BATTLE OF MYRIOKEPHALON AND KONYA BAGIRSAK PASS FROM GEOGRAPHICAL PERSPECTIVE

Yıl 2016, Sayı: 5, 69 - 94, 01.06.2016

Mehmet Akif Ceylan

Öz

The Battle of Myriokephalon (September 17, 1176) is one of the milestones of the Turkish national history.
Unfortunately, debates related to the location of this battle have been ongoing for a long time. All locations that
have been suggested to be the location of the battle to date indicate that it took place somewhere in the region
located between Denizli to the West and Konya to the East. This paper distinguishes the basic information/ data
related to the location of the battle and geographical names mentioned in the chronicles/historical sources written
in the 11th and 12th centuries, and they were thoroughly examined using the facilities provided by the science of
geography. Thus, the place and location of the battle was attempted to be identified with a geographical
perspective.
Particularly, the Chronicle of Le Connétable Sěmpad contains clear expressions suggesting that the battle
took place in a location that was not far from Konya, in front of the Castle of Melitene (Hisar-i Meldos/Kale
Tepe), which was ruined and abandoned at that time. Those expressions have key importance in terms of
identification of the location of the battle. The information provided by the Chronique de Michel le Syrien related
to the location of the battle indicates that the Emperor quickly proceeded to a 5-day distance in the Turkish land
soon, and that the Greek reached to the vicinity of Konya, to a 1-day walking distance to the [city], and it
coincides with the information provided in the Sěmpad. Likewise, Ioannes Kinnamos explained the location of
the Tzibrelitzemani/Cybrilcymani Pass by relating it to the Lake of Beysehir within the context of the Konya
campaign of the Emperor Manuel in 1146. When all the above and many other location data distinguished in
other chronicles are examined and evaluated with an unbiased look, it can be seen that it clearly confirms the
view that the Battle took place at the Konya Bagirsak Pass.

Anahtar Kelimeler

Myriokephalon War, Konya Bagırsak Gorge, Meldinis Castle, II. Kılıç Arslan, Manuel Komnenos

COĞRAFİ PERSPEKTİFTEN MYRİOKEFALON SAVAŞI’NIN YERİ VE KONYA BAĞIRSAK BOĞAZI

Öz

Myriokephalon Savaşı (17 Eylül 1176), milli tarihimizin önemli dönüm noktalarından biridir. Maalesef bilim dünyasında bu savaşın yeriyle ilgili tartışmalar uzun zamandır devam etmektedir. Bugüne kadar savaşın yapıldığı ileri sürülen bütün yerler, batıda Denizli ile doğuda Konya arasına tekabül eden bölgede dağılış gösterdiği dikkati çekmektedir. Makalede, 11. ve 12. yüzyıllarda kaleme alınan kronik-tarihi kaynaklarda savaş yerinin konumuyla ilgili temel bilgi - veri ve coğrafi adlar ayırt edilmiş ve bunlar coğrafya biliminin sağladığı imkânlarla ayrıntılı şekilde irdelenmiştir. Böylece savaşın yapıldığı yer ve konumu coğrafi bakış açısıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Makalede özellikle Le Connétable Sěmpad kroniğinde savaşın, Konya’ya uzak olmayan bir yerde, o gün yıkık ve terk edilmiş olan Meldinis Kalesi (Hisar-ı Meldos/ Kale Tepe)’nin önünde yapıldığına dair açık ifadelerin varlığı, savaş yerinin tespiti bakımından kilit öneme sahiptir. Chronique de Michel le Syrien’de geçen, İmparatorun çok geçmeden Türklerin arazisinde beş günlük yolculuk mesafesine hızlı şekilde ilerlediği ve Rumların, Konya yakınlarına ulaştığı, [şehre] bir günlük yürüyüş mesafesine geldiği yönünde konumla ilgili verdiği bilgiler de Sěmpad ile örtüşür niteliktedir. Keza Ioannes Kinnamos, İmparator Manuel’in 1146 yılında yaptığı Konya seferi bağlamında Tzibrelitzemani / Cybrilcymani Geçidi’nin konumunu Beyşehir Gölü’yle ilişkilendirerek anlatmıştır. Bunlar ve diğer kroniklerde ayırt edilen çok sayıdaki konum bilgisi - verilerin, ön yargılardan uzak, tarafsız ve ilmi bir bakışla irdelenip değerlendirildiğinde; savaşın Konya Bağırsak Boğazı’nda yapıldığına dair görüşü açık bir şekilde doğruladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Myriokefalon Savaşı, Konya Bağırsak Boğazı, Meldinis Kalesi, II. Kılıç Arslan, Manuel Komnenos.