ASMA ISLAHINDA POLİPLOİDİ ÇALIŞMALARI

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 2, 103 - 107, 01.08.2015

Zeliha Orhan Özalp Onur Ergönül

Öz

Dünyada çekirdeksiz üzüm çeşitleri tüketiciler tarafından daha fazla tercih edilmektedir. Islah çalışmalarında çekirdek-sizliğin iki ana kaynağı vardır. Bunlar stenospermokarpi ve partenokarpidir. Çekirdeksiz üzümlerin en belirgin özelliği tane-lerinin çekirdeksiz ancak küçük olmalarıdır. Asma ıslahında çekirdeksiz ve iri taneli yeni üzüm çeşidi elde etmede bir diğer yol poliploididir. Kyoho, Pione, Olimpia, Heukgoosul önemli tetraploid çeşitlerdir. Bunların diploidlerle melezlenmesi sonu-cu triploid Honey Seedless, King Dela ve Mirai çeşitler elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üzüm, tetraploidi, kolhisin, flow sitometri

Polyploidy Studies in Viticulture

Öz

Seedless table grapes are the most preferred grapes by the consumers. Stenospermocarpy and parthenocarpy are the natural causes of seedlessness in breeding studies. The most significant characteristic of seedless grapes are their small sized and seedless fruits. Polyploidy is an alternative way to obtain seedless and large sized new table grape cultivars. Kyoho, Pione, Olimpia, Heukgoosul are some of the tetraploid grape varieties. Triploid grapes of the variaties Honey Seedless, King Dela and Mirai were obtained by hybridization of these tetraploid cvs. with diploid genotypes

