İzmir İli Kiraz Bahçelerinde Bulunan Saydam Ağustosböceği Cicadatra hyalina (Fabricius, 1798) (Hemiptera: Cicadidae)’nın Yayılışı, Morfolojisi ve Biyoekolojisi Üzerinde Araştırmalar

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 2, 145 - 151, 30.09.2016

Cevdet Kaplan Serdar Tezcan

https://doi.org/10.19159/tutad.34726

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, İzmir ili kiraz bahçelerinde bulunan Saydam ağustosböceği, Cicadatra hyalina (Fabricius, 1798) (Hemiptera: Cicadidae)’nın yayılışını, bazı morfolojik özelliklerini ve doğadaki biyoekolojisini belirlemek amacıyla 2005-2008 yıllarında yürütülmüştür. Yayılışını belirlemek için İzmir’in 17 ilçesindeki 98 bahçede gözlem yapılmıştır. Biyolojisi ile ilgili gözlemler Kemalpaşa (Yukarıkızılca)’daki bir bahçede yapılmış, 10 ağacın altında ergin olmak üzere çıkış yapan son dönem nimflere ait gömlekler haftalık aralıklarla sayılmıştır. Ayrıca 10 ağacın tacı altına tahta kasalar yerleştirilerek, çıkış yapan erginler saptanmıştır. Çalışma sonucunda C. hyalina erginlerinin Haziran ayının ikinci haftası içinde ilk kez görülerek, Ağustos ayının son haftasına kadar geçen 50-67 günlük süre boyunca doğada bulunduğu, en fazla ergin çıkışının Haziran sonu ile Temmuz ortası arasında olduğu belirlenmiştir. Gerek kasalardan elde edilen ergin sayıları ve gerekse ağaç başına düşen son dönem nimf gömleği sayıları arasında yıllara göre farklılıkların olduğu ve en yüksek sayısal değere     (26.6 nimf gömleği/ağaç) 2005 yılında, en düşük değere (7.7 nimf gömleği/ağaç) ise 2008 yılında ulaşıldığı belirlenmiştir. Çalışmada; Saydam ağustosböceği erginlerine daha çok kiraz, kuş kirazı, zeytin, şeftali, asma, kayısı gibi çok yıllık bitkilerde ve kanyaş ile sirken gibi otsu bitkilerde rastlanmıştır. Dişilerin yumurtalarını meyve ağaçlarının bir yıllık sürgünlerine ve otsu bitkilerin gövde dokularına bıraktıkları ve ilk yumurta açılımının ise Temmuz ayının son haftasından itibaren başladığı belirlenmiştir. Bu türün kiraz, idris, zeytin, şeftali ve kanyaş bitkilerine yumurta bıraktığı ve 43-56 gün sonra da açıldıkları ortaya konmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Kiraz, Cicadidae, biyoekoloji, yayılış, Cicadatra

Investigations on the Distribution, Morphology and Some Bioecological Aspects of Cicadatra hyalina (Fabricius, 1798) (Hemiptera: Cicadidae) Occurring in Cherry Orchards in İzmir Province of Turkey

Öz

This study was conducted to determine the distribution, some morphological and bioecological aspects of
Cicadatra hyalina (Fabricius, 1798) (Hemiptera: Cicadidae) that damage on cherry trees in İzmir province of Turkey in
2005-2008. Visual inspection was done in an orchard in Kemalpaşa (Yukarıkızılca), İzmir, Turkey. Besides visually
counting the adult, we took a count of the nymphs hatched at the base of the trunk and under canopy of 10 trees in that
orchard. In addition, 10 strongboxes (registers) were put under 10 trees in this orchard and checked periodically to adult
emergence. According to the results of these studies, the first adults of C. hyalina started to appear in the second week of
june. The flying period began after the first week of june and finished at the third week of august. Flight duration of this
species is about 50-67 days. The maximum adult emergence occurred between last june and mid of july. Population density
was changed from year to year. The most of adults observed in 2005 (26.6 nymph skin/tree) and least in 2008 (7.7 nymph
skin/tree). Adults were observed chiefly on cherry trees and different fruit trees such as olive, peach, vineyard, apricot and
herbaceous plants such as Sorghum halepense L. and Chenopodium album L. Females lay their eggs on the a year twigs of
cherries, and other fruit trees and stem of herbaceous plants and have preference for the most slight twigs. Eggs began to hatch at the end of july. It was determined that this species left thier eggs on plants such as cherry, mahaleb cherry, olive,
peach and Sorghum halepense L. and emerged after 43-56 days.

Anahtar Kelimeler

Cherry, Cicadidae, bioecology, distribution, Cicadatra

Kaynakça

• Anbaroğlu, M.A., 1967. Asma ağustosböceği (Chloropsalta viridissima Walker) üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 4: 145-154.
• Anonim, 2016. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), http://www.tuik.gov.tr. (Erişim tarihi: 12.02.2016).
• Bodenheimer, F.S., 1958. Türkiye’de Ziraata ve Ağaçlara Zararlı Olan Böcekler ve Bunlarla Savaş Hakkında Bir Etüt. (Çeviren, N. Kenter), Bayur Matbaası, Ankara.
• Demir, E., 2005. Antalya ilinin Auchenorrhyncha (Homoptera) fauna ve taksonomisi üzerine araştırmalar. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kartal, V., 1974. Ankara çevresinde Cicadatra persica Kirk. (Homoptera: Cicadidae)’nın ekolojisi üzerinde araştırmalar. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Sistematik Zooloji Kürsüsü, Ankara.
• Lazarov, H., Grigorov, S., 1958. Entomologia. Zemizdat, Sofia.
• Lodos, N., 1986. Türkiye Entomolojisi II. Genel, Uygulamalı ve Faunistik (II. Basım). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 429: 93-104.
• Lodos, N., Kalkandelen, A., 1981. Preliminary list of Auchenorrhyncha with notes on distribution and importance of species in Turkey, V families Flatidae, Ricaniidae and Cicadidae. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 5(2): 67-82.
• Motta, P.C., 2003. Cicadas (Hemiptera, Auchenorrhyncha, Cicadidae) from Brasilia (Brazil): Exuviae of the last instar with key of the species. Revista Brasileira de Zoologia, 20(1): 1-6.
• Nizamlıoğlu, K., Gökmen, N., 1964. Türkiye’de Zeytine Zarar Veren Böcekler. Yenilik Basımevi, İstanbul, s. 9-14.