Evaluating Yield And Yield Components Of Pure Lines Selected From Bread Wheat Landraces Comparatively Along With Registered Wheat Cultivars In Canakkale Ecological Conditions

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: Özel Sayı-2, 1528 - 1539, 01.03.2014

Onur Hocaoğlu Mevlüt Akçura

Öz

In this study, 49 advanced lines from local bread wheat landraces that are originated from Denizli, Edirne, Kahramanmaraş and Konya regions of Turkey are compared with 7 selected cultivars regarding to their yields and yield components. Trial is analyzed according to the incomplete block design lattice with two replications with ANOVA and are conducted at Dardanos Agricultural Experimental Station, Çanakkale Onsekiz Mart University, during 2011-2012 growing season. Means are separated by Duncan’s Multiply Range Test and genotype differences are evaluated. Generally and individually, some local bread wheat landrace pure lines are tended to have lesser grain yield, 1000 grain weight, harvest index, grain weight per spike and grain number per spike comparing to the present cultivars while exceeding them over protein content, plant length, number of spikets per spike, lenght of uppermost internode, biomass and spike length. Due to these results, promising wheat landraces that are superior by their grain yield and yield components are chosen as genetic resources to be used in the following bread wheat breeding programs

Anahtar Kelimeler

Lines of Bread Wheat Landraces, Çanakkale, Grain Yield, Yield Components

Evaluating Yield And Yield Components Of Pure Lines Selected From Bread Wheat Landraces Comparatively Along With Registered Wheat Cultivars In Canakkale Ecological Conditions

Öz

Bu çalışmada 2011–2012 yetiştiricilik döneminde Türkiye’nin Denizli, Edirne, Kahramanmaraş ve Konya illerinden toplanmış yerel buğday çeşitlerinden seçilmiş 49 adet yerel buğday hattı ile 7 tescilli ekmeklik buğday çeşidi tane verimleri ve verim unsurları bakımından karşılaştırılmıştır. ÇOMÜ Dardanos Yerleşkesinde eksik bloklar deneme desinine göre iki tekerrürlü olarak kurulan denemeden elde edilen veriler, varyans analizi yapılarak duncan gruplarının oluşturulmasıyla değerlendirilmiştir. Bazı yerel buğday hatlarının tane verimi, bintane ağırlığı, hasat indeksi, başakta tane ağırlığı ile başakta tane verimi özelliklerinde tescilli çeşitlerin arkasında kaldığı, bitki boyu, üst boğum arası uzunluğu, başak uzunluğu, biyolojik verim ve başakta başakçık sayısı gibi verim unsurları ile protein oranı bakımından tescilli çeşitlerin bazılarını geçtiği belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, tane verimi ve verim unsurları yönünden üstün olan yerel ekmeklik buğday hatları ileriki yıllarda yapılacak ıslah çalışmalarında genetik kaynak olarak kullanılmak üzere seçilmiştir

