Deniz Müzesi’nde Sergilenen Tarihi Kadırga

Yıl 2018, Sayı: 49, 169 - 185, 29.06.2018

Nalan Dönmez Yakarçelik

https://doi.org/10.16971/vakiflar.439133

Cited By: 2

Öz

Günümüze dek batmamış halde ulaşabilen dünyanın en eski teknesi ‘Tarihi Kadırga’ Deniz Müzesi koleksiyonundadır. Teknenin dünya gemicilik tarihi içinde büyük bir önemi vardır. Önemine rağmen kitleler tarafından yeterince tanınmamaktadır. Deniz tarihi araştırmalarının fazla olmaması elbette bir mazeret değildir. Bu tekne için trilyonluk bütçeler hazırlanarak özel yapılar inşa edilmiştir. Kurumlar tarafından kıymetinin bilindiği ancak halk nezdinde, popüler eserler klasmanında yer almadığı görülmektedir. Tekne üzerine yazılmış bilgiler yıllar içinde derlenmiştir. Kaynaklar ışığında tanımlanması ve tarihlendirilmesine çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Deniz Müzesi, kürekli gemiler, Tarihi Kadırga, Yalı Köşkü, Tersane-i Amire

The Historical Galley Exhibition In The Naval Museum

Öz

The oldest boat in the world that has never been sunk is known as “Historical Galley” and exhibited in the Naval Museum of Turkey. This boat has a great importance in the history of world navigation. Despite its importance, it is not well known by the masses. Of course, there is no excuse for not having a lot of navigation history researches. By spending large budgets, a special environment has been prepared for this boat. The historical importance of the Galley is widely known by related institutions but it is not so popular with the public. This study discusses and evaluates the documented information and literature about the boat that has been gathered throughout the years. 

Anahtar Kelimeler

Naval Museum, ships with a paddle, Historical Galley, Yalı Kiosk, Imperial Dockyard

