Çalışmaya Tutkunluğun Motivasyona Etkisi: Türkiye’deki Vakıf Üniversitesi Kütüphaneleri Örneği

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 3, 191 - 206, 30.09.2018

Özgür Polat Mustafa Tuysuz Ramazan Yener

Öz

Açıklayıcı araştırma yöntemi ile yapılan bu araştırma, Türkiye’deki vakıf üniversitesi kütüphanelerinin çalışanlarının çalışmaya olan tutkunluklarının, motivasyonlarına olan etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma iki bölümden oluşmaktadır. Motivasyon ölçeği olarak Teck-Hong ve Waheed tarafından 2011 yılında motivasyon ve iş tatmini arasındaki ilişkiyi ölçmek için kullanılan Motivasyon Anketi kullanılmıştır. Bu ölçekte ilk 14 soru motivasyon faktörlerini ölçmekte, 16 soru da hijyen faktörlerini ölçmektedir. Çalışmaya tutkunluğu ölçmek için ise, 2006 yılında Schaufeli ve diğerleri tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekte, dinçlik, adanmışlık ve yoğunlaşma boyutlarını ölçen toplam 17 soru yer almaktadır. Araştırma için Türkiye’deki vakıf üniversitesi kütüphaneleri ile iletişime geçilmiş ve bu kütüphanelerde çalışan 116 kişinin katılımı sağlanmıştır. Toplanan verilerle çalışmaya tutkunluk ölçeği ve motivasyon ölçeği için faktör analizi, regresyon analizi, bağımsız gruplar t-testi ve katılımcıların yaşlarına göre Kruskal Wallis testi yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları daha önce yapılmış araştırmaların sonuçlarıyla karşılaştırılarak sunulmuştur. Araştırma sonucunda, vakıf üniversitesi kütüphanesi çalışanlarının çalışmaya tutkunluklarının motivasyonlarına pozitif yönde etki ettiği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