Anahtar Kelimeler

Yerel Ekmeklik Buğday Çeşitleri, Çanakkale, Tane Verimi, Verim unsurları

Kaynakça

• Akçura M. ve Topal A., 2006. Türkiye Kışlık Yerel Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Fenotipik Çeşitlilik. Bitkisel Araştırma Dergisi, 2, 8-16.
• Akçura M. ve Topal A., 2008. İç Anadolu Bölgesi Yerel Ekmeklik Buğday Populasyonlarından Seçilen Saf Hatların Tane Verimi ve Kalite Özellikleri Çeşitlerlerle Karşılaştırılması. Ülkesel Tahıl Sempozyumu 59-69, 2-5 Haziran, Konya.
• Aktaş B. 2010. Kuru koşullar için ıslah edilmiş bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü (Doktora tezi), Ankara. Ankara
• Anonymous 2013. Meteoroloji Genel Müdürlüğü İnternet Sayfası, www.meteor.gov.tr.
• Aydın N., Bayramoğlu H. O., Mut Z. ve Özcan H., 2005. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşit ve Hatlarının Karadeniz Koşullarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Tarım Bilimleri Dergisi 2005, 11 (3) 257-262.
• Balfourier F., Roussel V, Strelchenko P., Exbrayat- Vinson F., Sourdille P., Boutet G., Koenig J., Ravel C., Mitrofanova O., Beckert M. ve Charmet G., 2007. A Worldwide Bread Wheat Core Collection Arrayed in a 384-well plate, Theoretical and Applied Genetics, 114, 2007, pp. 1265–127.
• Barcaccia G., Molinari L., Porfiri O. ve Veronesi F., 2001. Molecular Characterization of Emmer (Triticum diccon Schrank) Italian landraces. Genetic Resources Crop Evolution 49:415– 426.
• Bardsley D. ve Thomas I., 2005. Valuing Local Wheat Landraces for Agrobiodiversity Conservation in Ecosystems and Environment 106, 407-412. Agriculture,
• Bilgin O., Baser I., Korkut K. Z., Gençtan T., Balkan A. ve Saglam N., 2009. Variations for Grain Yield and Milling Value of Durum Wheat Landraces Philippine Agricultural Scientist 2009 Vol. 92 No. 1 pp. 25-32. Cultivars.
• Bordes J, Branlard G, Oury F-X, Charmet G ve Balfourier Characteristics, Grain Quality and Flour Rheology Of 372 Bread Wheats in a Worldwide Core Collection. Journal of Cereal Science. 48(3),569-579. Agronomic
• Dokuyucu T., Akaya A., Akçura M., Kara R. ve Budak H., 2004. Collection, identification and conservation Kahramanmaraş Mediterrean Region of Turkey. Cereal Research Communications, 32:1: 167-174.
• Dotlacil L., Stehno Z., Faberova I. ve Michalova A. 2002. Utilisation of Plant Genetic Resources and Agro-Biodiversity Contribution of the Research Institute of Crop Production Prague-Ruzyně. Czech J. Genet. Plant Breed., 38: 3-15. and Enhancement
• Dotlacil, L., Hermuth, J. ve Stehno, Z., 2003. Earliness, Spike Productivity and Protein Content in European Winter Landraces And Obsolete Cultivars. Plant Soil and Environment 49, 67–74. Wheat
• Dreisigacker S., P. Zhang M.L., Warburton B., Skovmand D., Hoisington ve Melchinger A.E. 2005. Genetic Diversity Among and Within CIMMYT Investigated with SSRS And Implications for Plant Genetic Resources Management. Crop Sci 45: 653–661. Accessions
• Etheridge R.D., Pesti G.M. ve Foster E.H., 1998. A Comparison of Nitrogen Values Obtained Utilizing the Kjeldahl Nitrogen and Dumas Combustion Methodologies (Leco CNS 2000) on Samples Typical of an Animal Nutrition Analytical Laboratory. Animal Feed Science and Technology, Volume 73, sf 21-28, 1998.
• Feil B. 1992. Breeding Progress in Small Grain Cereals — A Comparison of Old and Modern Cultivars. Plant Breeding 108, 1—11 (1992) © 1992 Paul Parey Scientific Publishers, Berlin and Hamburg, ISSN 0179-9541.
• Frankel, O. H., 1977. Natural variation and its conservation. In Genetic diversity in plants (pp. 21-44). Springer US.
