Bilim Uygulamalari Dersinin Sosyobilimsel Konular Bağlamında Öğretilmesinin Öğrencilerin Bilim-Toplum Sorunlarına Duyarlılıklarına Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: -ERTE Özel Sayısı, 363 - 387, 31.12.2017

Dilek Karışan Fikret Türksever

Öz

Bu çalışmanın amacı sosyobilimsel
konular temelinde öğretilen  bilim
uygulamaları dersinin  öğrencilerin bilim
ve toplum sorunlarına duyarlılıklarına etkisi araştırmaktır.Araştırma deseni
statik grup karşılaştırmalı desendir. Araştırmanın örneklemi 2016-2017 eğitim
öğretim yılı Güz döneminde Aydın İli Söke İlçesinde bir devlet okulunda öğrenim
görmekte olan 137 adet 6. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Deney grubu seçmeli
bilim uygulamaları dersinde sosyobilimsel konulara yer verilen 74 (35 kız, 39
erkek) 6. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Kontrol grubunda ise Milli Eğitim
Bakanlığının belirlediği öğretim programı kapsamında öğrenimine devam eden 63 (34
kız, 29 erkek) 6. sınıf öğrencisi bulunmaktadır. Veri toplama aracı olarak
Gülhan (2012) tarafından geliştirilen 13 açık uçlu madde içeren
"Bilim-Toplum Sorunlarına Duyarlılık Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin
analizi betimsel analiz yöntemi ile yapılmıştır. Araştırma sonuçları derslerde
sosyobilimsel konulara yer verilmesinin öğrencilerin bilim toplum sorunlarına
duyarlılıklarına olumlu etki ettiğini göstermiştir. 

Anahtar Kelimeler

Sosyobilimsel Konular, Fen Eğitimi, Argümantasyon

Kaynakça

• Alacam-Akşit, A. C. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyobilimsel Konularla Ve Bu Konuların Öğretimiyle İlgili Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi. Aktamış, H., & Atmaca, A. C. (2016). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Argümantasyon Tabanlı Öğrenme Yaklaşımına Yönelik Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 936-947. Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications. Cebesoy, Ü. B., Dönmez Şahin, M. (2013). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 37, 100-117. Çavuş, R. (2013). Farklı Epistemolojik İnanışlara Sahip 8. Sınıf Öğrencilerinin Genetik Temalı Sosyo-Bilimsel Konulara Bakış Açıları. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi. Domaç, G. (2011). Biyoloji Eğitiminde Toplumbilimsel Konuların Öğrenilmesinde Argümantasyon Tabanlı Öğrenme Sürecinin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Forbes, C. T., & Davis, E. A. (2008). Exploring Preservice Elementary Teachers’ Critique and Adaptation of Science Curriculum Materials in Respect To Socioscientific Issues. Science & Education, 17, 829-854. Gülhan, F. (2012). Sosyo-Bilimsel Konularda Bilimsel Tartışmanın 8. Sınıf Öğrencilerinin Fen Okuryazarlığı, Bilimsel Tartışmaya Eğilim, Karar Verme Becerileri ve Bilim-Toplum Sorunlarına Duyarlılıklarına Etkisinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi İşeri, B. (2012). Fen Ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Nükleer Enerjinin Riskleri Ve Faydaları Hakkındaki Düşüncelerine Farklı Bilgi Kaynaklarının Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Ahi Evran Üniversitesi King, P. M., & Kitchener, K. S. (2004). Reflective Judgment: Theory and Research on the Development of Epistemic Assumptions Through Adulthood. Educational Psychologist, 39(1), 5–18 Klosterman, M. L., & Sadler, T. D. (2009). Multi-Level Assessment Of Scientific Content Knowledge Gains Associated With Socioscientific Issues-Based Instruction. International Journal of Science Education, 1–27. Kolsto, S. D., Bungum, B., Arnesen, E., Isnes, A., Kristensen, T., Mathiassen, K., Mestad, I., Quale, A., Tonning, A. S. V., & Ulvık, M. (2006). Science Students’ Critical Examination of Scientific Information Related to SSI. Science Education, 90, 632-655. Köseoğlu, F., Atasoy, B., Kavak, N., Akkuş, H., Budak, E., Tümay, H., Kadayıfçı, H., & Taşdelen, U., (2003). Yapılandırıcı öğrenme ortamı için: Bir fen ders kitabı nasıl olmalı. Ankara, Asil Yayın Dağıtım. Kramer, M. (2014). Elon Musk: Artificial Intelligence Is Humanity’s ‘Biggest Existential Threat. Live Science, 27. National Research Council (2012). A framework for K-12 science education: Practices, crosscutting concepts, and core ideas. National Academies Press. Oğurlu, Ü., Kaya, F., Yalman, F. E., Ayvaz, Ü. (2016). Üstün Yetenekli Ortaokul Öğrencilerine Küresel Vatandaşlık Eğitimi Programının Etkililiği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 253-271. Öztuna Kaplan, A., & Çavuş, R. (2016). Farklı Epistemolojik İnanışlara Sahip 8. Sınıf Öğrencilerinin Genetik Temalı Sosyo-Bilimsel Konulara Bakış Açıları. International Online Journal of Educational Sciences. 8(4), 178-198. Pedersen, J.E., Türkmen H. (2005). Pre-Service Teachers’ Knowledge and Perceptions of Social Issues. STS Today, 17(2), 2-12. Sadler, T.D., Zeidler, L.D, (2004). The Morality of Socioscientific Issues: Construal and Resolution of Genetic Engineering Dilemmas. Science and Education, 88, 2-4. Sadler, T.D. (2004). Informal Reasoning Regarding Socio-Scientific Issues: A Critical Review of Research. Journal of Research in Science Teaching, 41, 513– 536. Sadler, T. D. & Donnelly, L. A. (2006). Socioscientific Argumentation: The Effects of Content Knowledge and Morality. International Journal of Science Education, 28 (12), 1463–1488. Sadler, T. D. (2009). Situated Learning in Science Education: Socio-Scientific İssues As Contexts For Practice. Studies in Science Education, 45 (1), 1–42. Sevgi, Y., & Şahin, F. (2017). Gazete Haberlerindeki Sosyobilimsel Konuların Argümantasyon Yöntemiyle Tartışılmasının 7.Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerileri Üzerine Etkisi. Journal of Human Sciences. 14(1), 156-170. Terzi, A.R. (2008). Eğitim Bilimine Giriş. (1. basım). Ankara, Detay Yayıncılık Topçu, M. S., Muğaloğlu, E. Z., & Güven D. (2014). Fen Eğitiminde Sosyobilimsel Konular: Türkiye Örneği, Educational Sciences: Theory & Practice, 14(6), 1-22. van Den Berg, O. (2001). The ethics of accountability in action research. Ethical Issues in Practitioner Research, 83-91. Yapıcıoğlu, A. (2016). Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Durum Temelli Öğretim Yaklaşımı Uygulamalarına Yönelik Görüşleri ve Çalışmalarına Yansıtmaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Araştırmaları Dergisi. 2(2), 132-151. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Seçkin yayıncılık. Zeidler, L.D., Simmons M.L., Howes, E.V. (2005). Beyond Sts: A Research- Based Framework For Socioscientific Issues Education. Science And Education. 89, 357–377. Zeidler, D.L., Walker, K.A., Ackett, W.A., & Simmons, M.L. (2002). Tangled Up in Views: Beliefs in The Nature of Science and Responses to Socioscientific Dilemmas. Science Education, 83(3), 343-367.