OPINIONS OF PROSPECTIVE TEACHERS ABOUT COOPERATIVE LEARNING TECHNIQUES

Yıl 2014, Cilt: 181 Sayı: 181, 231 - 258, 01.02.2014

Ufuk Şimşek Hakan ÖRTEN Yavuz TOPKAYA Bayram Yıllar

Öz

Proficiency of teaching strategies which urges the learners to memorize rather than improving their abilities about creativity was discussed and found doubtful. As a result of those discussions in the literature, it is mentioned that there are several active teaching methods. Cooperative learning is one of those methods. This study aims to reveal prospective teachers’ opinions about cooperative learning, group research, jigsaw and reading-writing techniques. Action research method, one of the qualitative research methods, was employed. The research sample consists of 150 prospective teachers studying social studies in The Ataturk University Kazim Karabekir Education Faculty. 50 of these prospective teachers were assigned as the research group, 45 of them were placed into the jigsaw group; 55 of them were assigned into readingwriting group. The interview form containing three open-ended questions was used to determine their opinions. The data obtained from the study was analyzed through frequency, percentage by using direct explanation. Majority of the prospective teachers found the techniques positive. In addition to that they mentioned that there were several problems such as lack of physical space, technical infrastructure and duration. Results of the study indicated that the prospective teachers found the cooperative learning very beneficial in terms of their academic achievement, psychological and social characteristics. It was also found out that the cooperative learning has negative characteristics such as lack of time, entailing so much time, native to the cooperative learning. Besides, the prospective teachers stated that they are not contended not to take up enough responsibility due to inefficiency of infrastructure and physical environment.

Anahtar Kelimeler

Social studies, Cooperative Learning, Jigsaw, Group Research, Reading-Writing-Presentation

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ İŞBİRLİKLİ ÖĞRENME TEKNİKLERİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ

Öz

Öğrencilerin yaratıcılığını desteklemekten uzak olan ve öğrencileri ezberciliğe iten öğretim yöntemlerinin etkililiği eğitim dünyasında sürekli tartışılmaktadır. Yapılan bu tartışmalar sonucunda günümüz çağdaş eğitim yöntemleri olarak ta ifade edilen birden çok aktif yöntem ve tekniğin artık varlığından söz edilmektedir. Bu aktif yöntemler içerisinde yer alan en önemli yöntemlerden biri de işbirlikli öğrenme yöntemidir. Bu çalışmadaki amaç; siyaset bilimi dersinde uygulanan işbirlikli öğrenme tekniklerinden grup araştırması, jigsaw ve okuma-yazma-sunma teknikleri hakkındaki öğretmen adaylarının görüşlerini belirlemektir. Bu amaçla, yapılan çalışmada nitel araştırma yaklaşımlarından eylem araştırması deseni benimsenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, grup araştırması grubu (n=50), Jigsaw grubu (n=45) ve okuma-yazma-sunma grubu (n=55) olmak üzere Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Eğitimi 2. sınıfta okuyan toplam (n=150) öğretmen adayından oluşmaktadır. Öğretmen adaylarının öğrenme sürecine yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla açık uçlu sorulardan oluşan görüş formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler frekans ve yüzdelik dağılımlarına göre ve doğrudan yorumlama veri analiz yöntemleri kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen veriler sonunda öğretmen adayları, işbirlikli modelin hem akademik başarılarını artırdığını hem de sosyal ve psikolojik yönden kendilerine birçok yönden katkı sağladığını ifade etmişlerdir ve göreve başlamaları durumunda ise bu teknikleri derslerinde sıklıkla kullanacaklarını ifade etmişlerdir. İşbirlikli çalışma etkinliklerinin zaman alması, ders sürelerinin bu tekniklerin uygulanması açısından yetersiz olması ve öğrencilerde tecrübe eksikliği gibi bazı olumsuzlukların varlığı da öğretmen adaylarının görüşleri çerçevesinde tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adayları, fiziksel mekân ve altyapı eksiklikleri ile grup üyelerinin süreç içerisinde yeterli düzeyde sorumluluk almamalarından da hoşnut olmadıklarını dile getirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, İşbirlikli Öğrenme, Jigsaw, Grup Araştırması, Okuma-Yazma-Sunma

