Tarımsal Kalkınma, Sulama ve Su Ürünleri Kooperatiflerinde Kurumsal Yapı ve Yönetici Profilinin Tespiti: Çanakkale İli Örneği

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 343 - 353, 22.04.2019

Bengü Everest , Murat Yercan Sibel Tan

https://doi.org/10.30910/turkjans.557130

Cited By: 1

Öz

Tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de özel bir
öneme sahip olan kooperatifler üzerine geliştirilen çeşitli stratejiler vardır.
Bu stratejiler kooperatifçiliğin gelişerek üçüncü bir sektör haline dönüşmesi
üzerine kurgulanmıştır. Kooperatiflerden sorumlu ilgili bakanlıkların
stratejileri ve Birleşmiş Milletler (BM), Uluslararası Kooperatifler Birliği
(ICA), Ekonomik Kalkınma, İşbirliği Örgütü (OECD) gibi uluslararası
kuruluşların stratejilerinin başarısı mevcut kooperatiflerin kurumsal
yapılarına ve yönetici profillerine göre değişecektir. Bu çalışmada tarımsal
kooperatiflerden olan tarımsal kalkınma, sulama ve su ürünleri
kooperatiflerinin kurumsal yapıları ve yönetici profillerinin ortaya konulması
amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarından kooperatif yöneticilerinin %4,66’sının
üniversite mezunu olması, kooperatif büro personeli sayısının ortalama 0,17 kişi
olması, su ürünleri kooperatiflerinin%50’sinde kooperatif hizmet binasının
olmaması ilgi çeken bulgulardan bazılarıdır. Kooperatiflerin kurumsal yapıları ve
yönetici profilleri kooperatifçilik bilincinin geliştirilmesinde etkilidir.
Örneğin kooperatif yöneticilerinin kooperatif konusunda eğitim alma
isteklerinde tarımsal yayınlara üye olmaları, internet kullanmaları, arazi
varlıkları, kooperatifin bina varlığı, kooperatifin türü etkili olmaktadır.
Araştırma bulguları neticesinde tarımsal kooperatiflerin kurumsal güçlendirmeye
ihtiyacı olduğu söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Çiftçi kooperatifleri, kooperatif altyapısı, kooperatif yöneticisi

Determination of Corporate Structure and Manager Profile in Agricultural Development, Irrigation and Fisheries Cooperatives: Çanakkale Province Case

Öz

There are several strategies on cooperatives these has a special
importance in Turkey as in all developed countries. These strategies are based
on the transformation of cooperatives into a third sector.

The strategies of the relevant ministries responsible
for cooperatives and the strategies of international organizations such as the
United Nations (UN), the International Cooperatives Association (ICA), the
Organization for Economic Co-operation, and the Organization for Cooperation
(OECD) will vary according to the institutional structures and governance
profiles of the existing cooperatives. In this study, it was aimed to reveal
the institutional structures and management profiles of agricultural
cooperatives, irrigation and fisheries cooperatives. According to the results
of the study, 4.60% of the cooperative managers are university graduates and the
average of cooperative office workers is 0.17. There is no cooperative service
building in 50% of fisheries cooperatives. The institutional structures and
management profiles of cooperatives are effective in the development of
cooperatives awareness. For example, in the willingness of the cooperative
managers to receive training on the cooperative, being members of agricultural
publications, using the internet, land assets, the presence of the cooperative
and the type of the cooperative are effective. As a result of the research
findings, it can be said that agricultural cooperatives need institutional
strengthening.

Anahtar Kelimeler

Farmer cooperatives, cooperative infrastructure, cooperative manager.

Kaynakça

• Adrian, J.L., Green, T.W. 2001. Agricultural economics association of Georgia Agricultural cooperative managers and the business environment. Journal of Agribusiness, 19(1)(Spring 2001):17S33.
• Bond, J.K. 2009. Cooperative financial performance and board of director characteristics: A quantitative investigation. Journal of Cooperatives, 22: 22-44.
• Ceylan, E. 2018, Köy Kalkınma Kooperatiflerinde Etik ve Sosyal Sorumluluğun Araştırılması; Kastamonu Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birliği Örneği, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Demir, E. 2003. Tarım Kredi Kooperatiflerinin Kooperatif İşletmeciliği Yönünden Analizi (Ankara Bölge Birliği Örneği), Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara.
• Everest, B., Yavaş, A.G., Tatar, E., Çakar, F., Acar, İ. 2019. Çiftçilerin Kooperatifçilik eğitimi alma isteğini etkileyen faktörler: Çanakkale ili örneği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 34: ISSN: 1308-8750, doi: 10.7161/omuanajas.408742.
• Everest, B. 2018. Türkiye’de kooperatifçiliğin nicelik, mevzuat ve kamu yönetimi boyutlarıyla irdelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 53(3): 1008-1018.
• Everest, B., Niyaz, Ö.C., Tan, S., Yercan, M. 2018. Tüketicilerin Kooperatif markalı ürünleri tercihinin incelenmesi: Çanakkale ili örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4): 516-522.
• Everest B., Tan S. 2016. A study on cooperative relationship and social interaction with other disciplines. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Conference Series IBANESS Conference Series, Plovdiv, Bulgaristan, pp.208-213.
• Franken, J., Cook, M. 2017. A Descriptive summary of cooperative governance and performance. Journal of Cooperatives, 32: 23-45.
• Güreşçi, E., Gönç, M. 2017. Türkiye’de kooperatiflerin temel sorunları ve çözüm önerileri üzerine düşünceler. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52(Özel Sayı): 219-229.
• Kılıç, B. 2011. Samsun İlindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Ortak-Kooperatif İlişkilerinin Analizi, Ondokuz Mayıs üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Newbold, P. 1995. Statistic for Business and Economics. Prentice-Hall, New Jersey.
• OECD, 2019. G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri, file:///D:/oecd%20kurumsal%20yönetim%20ilkeleri.pdf (Erişim tarihi: 01.01.2019).
• Oladejo, M., O., 2013. Stakeholder’s perception of cooperative societies as a micro-credit delivery channel in the Nigerian financial sector reform era. IRMBR Journal, ISSN: 2306-9007, 2(2): 457-469.
• Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği, 2019. IRFO Projesi, http://www.orkoop.org.tr/proje1b.html (Erişim tarihi: 01.01.2019).
• Österberg, P., Hakelius, K., Nilsson, J. 2007. Members’ Perception of their Participation in the Governance of Cooperatives: The Key to Trust and Commitment in Agricultural Cooperatives. Department of Economics, Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala, Sweden.
• Özalp, A. 2017, Batı Akdeniz Bölgesi Hayvancılık Kooperatiflerinin Performans Analizleri ve Ortak Kooperatif İlişkilerin Değerlendirilmesi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Özdamar, K. 2013. Paket Programları ile İstatistiksel Veri Analizi. Nisan Kitabevi, 551 s.
• Tan, S., Everest, B. 2010. The examination of the manager profile of dairy agricultural development cooperatives: The case of Canakkale province. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(24): 3021-3025.
• Ticaret Bakanlığı, 2019. Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı 2012-2016.
• https://gtb.gov.tr/data/51c7eb1d487c8e0a98f15f9b/türkiye%20kooperatifçilik%20stratejisi%20ve%20eylem%20planı%20(2012-2016).pdf (Erişim tarihi: 01.01.2019).