Yerinde Aşılanan Köklü Amerikan Asma Fidanlarında Bayramiç/Çanakkale Koşulları İçin En Uygun Aşı Tarihinin Belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 1, 14 - 21, 06.01.2017

Alper Dardeniz Mehmet Ali Gündoğdu Baboo Ali Ramazan Eren Aysun Gökdemir

Öz

Bu araştırma,
yerinde aşılanan köklü Amerikan asma fidanlarında Bayramiç/Çanakkale koşulları
için en uygun aşı tarihinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, ‘Cabarnet
Sauvignon’ üzüm çeşidi kalemleri, 1 yaşlı ‘5BB’ köklü Amerikan asma
fidanlarının üzerine 2 yıl süreyle ve 4 farklı dönemde (2–6 Nisan,      8–13 Nisan, 17–21 Nisan ve 27–30 Nisan), el tipi omega aşı makinesiyle yerinde aşılanmıştır. Vejetasyon
periyodunun sona ermesiyle, Kasım ayında yaprak dökümünün ardından sökümü
yapılan açık köklü aşılı fidanlarda, fidanlık randımanı (%) ve 1. boy asma
fidanı randımanının (%) yanı sıra, farklı birçok parametre incelemeye
alınmıştır. Araştırmanın birinci uygulama yılının 4. aşı döneminde en yüksek
fidanlık randımanı (%55.0) elde edilmiş, bununla birlikte 1. boy asma fidanı
randımanı (%72.7) ile vejetatif gelişime ait parametreler düşük değerlerde
kalmıştır. Birinci uygulama yılının 1. aşı döneminde en düşük fidanlık
randımanı (%29.0) alınmıştır. İkinci uygulama yılında ise fidanlık randımanının
(%25.0) en düşük gerçekleştiği dönem 4. aşı dönemi olmuştur. İki yıllık
bulgular bir arada değerlendirildiğinde; bazı yıllar 1. aşı döneminde (2–6 Nisan) soğuk ve donların devam etmesi,
4. aşı döneminde (27–30 Nisan) ise sıcaklığın ani şekilde yükselmesi riskinin olduğu
görüldüğünden, daha yüksek fidanlık randımanları oluşturan sırasıyla 3. (17–21 Nisan) ve 2. (8–13 Nisan) dönemlerin yörede bu amaçla
yapılacak aşılamalar için uygun aşı dönemleri olacağı kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vitis vinifera L., açık köklü aşılı fidan, el tipi omega aşı makinesi, fidanlık randımanı, Çanakkale

Kaynakça

• Anonim, 1995. TS 3981 / Nisan 1995. Asma Fidanı Standardı. Necatibey Caddesi 112. Bakanlıklar/Ankara.
• Anonim, 2013. Çanakkale iline ait aylık ortalama iklim verileri. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Verileri.
• Cangi, R., Kelen, M. ve Doğan, A. 1999. Serin iklim koşullarında asma fidanı üretim olanakları. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 430–435. Eylül 1999, Ankara.
• Çelik, H. ve Odabaş, F. 1998. Fidanlık şartlarında aşılama yoluyla aşılı asma fidanı üretiminde başarı üzerine aşı tipi ve aşılama zamanlarının etkileri. Tr. J. of Agriculture and Forestry. 22: 281–290.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasalı, B. ve Söylemezoğlu, G. 1998. Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi: 1. 253 s. Ankara.
• Çelik, S. 2007. Bağcılık (Ampeloloji). Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü. Cilt I. Genişletilmiş 2. Baskı. 428 s. Tekirdağ.
• Çelik, H., Kunter, B., Söylemezoğlu, G., Ergül, A., Karataş, H., Özdemir, G. ve Atak, A. 2010. Bağcılığın geliştirilmesi yöntemleri ve üretim hedefleri. T.M.M.O.B. Ziraat Mühendisleri Odası VII. Teknik Kongresi. Bildiriler Kitabı. 1: 493–513. 11–15 Ocak, Ankara.
• Dardeniz, A. 2001. Asma Fidancılığında Bazı Üzüm Çeşidi ve Anaçlarda Farklı Ürün ve Sürgün Yükünün Üzüm ve Çubuk Verimi ile Kalitesine Etkileri Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 167 s. Bornova/İzmir.
• Dardeniz, A. ve Şahin, A.O. 2005. Aşılı asma fidanı üretiminde farklı çeşit ve anaç kombinasyonlarının vejetatif gelişme ve fidan randımanı üzerine etkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Dergisi. Bahçe. 43 (2): 1–9.
• Dardeniz, A., Kısmalı, İ. ve Şahin, A.O. 2005. Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin aşılı fidan randımanları ile fidanlıktaki vejetatif gelişmelerinin belirlenmesi. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu. Bildiriler Cilt: 2. 498–505. 19–23 Eylül, Tekirdağ.