GENEL YETKİNLİK İNANCI BAĞLAMINDA CAM TAVAN SENDROMUNUN İNCELENMESİ: POLİTİK VE SİYASİ KARİYER SAHİBİ KADINLAR ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, 17. UİK Özel Sayısı, 485 - 500, 04.07.2018

Murat Esen

https://doi.org/10.18092/ulikidince.433350

Öz

Günümüzde kadınlar iş
yaşamında ve siyasi arenada daha çok yer almalarına karşın üst düzey kadrolarda
yeterince rol oynayamamaktadırlar. Bu durumun birçok sebebi olmakla birlikte
yapılan araştırmalar, kadınların kariyer basamaklarında yükselmemelerine neden
olan engellerden birinin de ‘’cam tavan’’ sendromu olduğu görülmektedir. Cam
tavan; kadınlar ile üst yönetim arasında yer alan iş hayatındaki başarı ve
liyakatlarına bakılmaksızın ilerlemelerini engelleyen unsurları
nitelendirmektedir. Çalışmamızda, politik ve siyasi kariyer sahibi kadınların
üst pozisyonlara ulaşmalarında engel olan bireysel, toplumsal ve örgütsel
unsurları bireylerin genel yetkinlik inancı bağlamında açıklanmıştır. Ayrıca,
politik kariyer sahibi kadınların genel yetkinlik inancı algılarının cam tavan
ile ilişkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Uygulama bölümünde İzmir’ de politik
kariyer sahibi farklı iş kollarından kadınlar örneklem olarak belirlenerek,
anket çalışması yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; cam tavanın alt
boyutları ile; yaş, eğitim düzeyi, çocuk sayısı, kadın siyasetçilerle sorun
yaşama, parti değişkenleri ile anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Genel
yetkinlik inancı ile ise; yaş, medeni durum, eğitim düzeyi, çocuk sayısı ve
parti değişkenlerinde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Genel Yetkinlik İnancı, Cam Tavan Sendromu, Politik Kariyer

Kaynakça

• Arulampalam, W, Booth A. L. ve Bryan, M. L. (2004). Is There a Glass Ceiling Europe? Exploring The Gender Pay Gap Across The Wages Distribution. IZA Discussion 1373, 1-31.
• Baykan A. Ötüş B. (2016). Nezihe Muhittin ve Türk Kadını (3.Baskı). İstanbul: Ayhan Matbaacılık.
• Bandura, A. (1982). Self- Efficacy Mechanism in Human Agency. American Psycohologist, 37(3), 122-147.
• Baxter, J. ve Wright, E. O. (2000). The Glass Ceiling Hypothesis: A Comparative Study Of The United Stated, Sweden, and Australia. Gender &Society, 14(2), 275-294.
• Betz, N. E. ve Hackett, G. (1981). The Relationship of Career-Related Self-Efficacy Expectations to Perceived Career Options in College Women and Men. Journal of Counseling Psychology, 28(5), 399-410.
• Cotter, D. A. Hermsen, J. M. Ovadia, S. ve Vanneman, R. (2001). The Glass Ceiling Effect, Social Forces, 80(2), 655-682.
• Çağlar, N. (2011). Kadının Siyasal Yaşama Katılımı ve Kota Uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(4), 56-79.
• Çaha, H. Yılmaz, E. S. ve Çaha, Ö. (2017). Değişen Türkiye’de Kadın (3.Baskı). İstanbul: Piya Matbaacılık.
• Dreher, G. F. (2003). Breaking the Glass Ceiling: The Effects of Sex Ratios and Work-Life Programs on Female Leadership at the Top. Human Relations, 56(5), 541-562.
• Gökçimen, S. (2008). Ülkemizde Kadınların Siyasal Hayata Katılma Mücadelesi. Yasama Dergisi, 10, 5-59.
• Gönül, A. F. (2015). Kadınların Siyasi Kariyerinde Cam Tavan (1. Baskı). Ankara: Pelin Matbaacılık.
• IPU, (2017). Women in Politics, UN Women.
• Folke, O. Rickne, J. (2016). The Glass Ceiling in Politics: Formalization and Empirical Tests. Comparative Political Studies, 49(5), 567-599.
• Kılıç, T. (2017). Relationship Between Glass Ceiling Syndrome and Self Efficacy; in Health Sector. European Journal of Multidisciplinary Studies, 4(3), 84-87.
• Konda (2011). Siyasette Kadın Temsili Araştırması. Erişim adresi http://konda.com.tr/tr/siyasette-kadin-temsili/
• Kurbanoğlu, S. (2004). Öz Yeterlik İnancı ve Bilgi Profesyonelleri İçin Önemi. Bilgi Dünyası, 5(2), 137-152.
• Menteşe, S. (2004). Siyasette Kadının Yeri ve Önemine İlişkin Bir Araştırma: Tunceli İli Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 83-113.
• Öztürk, E. S. (2017). Çalışma Yaşamında İkiz Rakip Üretimi: Kadının Kadına Engeli. Kadın Araştırmaları Dergisi, 3(1), 111-128.
• Ryan, K. M. ve Haslam, A. (2005). The Glass Cliff: Evidence that Women are Over-Represented in Precarious Leadership Positions. British Journal of Management, 16, 81-90.
• Tong, Y. ve Shanggui, S. (2004). A Study On General Self Efficacsy and Subjective Well Being Of Low Ses College Students in a Chineese University. College Students Journal, 38(4), 637-642.
• TÜİK, (2017). İstatistiklerle Kadın. Türkiye İstatistik Kurumu.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2017). Erişim Adresi https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.dagilim
• Wirth, L. (2001). Breaking Through to Glass Ceiling Women in Management. International Labour Office, Geneva.
• Women On Business. (2013). Carolyn K. ve Broner D. Erişim Adresi. http://www.womenonbusiness.com/men-women-the-glass-escalator/