çalışmaya tutkunluk, motivasyon, vakıf üniversiteler, kütüphaneci

Kaynakça

• Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2009). “Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 32, 21-46. Ateş, E. K. ( 2016). Kütüphane ve bilgi merkezlerinde stratejik iletişim yönetimi. Hiperlink Yayınları, İstanbul. Bakker, A. B. (2011). “An Evidence-Based Model of Work Engagement”, Current Directions in Psychological Science, 20(4), 265-269. Bakker, A. B. ve Demerouti, E. (2008). “Towards a model of work engagement”, Career Development International, 13(3), 209-223. Bakker, A. B., Demerouti, E. ve Ten Brummelhuis, L. L. (2012). “Work Engagement, Performance, and Active Learning: The Role of Conscientiousness”, Journal of Vocational Behavior, 80(2), 555-564. Balcı, Y. (2006). Kütüphane Organizasyonları ve Kütüphane Personelinin Motivasyon Kaynakları - Bir Uygulama, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul. Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü. Ankara: Feryal Matbaası. Bolat, T., Seymen, O. A. ve Bolat, O. İ. (2009). “Güçlendirici Lider Davranışları ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin Sosyal Mübadele Kuramından Hareketle İncelenmesi”, Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 12(21), 215-239. Cazan, A. M. (2015). “Learning motivation, engagement and burnout among university students”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 187, 413-417. Demirel, R. (1989). Yaş, Cinsiyet ve Mesleki Deneyimin Üniversite Kütüphanelerinde Çalışan Kütüphanecilerin İş Tatminine Etkisi, Hacettepe Üniversitesi (Yüksek Lisans Tezi), Ankara. Den Hartog, D. N. ve Belschak, F. D. (2012). “Work Engagement and Machiavellianism in the Ethical Leadership Process”, Journal of Business Ethics, 107(1), 35-47. Dessler G. ve Phillips, J. (2008). Managing Now. U.S.A: Houghton Mifflin Company. Doğan, E. (2002). Çalışanın İşine Cezbolması: Dönüştürücü Liderlik Tarzının, Lidere Olan Güvenin, Güçlenmenin ve Duygunun Etkileri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Doktora Tezi), İstanbul. Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Freudenberger, H. J. (1977). “Speaking from Experience”, Training ve Development Journal, 31(7), 26-27. Gellatly, I. R., Meyer, J. P. ve Luchak, A. A. (2006). “Combined effects of the three commitment components on focal and discretionary behaviors: A test of Meyer and Herscovitch's propositions”, Journal of Vocational Behavior, 69(2), 331-345. Güney, S. (2011). Örgütsel Davranış. Ankara: Nobel Yayınevi. Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayınevi. Kahn, W. A. (1990). “Psychological Conditions of Personal Engagement and Disengagement at Work”, Academy of Management Journal, 33(4), 692-724. Kanık, L. (2008). “Türk Üniversitelerinde Kütüphane Çalışanlarının Performans Değerlendirmeleri” Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karatepe, O. M., Beirami, E., Bouzari, M. ve Safavi, H. P. (2014). “Does work engagement mediate the effects of challenge stressors on job outcomes? Evidence from the hotel industry”, International Journal of Hospitality Management, 36, 14-22. Keser, A. ve Yılmaz, G. (2009). İşe Bağlanma. In A. Keser, G. Yılmaz ve S. Yürür (Eds.), Çalışma Yaşamında Davranış: Güncel yaklaşımlar. Kocaeli: Umuttepe Kitabevi. Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği. 16. Baskı. İstanbul: Beta Basım. Lambe, C. J., Wittmann, C. M. ve Spekman, R. E. (2001). “Social Exchange Theory and Research on Business-to-Business Relational Exchange”, Journal of Business-to-Business Marketing, 8(3), 1-36. Maslach, C. ve Leiter, M. P. (1997). The truth about burnout: how organizations cause personal stress and what to do about it (1st ed.). San Francisco, Calif.: Jossey-Bass. Maslach, C., Schaufeli, W. B. ve Leiter, M. P. (2001). “Job Burnout”, Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422. Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2001). Örgütsel Davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları. Özkalp, E. ve Meydan, B. (2015). “Schaufeli ve Bakker Tarafindan Geliştirilmiş Olan İşe Angaje Olma Ölçeğinin Türkçe'de Güvenilirlik Ve Geçerliliğinin Analizi”, İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(3), 4-19. Richardson, G. E. (2002). “The metatheory of resilience and resiliency”, Journal of Clinical Psychology, 58(3), 307-321. Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2008). Örgütsel Psikoloji. Bursa: ALFA Basım Yayın. Sağsan, M. ve Fırtına, B. (2015). “B lg Mesleğ ne Bağlılık ve Adanmışlık: Platon k B r İl şk n n Gelg tler ve Profesyonell kle İmt hanı”, Bilgi Dünyası, 16(1), 1-22. Saks, A. M. (2006). “Antecedents and consequences of employee engagement”, Journal of Managerial Psychology, 21(7), 600-619. Schaufeli, W. B. ve Bakker, A. B. (2004). “Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: a multi-sample study”, Journal of Organizational Behavior, 25(3), 293-315. Schaufeli, W. B., Bakker, A. B. ve Salanova, M. (2006). “The measurement of work engagement with a short questionnaire - A cross-national study”, Educational and Psychological Measurement, 66(4), 701-716. Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-romá, V. ve Bakker, A. B. (2002). “The Measurement of Engagement and Burnout: A Two Sample Confirmatory Factor Analytic Approach”, Journal of Happiness Studies, 3(1), 71-92. Shu, C.-Y. (2015). “The Impact of Intrinsic Motivation on The Effectiveness of Leadership Style towards on Work Engagement”, Contemporary Management Research, 11(4), 327-350. Taştan, S. (2014). “İş Talepler -Kaynakları Model : İş Talepler n n, Yönet c Desteğ n n ve Otonom n n İşe Gönülden Adanma İle İl şk ler Üzer ne B r Araştırma”, Atatürk Ün vers tes İkt sad ve İdar B l mler Derg si, 28(4), 149-192. Teck-Hong, T. ve Waheed, A. (2011). “Herzberg's Motivation-Hygiene Theory and Job Satisfaction in the Malaysian Retail Sector: The Mediating Effect of Love of Money”, Asian Academy of Management Journal, 16(1), 73-94. Tevrüz, S., Erdem, İ. ve Bozkurt, T. (2012). Davranışlarımızdan Seçmeler Örgütsel Yaklaşım. Ankara: Nobel Yayınevi. Turgut, T. (2011). “Çalışmaya tutkunluk: İş yükü, esnek çalışma saatleri yönetici desteği ve iş-aile çatışması ile ilişkileri”, Ataturk University Journal of Economics ve Administrative Sciences, 25(3/4), 155-179. Tuysuz, M. (2016). Effects of percieved organizational trust on employee motivation: An application on retail store employees. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, İstanbul. Üstün, A. (1997). “Kütüphanecilik Mesleğinde İç İletişim ve Motivasyon” Türk Kütüphaneciliği 11(1), 20-28. Üstün, A. (2009). “Bilgi Hizmetlerinde Verimlilik ve Motivasyon”, Türk Kütüphaneciliği 23(3), 602-608. Van Den Berg, B. A. M., Bakker, A. B. ve ten Cate, T. J. (2013). “Key factors in work engagement and job motivation of teaching faculty at a university medical centre”, Perspectives on Medical Education, 2(5), 264-275. Yalçın, S. (1991) “Personel Yönetimi” , 4. Bs. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi. Yıldırım, İ. E. (2015). İstatistiksel Araştırma Yöntemleri ve Su Tüketim Bilinci Üzerine Bir Kamuoyu Araştırması. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yılmaz, B., Korkut, Ş. ve Köse, E. (2010). “Ankara’daki Üniversite ve Halk Kütüphanelerinde Çalışan Kütüphanecilerin İş Doyumları Üzerine Bir Araştırma”, Bilgi Dünyası, 2010, 11(1), 49-80