Kaynakça

• AYDIN, S. & ALAKUŞ, A. O. (2009). “İşbirlikli Öğrenmeyle Görsel Sanatlar Dersini İşlemenin Öğrencilerin Başarısına ve Öğrenilenlerin Kalıcılığına Etkisi”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 63-77.
• AZİZ, Z. & HOSSAİN, A. (2010). “A Comparison of Cooperative Learning and Conventional Teaching on Students’ Achievement in Secondary Mathematics”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 53-62.
• BAYKARA, K. (2000). “İşbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri ve Denetim Odakları Üzerine Bir Çalışma”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 201-210.
• DAVİDSON, N. (1990). Introduction From Cooperative Learning in Mathematics, New York: Addison-Wesley.
• DELEN, H. (1998). Temel eğitim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde kubaşık öğrenme yönteminin akademik başarıya etkisi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• DOYMUŞ, K. & KOÇ, Y. (2012). “Fen Ve Teknoloji Öğretmenlerinin İşbirlikli Öğrenme Modelini Sınıftaki Uygulaması”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 174-183.
• FUNG, Y. Y. H. (2004). “Collaborative Online Learning: Interaction Patterns And Limiting Factors, Open Learning”, The Journal of Open and Distance Learning, 19( 2), 135-149.
• GLESNE, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş. (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev. Ed.), Anı Yayıncılık: Ankara.
• GÖMLEKSİZ, M. (2001). Kubaşık öğrenme. Öğrenmenin oluşumu. Modül 1. Ankara: MEB. Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı.
• GÖMLEKSİZ, M. (1993). Kubaşık öğrenme yöntemi ile geleneksel yöntemin demokratik tutumlar ve erişiye etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• HEVEDANLI, M. & AKBAYIN, H. (2006). “Biyoloji Öğretiminde İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Başarı, Hatırda Tutma ve Derse Yönelik Tutum Üzerindeki Etkileri”, D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 6. 21-31.
• JOHNSON, D. W. & JOHNSON, R.T. (1990). Cooperative Learning and Achievement, Cooperative Learning, Theory and Research, Ed. Shlomo Sharan, Praeger, USA, p.23-37.
• JOHNSON, D. W., JOHNSON, R. T. & MARUYAMA, G. (1983). “Interdependence and interpersonal attraction among heterogeneous and homogeneous individuals: A theoretical formulation and a meta-analysis of research”, Review of Educational Research, 53, 5-54.
• JOHNSON, D.W. & JOHNSON, R.T. (1992). Approaches To Implementing Cooperative Learning In The Social Studies Classroom, Cooperative Learning In The Social Studies Classroom: An Invitation Social Study, R.J., Stahl and R.L., Vansicle (Eds). Washington National Council for the social studies. Bulletin No: 87, 44-51.
• KALE, N. (2007). Drama temelli öğrenme ile işbirlikli öğrenmenin yedinci sınıf öğrencilerinin geometri başarıları, geometriye yönelik tutumları ve van Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. düşünme düzeylerine göre karşılaştırılması,
• KARACA, Ş. (2005). İşbirlikli öğrenme yöntemi ile geleneksel öğretim yaklaşımının lise 1. sınıf öğrencilerinin maddenin sınıflandırılması konusunu anlamalarında ve akademik başarılarına etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• KOCABAŞ, A. & UYSAL, G. (2006). İlköğretimde İşbirlikli Öğrenmenin Müzik Öğretiminde Sınıf Atmosferi ve Şarkı Söyleme Becerileri Üzerindeki Etkisi, Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Denizli.
