YOĞUN BAKIMDA ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN İŞ İNDEKSİ-ÇALIŞMA ORTAMI VE TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 2, 66 - 72, 31.12.2018

Özlem Doğu Kökcü Banu Terzi

Öz

Amaç:Yoğun
bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin iş indeksi-hemşirelik çalışma ortamını ve tükenmişlik düzeylerini incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı
tipteki çalışma Mart 2018 tarihinde altı yoğun bakım ünitesinde çalışan toplam
107 hemşire ile gerçekleştirildi. Veri toplama aracı olarak Hemşire Bilgi
Formu, Hemşirelik İş-İndeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği,
Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanıldı. Bulgular:
Hemşirelerin, iş indeksi-hemşirelik çalışma ortamına yönelik orta düzeyde
olumlu tutum gösterdikleri; duygusal tükenme ve kişisel başarı alt boyutlarında
orta düzeyde, duyarsızlaşma boyutunda ise düşük düzeyde tükenmişlik yaşadıkları
bulundu. İş İndeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği ve Maslach
Tükenmişlik Ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı görüldü (p>0,05). Sonuç: Yoğun bakımda iş
indeksi-hemşirelik çalışma koşulları, hemşirelerin tükenmişlik düzeyini
etkilememektedir.

Anahtar Kelimeler

Çalışma ortamı, Hemşire, İş indeksi, Tükenmişlik, Yoğun Bakım

Kaynakça

• 1. Terzi B, Kaya N. Yoğun bakım ünitesinden taburcu olan bireylerin yoğun bakım deneyimleri. Türkiye Klinikleri Anesteziyoloji Reanimasyon Dergisi 2011;9(1):34-45.
• 2. Üzen Ş, Karabacak Ü, Doğu Ö, Duyan A. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin örgütsel stres düzeylerinin belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2015;19(1): 15-20.
• 3. Aydoğmuş S. Hemşirelerin Çalışma Ortamlarının İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilimi Dalı Yüksek Lisans Tezi, Konya. 2017.
• 4. Tokur ME, Ergan B, Aydın K, Çalışkan T, Savran Y, Yaka E, Koca U, Cömert B, Gökmen N. Üçüncü basamak yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik sıklığı. Yoğun Bakım Derg 2018;9(2):25-33.
• 5. Altınöz Ü, Demir S. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerde çalışma ortamı algısı, psikolojik distres ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2017;8(2):95–101.
• 6. Esin MN, Sezgin D. Yoğun bakım ortamında çalışan güvenliği: yoğun bakım hemşirelerinin çalışma ortamı ve mesleki riskleri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2012;16(1):14-20.
• 7. Çınar D, Karadakovan A. Yoğun bakım ünitelerinde hasta ve çalışan güvenliği. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2016;20(2):116-122.
• 8. Zaybak A, Çevik K. Yoğun bakım ünitesindeki stresörlerin hasta ve hemşireler tarafından algılanması. Yoğun Bakım Derg 2015;6:4-9.
• 9. Parlar S. Sağlık çalışanlarında göz ardı edilen bir durum: sağlıklı çalışma ortamı. TAF Prev Med Bull 2008;7(6):547-554.
• 10. Berglund B, Lindvall T, Schwela DH (Eds) Guidelines for Community Noise. Geneva, Switzerland: World Health Organization.(1999) http://apps.who.int/-iris/handle/10665/66217. (Erişim tarihi:-30.04.2018).
• 11. Lawson N, Thompson K, Saunders G, Saiz J, Richardson J, Brown D, Ince N, Caldwell M, Pope D. Sound intensity and noise evaluation in a critical care unit. Am J Crit Care 2010;19:e88-98.
• 12. Khademi G, Roudi M, Farhat AS, Shahabian M. Noise pollution in ıntensive care units and emergency wards. Iranian Journal of Otorhinolaryngology 2011;23:141-148.
• 13. Kol E, İlaslan E, İnce S. Yoğun bakım ünitelerinde gürültü kaynakları ve gürültü düzeyleri. J Turk Soc Intens Care 2015;13:122-128.
• 14. Lacerda Costa G, Moreira de Lacerda AB, Marques J. Noise on the hospital setting: impact on nursing professionals’ health. Rev. CEFAC. 2013;15:642-652.
• 15. Şentürk S. Yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bozok Tıp Derg 2014;4(3):48-56.
• 16. Panunto MR, Guirardello EB. Professional nursing practice: environment and emotional exhaustion among intensive care nurses. Rev. Latino-Am. Enfermagem 2013;-21(3):765-772.
• 17. Lake ET. Development of the practice environment scale of the nursing work index. Research in Nursing Health 2002;25:176-188.
• 18. Türkmen E, Badır A, Balcı S, Akkuş-Topçu S. Hemşirelik İş Indeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği’-nin Türkçe’ye uyarlanması: güvenilirlik ve geçerlilik çalışması, HEMARG 2011;2:5-20.
• 19. Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal Of Occupational Behaviour 1981;2:99-103.
• 20. Çapri B. Tükenmişlik ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2006;2:62-77.
• 21. Kocaman G, Yürümezoğlu HA, Uncu S, Türkmen E, Göktepe N, İntepeler ŞS. Türkiye’de hemşireler için sağlıklı çalışma ortamı standartlarının geliştirmesi. Hemşire-likte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2018;15(1):30-38.
• 22. Erdağı S, Özer N. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;18(2):94-106.
• 23. Bitek DE, Akyol A. Yoğun bakım hemşirelerinin çalışma ortamına ilişkin algıları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2017;21(1):1-6.
• 24. Aiken LH, Patrician PA. Measuring organizational traits of hospital: the revised nursing work index. Nursing Research 2000;49(3):146-53.
• 25. Demirgöz Bal M. Yataklı tedavi kurumlarında hemşire insan gücü planlama yaklaşımları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2014;3(1):148-154.
• 26. Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (22 Mart 2017). Resmi Gazete. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/03/20170322-31.htm. (Erişim Tarihi: 05.12.2018).
• 27. Uçar N, Aygin D, Uzun E. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyumunun değerlendirilmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;1(4):18-37.
• 28. Erkorkmaz Ü, Doğu Ö, Çınar N. The relationship between burnout, self-esteem and professional life quality of nurses. Journal of the College of Physicians and Surgeons Pakistan 2018, Vol. 28 (7): 549-553.
• 29. Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry 2006; 7:100-108.