Kaynakça

• Akpınarlı, Feriha, Balkanal, Zeynep (2012-1). “16.-18. yüzyıllarda İstanbul’da Üretilen Kumaşlarda Bitkisel Bezemelerin İncelenmesi”. Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi. Balkan Özel Sayısı 1: 179-209.
• Arcak, Erkut (2002). “Kadırga”. 19. Araştırma Sonuçları Toplantısı (2). Ankara: 85-98.
• Beydiz, M. Gürbüz (2014). Osmanlı Gemi Tasvirleri. İstanbul: Kabalcı Yay.
• Bostan, İdris (2008a). Katip Çelebi, Tuhfet’ül-Kibar Fi Esfari’l-Bihar. Ankara.
• Bostan, İdris (2008b). Beylikten İmparatorluğa Osmanlı Denizciliği. İstanbul: Kitap Yay.
• Bostan, İdris (2009a). “Kalyonun Yükselişi ve Akdeniz’de Osmanlı Donanması”. Türk Denizcilik Tarihi (2). Edit. Zeki Arıkan, Lütfü Sancar, İstanbul: 15-25.
• Bostan, İdris (2009b). “17. Yüzyılda Gemi Teknolojisinde Değişim: Kürekten Yelkene Geçiş”. Türk Denizcilik Tarihi (1). Edit. İdris Bostan, Salih Baran, İstanbul: 269-279.
• Bostan, İdris (2009c). “İmparatorluk Donanmasına Doğru: Tersanei Amire’nin Kuruluşu ve Denizlerde Açılım”. Türk Denizcilik Tarihi (1). Edit. İdris Bostan, Salih Baran, İstanbul: 121-130.
• Boyar, Ali Sami (1333). Bahriye Müzesi Kataloğu. İstanbul: Bahriye Matbaası.
• Demiriz, Yıldız (1980). “Türk Sanatında Bahar Açmış Meyve Ağacı Motifi”, I. Milli Türkoloji Kongresi Tebliğler: 387-400.
• Deniz Müzesi Ana Envanter Defteri I (Db.2595) : 63-64.
• Dönmez, Nalan ve Muhlis Ergin (1998). Deniz Müzesi Tarihi Kayıklar Galerisi. İstanbul: Deniz Basımevi.
• Ertürk, Volkan (Summer 2013).“Yenisaray’ın Deryaya Açılan Kapısı: Yalı Köşkü”. Turkish Studies (Vol. 8/7): s. 185-199.
• Ethem, Halil (1 Mayıs 1329). “Asarı Atika”. Şehbal: 46-49.
• Görünür, Lale ve Semra Ögel (2006). “Osmanlı Kaftanları ile Entarilerinin Farkları ve Kullanılışları”, İTÜ Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1, İstanbul: 59-68.
• Gürsu, Nevber (1988). Türk Dokumacılık Sanatı Çağlar Boyu Desenler. İstanbul: Redhouse Yayınevi.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2004). Geçmişten Günümüze Beyoğlu I. İstanbul.
• İşipek, A.Rıza (2009). İstanbul Deniz Müzesi. Edit. Mehmet Yüksel. İstanbul: Deniz Basımevi
• Kılıçbay, M. Ali (2000). Ahşabın Öyküsü. Ankara: İmge Kitabevi.
• Kılıçkaya, Müge (2005). Hüsnü Tengüz; Sanat Hayatım. İstanbul: DzKK Yayınevi.
• Koçu, Reşat Ekrem (1971). “Saray Kayıkları”. Türkiyemiz Dergisi (3): 25-50.
• Kömürcüyan, Eremya Çelebi (1988). İstanbul Tarihi; 17. Asırda İstanbul. İstanbul. Eren Yayınları.
• Noyan, Bahri (1976). “Deniz Müzesi Tarihçesi”. Hayat Tarih Mecmuası (I/4): 70-75.
• Nutku, Ata (1957). Ancient Turkish Craft I. Sultan’s Galley (Kadırga)”. İTÜ Gemi Enstitüsü Bülteni (5). İstanbul.
• Orgun, Zarif (1944). “IV. Mehmet’in Saltanat Kayığı”. Arkitekt Dergisi (9-10): 200-206.
• Öndeş, Osman (2016). Tersane-i Amire Denizcilik Müzesi. İstanbul: GİSBİR Yayınları.
• Paris, Admiral E.(1908). Souvenirs de Marine Conserves. (Vol.6-312). Paris.
• Pulak, Cemal (2006).“Dünyanın Yaşayan En Eski Gemisi Kadırga”, Deniz Harp Tarihi Semineri. 19-21 Nisan, Gölcük/ Kocaeli.Pp.I:5-27.
• Sevgin, Erdoğan (Eylül 1966). “Röportaj”. Hayat Tarih Mecmuası (8): 45-48.
• Sevim, Mustafa (1996). Gravürlerle Türkiye İstanbul 1. Kültür Bak. Yay. 1851. Ankara: TTK.
• Şeref, Abdurrahman (1329). “Topkapı Sarayı Müştemilatı Hariciyesi”. Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası.
• Thevenot, Jean (1687). Travels into the Levant. London.
• Uzunçarşılı, İsmail H. (1984). Osmanlı Devletinin Merkez ve Bahriye Teşkilatı. Ankara: TTK.
• Ünlü, Rasim (2005). İnce Donanma. İstanbul: Deniz Basımevi.
• Yakarçelik, Nalan Dönmez (Mart 2004). “Deniz Müzesi Sergi Alanlarının Çağdaş Müzecilik Anlayışına Uygun Olarak Yeniden Düzenlenmesi”, Deniz Kuvvetleri Dergisi (589).
• Yakarçelik, Nalan Dönmez (Mayıs 2014). “Deniz Müzesi’ndeki Büyük Yerleştirme: Tarihi Kadırga”, Genç Sanat Dergisi (227).
• Yüksel, Heval Z. (Kasım 2013-Şubat 2014). “Ertuğ Uçar’la Söyleşi; İstanbul Deniz Müzesi”, Seramik Mimarlık Sanat ve Tasarım Dergisi (44): 15-30.
• (1970). “Deniz Müzesi Tarihi Kayıklar Galerisinin Açılış Töreninden İzlenimler”. Deniz Kuvvetleri Dergisi (471): 37-38.