• KOÇAK, R. & AKIN, U. (2008). “Kubaşık Öğrenme Yönteminin Üniversite Öğrencilerinin Matematik Başarılarına ve Bazı Sosyal Özelliklerine Etkisi”, Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7 (13).
• LİANG, T. (2002). Implementing Cooperative Learning In EFL Teaching: Process and Effects. A Thesis for the Degree of Doctor of Philosophy, Retrieved14.08.2011fromhttp://www.asian-efl journal.com/Thesis_Liang_Tsailing.pdf Normal University.
• MALOOF, J.E. & WHITE, V. K. B. (2005). “Team Study Training In The College Biology Laboratory”, Journal of Biological Education, 39(3), 120- 124.
• MERCİN, L. (2009). “Resim Dersinin İşbirlikli Öğrenme Yöntemi İle Uygulanmasına Yönelik Öğrenci Görüşlerinin Değerlendirilmesi”, Milli Eğitim, 181, 302-317.
• MORGAN, B. M. (2011). Cooperative learning: Teacher use and integration. Unpublishedmanuscript.Retrieved21.08.2011fromhttp://www.nationalforum.co m/Electronic%20Journal%20Volumes/Morgan.pdf
• OKUR-AKÇAY, N. & DOYMUŞ, K. (2012). “The effects of group investigation and cooperative learning techniques applied in teaching force and motion subjects on students’ academic achievements”, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 2(1), 109
• ÖZER, M. A. (2005). “Etkin Öğrenmede Yeni Arayışlar İşbirliğine Dayalı Öğrenme ve Buluş Yoluyla Öğrenme”, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (35), 105-131.
• ÖZGİRESUN, A. (2005). İşbirliğine dayalı öğrenmenin ikinci kademe fen bilgisi dersindeki öğrencilerin başarılarına, sosyal etkileşimlerine ve derse karşı tutumlarına etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• POLLOWAY, E. A., PATTON, J. R. & SERNA, S. (2001). Strategies for teaching learners with special needs. 7th Edition. Englewood Cliffs, NJ: Merrill Prentice Hall.
• SABAN, A. (2004). Öğrenme Öğretme Süreci Yeni Teori ve Yaklaşımlar, Ankara: Nobel Yayınları.
• SEZER, A. & TOKCAN, H. (2003). „İş Birliğine Dayalı Öğrenmenin Coğrafya Dersinde Akademik Başarı Üzerine Etkisi”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 227–242.
• SHARAN, S. (1980). “Cooperative Learning In Small Groups: Recent Methods And Effects On Achievement, Attitudes And Ethnic Relations”, Review of Educational Research, 50(2), 241-271.
• SLAVİN, R. E. (1989). Cooperative learning and student achievement, hi R. E. Slavin (Ed.), School and Classroom Organisation. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• SLAVİN, R. E., CHAMBERLAIN, A. & HURLEY, E. A. (2001). Cooperative Learning in the Social Studies: Balancing the Social and the Studies, in Cooperative Learning in the Social Studies Classroom: An Introduction. (eds Stahl, Robert J. & Van Sickle, Ronald L., Tempe Arizona: National Council for the Social Studies Bulletin).
• SÖNMEZ, S. (2005). İşbirliğine dayali öğrenme yöntemi, birleştirme tekniği ile bilgisayar okur-yazarliği öğretiminin akademik başariya ve kaliciliğa etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• SUDZİNA, M. (1993). Dealing with diversity in the classroom: A case study approach. A paper presented at the annual meeting of the Association of Teacher Educators, Los Angeles. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 354 233).
• ŞİMŞEK, U. (2012). “The effects of reading-writing-presentation and group investigation methods on students’ academic achievements in citizenship lessons”, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 2(2), 189–201.
