Araştırma Makalesi
Bilişsel Davranışçı Temelli Grupla Psikolojik Danışma Programının Ergenlerin Psikolojik Dayanıklılığına ve Mizah Düzeyine Etkisi
Öz
Bu araştırmanın amacı bilişsel davranışçı
temelli grupla psikolojik danışma programının ergenlerin psikolojik
dayanıklılığına ve mizah düzeyine etkisini incelemektir. Araştırmanın modeli
öntest-sontest eşleştirilmiş kontrol gruplu seçkisiz desendir. Deney ve
kontrol grubu, 8’er ergenden oluşmaktadır. Veri toplama araçları ‘Ergen Psikolojik Dayanıklılık
Ölçeği’ ve ‘Ergenlikte Mizah Ölçeği’dir. Her biri 90 dakika süren 8 oturumluk
program, 8 kişilik deney grubuna 8 haftada uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise herhangi
bir çalışma yapılmamıştır. Verilerin analizinde Mann-Whitney U Testi ve
Wilcoxon Eşleştirilmiş Çiftler İşaretlenmiş Sıra Sayıları Testi kullanılmıştır.
Sonuçta bilişsel
davranışçı temelli grupla psikolojik danışma programının ergenlerin psikolojik dayanıklılığını
ve mizah düzeyini arttırdığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akın, A. (2015). Psikolojide kullanılan güncel ölçme araçları (Genişletilmiş 2. basım) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Aktaş, E. (2016). Ergenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile gelecek beklentileri arasındakı ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
- Altıntaş, E. ve Gültekin, M. (2005). Psikolojik danışma kuramları (2. basım). İstanbul: Aktüel Yayınları.
- Aydın, S. (2006). Türkçe derslerinde mizah kullanımının öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Bozdemir, E. (2011). Ergenlerin mükemmeliyetçilikleri ve mizah duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Bulut, S., Doğan, U., & Altundağ, Y. (2013). Adolescent psychological resilience scale: validity and reliability study. Contemporary Psychology, Suvremena Psihologija, 16(1), 21-32.
- Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (3. baskı). Ankara: Pegema Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç.E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (7. basım). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
- Chauvet, S., & Hofmeyer, A. (2007). Humor as a facilitative style in problem-based learning environments for nursing students. Nurse Education Today, 27, 286–292.
- Corey, G. (2005). Theory and practice of counseling & psychotherapy (7. edition). The United States: Thomson Learning Academic Resource Center.
- Eder, D., & Stanford, S. (1984). Adolescent humor during peer interaction. Social Psychology Quaerterly, 47(3), 235-243.
- Führ, M. (2001). Some aspects of form and function of humor in adolescence. Humor: İnternational Journal of Humor Research, 14(1), 25-36.
- Führ, M. (2002). Coping humor in early adolescence. Humor: International Journal of Humor Research, 57(3), 283-304.
- Hunter, A. J. (2001). A cross-cultural comparison of resilience in adolescents. J Pediatr Nurs, 16, 172-179.
- Kahraman, F. (2008). Ergenlerde arkadaşlık ilişkisi ile mizah duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Koç-Yıldırım, P. (2014). Ergenlerde psikolojik dayanıklılık ile benlik kurgusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Kulaksızoğlu, A. (2004). Ergenlik psikolojisi. Remzi Kitabevi: İstanbul.
- Leahy, R. L. (2015). Bilişsel terapi ve uygulamaları: Tedavi müdahaleleri için bir kılavuz (3. basım). (H. Hacak, M. Macit ve F. Özpilavcı, Çev.). İstanbul: Litera Yayıncılık (Orijinal çalışma basım tarihi 1997).
- Loizou, E. (2005). Infant humor: The theory of the absurd and the empowerment theory. International Journal of Early Years Education, 13(1). 43-53.
- Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American, Psychologist, 56(3), 227-238.
- Masten, A. S., Morison, P., Pellegrini, D., & Teliegen, A. (1990). Competence under stress: Risk and protective factors. In J. Rolf, A. S. Masten, D. Cicchetti, K. H. Nuechterlein, & S. Weintraub (Eds.). Risk and protective factors in the development of psychopathology (236-256). New York: Cambridge University Press.
- Noorafshan, L., Jowkarb, B., & Hosseini F. S. (2013). Effect of family communication patterns of resilience among Iranian adolescents. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84, 900 – 904.
- Oral, G. (2004). Ergenlikte mizah ölçeği. Eğitim ve Bilim, 29(133), 20-27.
- Oral, T. (1998). Yaza çize. İstanbul: İris Yayıncılık.
- Sagone, E., & Caroli, M. E. D. (2013). Relationships between resilience, self-efficacy, and thinking styles in Italian middle adolescents. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 92, 838-845.