Anahtar Kelimeler

Grape, Tetraploidy, Colchicine, Flow Cytometer

Kaynakça

• Aihong, M., Parga, F., Jlarshe, S. & Shaohua, L. 2005. Study on the Induction of Tetraploid Grapes. Scientia Agricultura Sinica, 38(8): 1645- 1651.
• Aili, J., ShiCheng, L. 2006. Breeding of good-quality large-grain tetraploid strain ‘’Hu 30’. Acta Agriculturae Shanghai, 22 (3): 70-72.
• Bilir, E.H. 2010. Trakya ilkeren ve flama seedless üzüm çeşitlerinde Co60 ve kolhisin kullanılarak mutasyon ve poliploidi oluşturma olanakları. Çukurova Üniversitesi, Adana. Doktora Tezi.
• Botta R & Vallania, R., MeG. 1988. Grapevine Breeding by Gamma Radiation: Results and Prospects. Acta Horticulture, 224: 421-423.
• Branas, J. & Truel, P. 1965. Variétés de raisins de table. Nomenclature, description, sélection, amélioration. Le Progrés Agricole et Viticole, Montpellier, 886s.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasalı, B. & Söylemezoğlu, G. 1998. Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi 1., Ankara, 253s.
• Elliott, F.C. 1958. Plant Breeding and Cytogenetics. McGraw-Hill Book Company, 395s.
• El-Morsy, Sh. I., Dorra, M.D.M., Abd El-Hady, E.A.A., Hiaba, A.A.A., & Mohammed, A.Y. 2009. Comparativen Studies on Diploid and Tetraploid Levels of Nicotiana alata. Academic Journal of Plant Sciences, 2 (3): 182-188.
• Griesbach, R.J. 1990. A fertile tetraploid Anigozanthos hybrid produced by in vitro colchisine treatment. HortScience, 25 (7): 802-803
• Kim S.H., Jeong J.H., Kim, S.K. & Paek K.Y. 2002. Parantage identification of “Daebong” grape (Vitis spp) using RAPD analysis. Journal Plant Biotechnology, 4(2): 67-70.
• Köksal, N. 1999. Haploid Kavun Bitkilerinin in vitro ve in vivo Yöntemlerle Dihaplodizasyonu. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), Adana. 116 s.
• Kreuger, M., Van Der Meer, W., Postma, E., Abbestee, R., Raaijmakers, N. & Van Holst G.J. 1996. Genetically stable cell lines of cucumber fort he large-scale production of diploid somatic embryos. Physiologia Plantarum, 97: 303-310.
• Kunter, B. & Karataş, D.D. 2011. Asmalarda Mutasyonlar ve Mutant Vitis vinifera L. Çeşitleri. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 21(2): 146-151.
• Luo, Y.W., Qaco, Z.J., Zhu, Z.Y., Huangpu, Z.S. & Cheng, J.H. 1995. Study on The Induction of A Tetraploid Mutant From Diploid Grape Cultivar Muscat Hamburg By Treatment With Colchicine. China Fruits, 2: 5-7.
• Mohr, H.C. 1986. Watermelon Breeding. 37-36. In: Basset M.J. (ed), Breeding Vegetable Crops. AVI Publishing Company, 584s.
• Notsuka, K., Tsuru, T. & Shiraishi, M. 2000. Induced Polyploid Grapes Via ‘In Vitro’ Chromosome Doubling. Journal of The Japanese Society for Horticultural Science, 69(5): 543-551.
• Olmo, H.P. 1937. Muscat Canon Hall. Revue de Viticulture, 87:403.
• Olmo, H.P. 1952. Breeding tetraploid grapes. American Society for Hortucultural Science, 59: 285-290.
• Petersen, K.K., Hagberg, P. & Kristiansen, K. 2003. Colchicine and Oryzalin Mediated Chromosome Doubling in Different Genotypes of Miscanthus sinensis. Journal of Plant Sciences, 73(2): 137-146.
• Rassoulli, V.A. & Mahmoodzadeh, H. 2005. Induced Mutation in Grape (Vitis vinifera var. Bidaneh) by Using Colchicine. International Workshop on Advances in Grapevine And Wine Research, 15-17 September, Venosa (Italy), 26s.
• Rose, J.B., Kubba, J. & Tobutt, K.R. 2000. Induction of Tetraploidy in Buuleia Globosa. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 63: 121-125.
• Sarı, N. 1994. Karpuzda Işınlanmış Polen Uyartımıyla Haploid Bitki Eldesi Üzerine Genotipin ve Mevsimin Etkisi ile Işınlama Yerine Geçebilecek Uygulamalar Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 242 s.
• Snowdon, R.J. 2009. Genome analysis and molecular breeding of Brassica oilseed crops. Habilitationsschrift. İnstitut für Pflanzenzchtung. Justus-Liebig-Universitaet Giessen, 155s.
• Şehirali, S. & Özgen, M. 2010. Bitki Islahı. Ankara Üniversitesi Ziraaat Fakültesi Yayınları, 1582. Ankara Üniversitesi Basımevi, 270 s.
• Vainöle, A. & Repo, T. 2000. Polyploidisation of Rhododendron cultivars in vitro and how it affects cold hardiness. 4th International Symposium on in vitro culture and horticultural breeding. 2-7 July 2000, Tampere-Finland, s.99.
• Wu, L., Wei, L., Jin, L. & Cheng, J. 2010. Studies on an excellent, early-maturing bud sport of ‘Kyoho’. 10. International Conference on Grapevine Breeding and Genetics. Geneva, New York, USA.
• Wyman. J., Brassard, N., Flipo, D. & Laliberte, S. 1992. Ploidy level stability of callus tissue, axillary and
• adventitious shoots of Larix x eurolepis Henry regenerated in vitro. Plant Science, 85: 189-196.
• Yamashita, H. Shigehapa, 1. & Haniuda, T. 1998. Production of triploid grapes by in ovulo embryo culture. Vitis, 37 (3): 113-117.
• Yang, X.M., Cao, Z.Y., An, L.Z., Wang, Y.M. & Fang, X.W. 2006. In Vitro Tetraploid Induction via Colchicine Treatment From Diploid Somatic Embryos In Grapevine (Vitis vinifera L.). Euphytica, 152: 217-224.
• Yaşa, Z. 2005. Asma (Vitis vinifera L.)’da Önemli Vegetatif Ve Generatif Karakterler İle Hastalıklara Dayanım Özelliklerine Yönelik Genom Haritalaması. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara. Doktora Tezi. 123 s.
• Zhang, B., Li, L., Yang, G. & Gao, Q. 2011. Study on tetraploid induction of Jingxiu grape. Journal of Northeast Agricultural University, 7: 91-97.
• Zhao, S.J., Zhang, X.Z., Guo, Z.J. & Ma, A.H. 2009. Characteristics of New Triploid Seedless Table Grape Cultivar 'Champion Seedless' Released In China. Acta Horticulturae, 827: 51-455.