• ŞİMŞEK, U., ŞIMŞEK, Ü. & DOYMUŞ, K. (2006). “İşbirlikçi öğrenme yöntemi üzerine derleme çalışması III: işbirlikçi öğrenme yönteminin eğitim ortamindaki faydaları”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 414
• ŞİMŞEK, Ü. (2007). Çözeltiler ve kimyasal denge konularında uygulanan jigsaw ve birlikte öğrenme tekniklerinin öğrencilerin maddenin taneciklik yapıda öğrenmeleri ve akademik başarıları üzerine etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• ŞİMŞEK, Ü., DOYMUŞ, K. & KARAÇÖP, A. (2008). “Çözeltiler Ünitesinde Uygulanan Grup Araştırması Tekniğinin Öğrencilerin Maddenin Tanecikli Yapıda Anlamalarına Ve Akademik Başarılarına Etkisi”, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1-2), 87-99.
• TAÇMAN, M.,& MENTEŞ, R. (2010). “A QualitativeResearch on Teacher’s in The TRNC Towards The Situation on Learning TheUsage of Student Centred Education”, Procedia Socialand Behavioral Sciences, 9, 2062- 2068.
• ÜNLÜ, M. (2008). İşbirlikli öğrenme yönteminin 8. sınıf öğrencilerinin matematik dersi “permütasyon ve olasılık” konusunda akademik başarı ve kalıcılık düzeylerine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• WATSON, S. B. (1992). The Essential Elements Of Cooperative Learning, The American Biology Teacher, 54(2), 84-86.
• YEŞİLYURT, E. (2009). İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin Öğrenci Davranışları Üzerindeki Etkisine İlişkin Öğrenci Görüşleri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2): 161-178.
• YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• YILDIZ, V. (1999). “İşbirlikli Öğrenme ile Geleneksel Öğrenme Grupları Arasındaki Farklar”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(17): 155-163. EKLER Ek-1
• Jigsaw tekniği hakkında yapılandırılmış açık uçlu sorular
• S.1 Jigsaw tekniği hakkında olumlu görüşleriz nelerdir?
• S.2 Jigsaw tekniği hakkında sınırlı olan görüşleriniz nelerdir?
• S.3 Göreve başladığınızda Jigsaw tekniğini kullanır mısınız? Neden?
• S.4 Jigsaw tekniği ile yaptığımız derste karşılaştığınız sorunlar var mıdır? Varsa bu sorunların giderilebilmesi için önerileriniz nelerdir?
• S.5Jigsaw tekniğinin bireysel gelişim ve sosyalleşme açısından etkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Ek-2
• Okuma-Yazma-Sunma tekniği hakkında yapılandırılmış açık uçlu sorular
• S.1 Okuma-Yazma-Sunma tekniği hakkında olumlu görüşleriz nelerdir?
• S.2 Okuma-Yazma-Sunma tekniği hakkında sınırlı olan görüşleriniz nelerdir?
• S.3 Göreve başladığınızda Okuma-Yazma-Sunma tekniğini kullanır mısınız? Neden?
• S.4 Okuma-yazma-sunma tekniği ile yaptığımız derste karşılaştığınız sorunlar var mıdır? Varsa bu sorunların giderilebilmesi için önerileriniz nelerdir?
• S.5 Okuma-yazma-sunma tekniğinin bireysel gelişim ve sosyalleşme açısından etkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Ek-3
• Grup Araştırması tekniği hakkında yapılandırılmış açık uçlu sorular
• S.1 Grup Araştırması tekniği hakkında olumlu görüşleriz nelerdir?
• S.2 Grup Araştırması tekniği hakkında sınırlı olan görüşleriniz nelerdir?
• S.3 Göreve başladığınızda Grup Araştırması tekniğini kullanır mısınız? Neden?
• S.4 Grup Araştırması tekniği ile yaptığımız derste karşılaştığınız sorunlar var mıdır? Varsa bu sorunların giderilebilmesi için önerileriniz nelerdir?
• S.5 Grup Araştırması tekniğinin bireysel gelişim ve sosyalleşme açısından etkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz?