AN ARDL APPROACH TO RELATIONSHIP BETWEEN EU DIRECT INVESTMENT, FINANCIAL DEVELOPMENT AND ECONOMIC GROWTH IN TURKEY

Yıl 2018, Sayı: 20, 63 - 82, 15.01.2018

Şencan Felek Nihal Yayla Atalay Çağlar

https://doi.org/10.18092/ulikidince.330994

Cited By: 4

Öz

In the study which aimed to establish the effect of financial development and economic growth on the
foreign direct investment coming from EU to Turkey, firstly a financial development index is performed by
using 11 financial development variable and Principal Component Analysis method. Then, the relationship
between EU direct investment, financial development and economic growth is analyzed by using ARDL
(bound test) technique for the period of 2005Q1-2015Q4. Findings obtained from three different models
illustrate that financial development and economic growth separately does not affect EU direct investment
but these two variables considered together have significant effect on the EU direct investment. Also, it is
observed that there is close interrelationship between financial development and economic growth. This
states that supply-led hypothesis is valid or Schumpeterian approach is supported in Turkish economy.

Anahtar Kelimeler

: EU Direct Investment, Financial Development Index, Economic Growth, ARDL

TÜRKİYE’DE AB DOĞRUDAN YATIRIMLARI, FİNANSAL GELİŞME VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNE ARDL YAKLAŞIMI

Öz

Türkiye’ye gelen AB doğrudan yabancı yatırımları üzerinde finansal gelişmişliğin ve ekonomik büyümenin
etkisini tespit etmeye yönelik olarak yapılan çalışmada öncelikle, 11 adet finansal gelişme göstergesi ve
Temel Bileşenler Analizi yöntemi kullanılarak bir finansal gelişme endeksi oluşturulmuştur. Daha sonra,
2005Q1-2015Q4 dönemini kapsayan üçer aylık veriler ile AB doğrudan yatırımları, finansal gelişme ve
ekonomik büyüme arasındaki ilişki ARDL sınır testi yöntemi ile analiz edilmiştir. Üç farklı modelin tahmin
edildiği çalışmadan elde edilen bulgular, finansal gelişme ve ekonomik büyümenin tek başlarına AB
doğrudan yabancı yatırımlarını etkilemediğini ancak finansal gelişme ve ekonomik büyümenin birlikte AB
doğrudan yabancı yatırımları üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca Türkiye’de finansal gelişme ve
ekonomik büyüme arasında da bir etkileşimin bulunduğu tespit edilmiş olup Türkiye’de arz öncü hipotezin
geçerli olduğu yani Schumpeterci yaklaşımın desteklendiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

AB doğrudan Yatırımları, Finansal gelişme endeksi, Ekonomik büyüme

Kaynakça

• Anyanwu J.C. (2011). “Determinants of Foreign Direct Investment Inflows to Africa, 1980-2007”, Working Paper Series No:136, African Development Bank Group. Aslan N. ve Yılmaz O. (2015). “Finansal Gelişme ve Büyüme İlişkisinin Solow Modeli ile Analizi: Türkiye Üzerine Bir Çalışma”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7/12, 17-39. Ayaydın H. (2010). “Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 1-13. Başarır Y. (2013), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi (Türkiye Uygulaması), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi SBE, Eskişehir. Değer M.K, ve Emsen Ö.S. (2006), “Geçiş Ekonomilerinde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları veEkonomik Büyüme İlişkileri: Panel Veri Analizleri (1990-2002)”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7/2, 121-137. Demirtaş C. (2014). Finansal Gelişme, Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi: Türkiye Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray. Desai M.A., Foley C.F. ve Hines J.R. (2006). “Capital Controls, Liberalizations, and Foreign Direct Investment”, National Bureau of Economic Research, Working Paper:10337, 1-37. Dickey, D. Ve Fuller, W. A. (1979): “Distribution of the Estimates for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association , 74: 427-431. Dinçer B., Özaslan M. ve Kavasoğlu T.(2003). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Yayın No.2671, Ankara. Dunteman G.H. (1989). Principal Components Analysis, Quantitative Applications in the Social Sciences, Sage Publications, USA. Engle, R. ve Granger, C. W. J. (1987): “Co-Integration and Error Correction: Represention, estimation and Testing”, Econometrica, 55(2): 251 – 276 Felek, Ş. (2017), Türkiye’de AB Doğrudan Yatırımları, Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Analizi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İktisadi Araştırmalar Vakfı Yayınları, Yayın No: 41, Şubat, İstanbul. Güngör B. ve Yılmaz Ö. (2008). “Finansal Piyasalardaki Gelişmelerin İktisadi Büyüme Üzerine Etkileri: Türkiye için bir Var Modeli”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22/1, 173-193. Henry P.B. (2000). “Do Stock Market Liberalizations Cause Investment Booms?”, Journal of Financial Economics, 1-53. Hermes N. ve Lensink R. (2003). “Foreign Direct Investment, Financial Develapment and Economic Growth”,To be Published in The Journal of Development Studies, 38,1-42. Johansen, S. (1988): “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamic and Control (12), 231-254. Kandır S.Y., İskenderoğlu Ö. ve Önal Y.B. (2007). “Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Araştırılması”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16/2, 311-326. Kholdy S. ve Sohrabian A. (2005). “Financial Markets, FDI, and Economic Growth: Granger Causality Tests in Panel Data Model”, Working Paper, California State Polytechnic University. King R.G. ve Levine R. (1993a). “Finance and Growth: Schumpeter Might be Right”, The Quarterly Journal of Economics, 108/3, 717-737. King R.G. ve Levine R. (1993b). “Finance, Entrepreneurship and Growth: Theory and Evidence”,Journal of Monetary Economics, Vol. 32, 513–542. Mucuk M. Ve Demirsel M.T. (2009), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Performans”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 365-373. OECD (2005). “Handbook on Constructing Composite Indicators: Methodology and User Guide”, OECD Statistic Working Papers, OECD Publishing, 2-108. http://dx.doi.org/10.1787/533411815016 Pesaran, M.H., Y. Shin and R.J. Smith, (2001). “Bounds testing approaches to the analysis of level relationships”. Journal of Applied Econometrics, 16(3): 289-326. Rajan R.G. ve Zingales L. (2003).“Saving Capitalism from the Capitalists: Unleashing the Power of Financial Markets to Create Wealth and Spread Opportunity”,Princeton University Press,1-28. Şahin D. (2015), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi:ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Asos Journal: The Journal of Academic Social Science,19, 159-172. TCMB (2010). Para ve Kur Politikası Raporu, Ankara. TCMB (2016). http://evds.tcmb.gov.tr/ (24.12.2016). Ümit A.Ö. (2016). “Türkiye’de Ticari Açıklık, Kredi Hacmi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi”,Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 2-29. http://dx.doi.org/10.18074/cnuiibf.297 Yıkmaz R.F. (2011). Sürdürülebilir Kalkınmanın Ölçülmesi ve Türkiye İçin Yöntem Geliştirilmesi, Uzmanlık Tezi, DPT Sosyal Sektörler ve Koordinasyonlar Genel Müdürlüğü, Yayın No:2820, Ankara. Yılmaz E. ve Kayalıca Ö. (2002). “Türkiye’de Finans ve Büyüme İlişkisi: Nedensellik İlişkisi”, İMKB Dergisi, 6/24, 35-50.