Metaphors of Turkish Teacher Candidates Related to Turkish Course Books

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 3, 121 - 140, 29.06.2015

Dilek Ceran

Öz

Course books are the tools which are mostly used in order to conduct curricula in a planned and systematical way and to create terminal behaviors in the target group. This study has been done to determine the perceptions of Turkish teacher candidates concerning “Turkish course books” through metaphors. The research findings show that the teacher candidates produced 67 metaphors related to “Turkish course books”. These metaphors were categorized by examining their qualities.  In consequence of the research, it has been determined that 49,36% of Turkish teacher candidates had positive perceptions, 37,5% of them had negative perceptions and 14,14% of them had both positive and negative perceptions regarding Turkish course books. 

Anahtar Kelimeler

Turkish Course Books; Turkish Teacher Candidates; Metaphor; Perception

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Türkçe Ders Kitaplarına İlişkin Metaforları

Öz

Ders kitapları, öğretim programlarının planlı ve sistematik yürütülebilmesinde ve hedef kitlede istendik davranışlar oluşturulabilmesinde en çok kullanılan araçlar konumundadır. Bu çalışma, Türkçe öğretmeni adaylarının “Türkçe ders kitapları”na yönelik algılarını metaforlar aracılığıyla tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğretmen adayları “Türkçe ders kitapları”na yönelik 67 metafor üretmişlerdir. Bu metaforlar nitelikleri açısından incelenerek kategoriler oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda, Türkçe öğretmeni adaylarının % 49,36’sının Türkçe ders kitaplarına ilişkin olumlu, % 37,5’inin olumsuz, % 14,14’ünün hem olumlu hem olumsuz algıya sahip oldukları tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Türkçe Dersi Kitapları; Türkçe Öğretmeni Adayları; Metafor; Algı

Kaynakça

• BALCI, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem,Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi.
• BAŞ, B. (2003). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metin Türleri Üzerine Bir İnceleme. TÜBAR, XIII, 257-265.
• BAYAT, N. (2012). Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Şiirlerin Şiirbilim Açısından Görünümü Üstüne Bir İnceleme. Turkish Studies, 7/1, 325-344.
• COŞKUN, E. & TAŞ, S. (2008). Ders Kitaplarına Metin Seçimi Açısından Türkçe Öğretim Programlarının Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5/10, 59-74.
• ÇAKIR, P. (2013). Türkçe Ders Kitabındaki Öykülerin Çocuğa Görelik İlkesi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies, 8/1, 1171-1180.
• ÇEÇEN, M. A. ve ÇİFTÇİ, Ö. (2007). “İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Tür ve Tema Açısından İncelenmesi.” Milli Eğitim, 173, 39-49. Duman, T. & Çakmak, M. (2004). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu (ed.: Leyla Küçükahmet). Ankara: Nobel Yayınları.
• ESEN, Y. (2003). Okul Bilgisi ve Ders Kitapları. Ders Kitaplarında İnsan Hakları: İnsan Haklarına Duyarlı Ders Kitapları İçin. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• GÜNEŞ, F. (2002). Ders Kitaplarının İncelenmesi. Ankara: Ocak Yayınları.
• GÜVEN, S. (2010). İlköğretim Hayat Bilgisi Dersi Ders ve Öğrenci Çalışma Kitaplarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35/156, 84-95.
• GÜR, T., COŞKUN, İ. & SAĞLAM, F. (2013). İlkokul 2,3 ve 4. Sınıf Türkçe Ders Kitapları Bütüncesinin Kelime Hazinesini Geliştirme Eğitimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies, 8/1, 1561-1570.
• İŞÇAN, A., EFENDİOĞLU, S. & ADA, Ş. (2007). Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Edebî Metinlerin Öğrencilere Estetik Zevk Kazandırmadaki Rolü. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1/2, 59-76.
• KANLI, U. & YAĞBASAN R. (2004). Proje-2061’in Işığında Fizik Ders Kitaplarının Eğitimsel Tasarımına Eleştirel Bir Bakış. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergis,. 24/2, 123-155.
• KESKİNKILIÇ, K. (2011). Bir Öğretim Aracı Olarak Ders Kitabı. Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri (ed.: Hakan Ülper). Ankara:Pegem Akademi.
• LAKOFF, G. & Johnson, M. (2005). Metaforlar: Hayat, Anlam ve Dil (Cev: G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• MEB. (2006). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği. Tebliğler Dergisi No: 2434.
• MEB. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği.
• MORGAN, G. (1998). Yönetim Ve Örgüt Teorilerinde Metafor. İstanbul: Mess Yayınları.
• OZİL, Ş. & TAPAN, N. (1991). Türkiye’nin Ders Kitapları, Orta Öğretim Ders Kitaplarına Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Yayınları.
• ÖNCÜL, R. (2000). Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü. İstanbul: MEB Yayınları.
• SİNAN, A.T. & DEMİR, S. (2011). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarındaki Anlatısal Metinlerin Yapı Özellikleri ve Programa Uygunluğu. Turkish Studies. 6/3, 1149-1167.
• SABAN, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7/2, 281-326.
• SOLAK, M. & YAYLI, D. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarının Türler Açısından İncelenmesi. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2/9, 444-453.
• TAVŞANCIL, E. & ASLAN, E. (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epilson Yayınları.
• YALÇIN, S. (1994). Metinden Öğrenme İlkelerine Göre Hazırlanan Ders Kitabının Öğrenci Erişisine Etkisi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. bsk). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILMAZ, A., SEÇKEN, N. & MORGİL, İ. (1998). Lise 11. Sınıf Kimya-3- Ders Kitaplarının Kimya Eğitimine Uygunluklarının Araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 73-83.