• Gollin D., Smale M. ve Skovmand B. 2000. Searching an Ex Situ Collection of Wheat Genetic Resources. American Journal of Agricultural Economics, Vol. 82, No. 4. , pp 812-827.
• Gökgöl M., 1939. Türkiye Buğdayları II. Yeşilköy Tohum Islah Enstitüsü Yayınları. No:14, Tan Basımevi, İstanbul, Türkiye.
• Harlan J.R., 1972. Genetics of Disaster. J Environ Qual 1: 212–215.
• Harlan J. R., 1981. The Early History of Wheat : Earliest Traces to the Sack of Rome. Wheat Science: Today and Tomorrow sf 1-21, Cambridge University Press.
• Karagöz A. ve Zencirci N., 2005. Variataion in Wheat (Triticum spp.) Landraces from Different Altitudes of Three Region of Turkey. Genetic Research and Crop Evaluation, 52: 775–785.
• Karagöz A., 2013. Wheat Landraces of Turkey. Emirates Journal of Food and Agriculture, 2013, 26.2: doi: 10.9755/ejfa. v26i2. 16397.
• Kihara H., 1944. Discovery of the DD-analyser, one of the ancestors of vulgare wheats (In Japanese). Agric Hortic 19:13–14.
• Moghaddam M., Ehdaie B. ve Waines JC., 1997. Genetic Variation and Interrelationships of Agronomic Characters in Landraces of Bread Wheat from Southeastern Iran. Euphtica 95: 361-369.
• Reif J. C., Zhang P., Dreisigacker S., Warburton M. L., van Ginkel M., Hoisington D., Bohn M. ve Melchinger A. E., 2005. Wheat Genetic Diversity Trends During Domestication and Breeding. Theor Appl Genet (2005) 110: 859–864 ,DOI 10.1007/s00122-004-1881-8 @ Springer-Verlag 2005.
• SAS Institute, 1999. SAS User’s Guide, SAS Inst., Cary.
• Sharma R.C. ve Smith E.Y., 1986. Selection for High and Low Harvest Index in Three Winter Wheat Populations. Crop Science, 26:1147- 1150.
• Sharma R.C., 1992. Analysis of Phytomass Yield and Wheat. Agronomy Journal, 84:926-929.
• Tahir M., Turchetta T., Anwar R., ve Lafiandra D. 1996. Assessment of Genetic Variability in Hexaploid Wheat Landraces of Pakistan Based on Polymorphisms for HMW Glutein Subunits. Genet. Resour. Crop Evol. 43: 221– 220. Tosun O., 1953. Türkiye Standardizasyonu Üzerine Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları : 47. Buğdaylarının
• Tuğay M. E., 1978. Dört Ekmeklik Buğday Çeşidinde Ekim Sıklığı ve Azotun Verim, Verim Komponentleri ve Diğer Bazı Özellikler Üzerine Etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No: 316, İzmir.
• Warburton M. L., Crossa J., Franco J., Kazi M., Trethowan R., Rajaram S., Pfeiffer W., Zhang P., Dreisigacker S. ve van Ginkel M. 2006. Bringing Wild Relatives Back into the Family: Recovering Genetic Diversity of CIMMYT Bread 149:289–301. Euphytica
• Yürür N., Tosun O., Eser D. ve Geçit H., 1981. Buğdayda Ana Sap Verimi ile Bazı Karakterler Arasındaki İlişkiler. Bilimsel Araştırma ve İncelemeler. Ank. Üniv. Ziraat Fak. Yayınları, 755-443.
• Zencirci N., 1995. Türkiye Makarnalık Buğdaylarının Önemli Karakterleri Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü 234s.
• Zencirci N. ve Kun E. 1996. Variation in Landraces of Durum Wheat (T. turgidum L. convar. durum Desf.) M.K. from Turkey. Euphytica 92: 333– 339
• Zencirci N. ve Karagöz A., 2005. Effect of Developmental Stages Length on Yield and Some Quality Traits of Turkish Durum Wheat (Triticum turgidum L. convar. durum Desf. Mackey) Development Stages Length on Yield Quality of Durum Wheat. Genetic Research and Crop Evaluation, 52: 765–774. of
• Zencirci N., 2008. Effect of Upper Plant Parts on Yield and Quality in Turkish Durum Wheat Landraces from Different Regions, Altitudes and Provinces. Turk J Agric For 32: 29-39.
• Zhukovskyi P.M., Kipcak C., Nouruzhan H. ve Turkistanli S. 1951. Ecological Types and Economic Importance of Turkish Durum Wheat, Agricultural Structure of Turkey. Turkish Sugar Beet Plants Publications No. 20, pp. 158–214.