- Tusaie, K., & Dyer, J. (2004) Resilience: A historical review of the construct. Holist Nurs Pract, 18, 3-8.
- Türkçapar, M. H. (2012). Bilişsel terapi: Temel ilkeler ve uygulama. (6. basım). Ankara: HYB Basım Yayın.
- Türkçapar, M. H. ve Akkoyunlu, S. (2012). Bir teknik: Kanıt inceleme. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 184-190.
- Türkçapar, M. H. ve Akkoyunlu, S. (2013). Bir teknik: Alternatif düşünce oluşturulması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2, 53-59.
- Türkçapar, M. H. ve Sargın, A. E. (2012). Bir teknik: Sokratik sorgulama-yönlendirilmiş keşif. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 15-20.
- Voegler, M.E. (2000). Risk and protective factors associated with social resilience in homeless youth. Unpublished Doctoral Dissertation, The University of North Coralina, North Coralina.
- Voltan-Acar, N. (2013). Grupla psikolojik danışmada alıştırmalar-deneyler (6. basım). İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Werner, E. E., & Smith, R. S. (2001). Journeys from childhood to midlife: Risk, resilience, and recovery. Cornell University Press.
The Effect of Cognitive-Behavioral Group Counseling on Psychological Resilience and Level of Humor of Adolescents
Öz
The purpose of this study is to examine the impact of group counselling program which is prepared
on the basis of cognitive behavioural approach on psychological resilience and level of humour of
adolescents. The model of the study is pre-post-test, experiment and control group model. The
experiment and control group consists of 8 adolescents. Data collection instruments are ‘Adolescent
Psychological Resilience Scale’ and 'Adolescent Humour Scale'. The 8-session program, each of which
lasts for 90 minutes, was implemented in 8 weeks for an experimental group of 8 people. No study
was done for the control group. Mann-Whitney U test and Wilcoxon signed ranks test was used in the
data analysis. As a result, group counselling program which is prepared on the basis of cognitive
behavioural approach found to increase the psychological resilience and humour level of adolescents.
Anahtar Kelimeler
Psychological Resilience Humour Cognitive-Behavioural Approach Group Counselling
Kaynakça
- Akın, A. (2015). Psikolojide kullanılan güncel ölçme araçları (Genişletilmiş 2. basım) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Aktaş, E. (2016). Ergenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile gelecek beklentileri arasındakı ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
- Altıntaş, E. ve Gültekin, M. (2005). Psikolojik danışma kuramları (2. basım). İstanbul: Aktüel Yayınları.
- Aydın, S. (2006). Türkçe derslerinde mizah kullanımının öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Bozdemir, E. (2011). Ergenlerin mükemmeliyetçilikleri ve mizah duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Bulut, S., Doğan, U., & Altundağ, Y. (2013). Adolescent psychological resilience scale: validity and reliability study. Contemporary Psychology, Suvremena Psihologija, 16(1), 21-32.
- Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (3. baskı). Ankara: Pegema Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç.E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (7. basım). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
- Chauvet, S., & Hofmeyer, A. (2007). Humor as a facilitative style in problem-based learning environments for nursing students. Nurse Education Today, 27, 286–292.
- Corey, G. (2005). Theory and practice of counseling & psychotherapy (7. edition). The United States: Thomson Learning Academic Resource Center.
- Eder, D., & Stanford, S. (1984). Adolescent humor during peer interaction. Social Psychology Quaerterly, 47(3), 235-243.
- Führ, M. (2001). Some aspects of form and function of humor in adolescence. Humor: İnternational Journal of Humor Research, 14(1), 25-36.
- Führ, M. (2002). Coping humor in early adolescence. Humor: International Journal of Humor Research, 57(3), 283-304.
- Hunter, A. J. (2001). A cross-cultural comparison of resilience in adolescents. J Pediatr Nurs, 16, 172-179.
- Kahraman, F. (2008). Ergenlerde arkadaşlık ilişkisi ile mizah duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Koç-Yıldırım, P. (2014). Ergenlerde psikolojik dayanıklılık ile benlik kurgusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Kulaksızoğlu, A. (2004). Ergenlik psikolojisi. Remzi Kitabevi: İstanbul.
- Leahy, R. L. (2015). Bilişsel terapi ve uygulamaları: Tedavi müdahaleleri için bir kılavuz (3. basım). (H. Hacak, M. Macit ve F. Özpilavcı, Çev.). İstanbul: Litera Yayıncılık (Orijinal çalışma basım tarihi 1997).
- Loizou, E. (2005). Infant humor: The theory of the absurd and the empowerment theory. International Journal of Early Years Education, 13(1). 43-53.
- Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American, Psychologist, 56(3), 227-238.
- Masten, A. S., Morison, P., Pellegrini, D., & Teliegen, A. (1990). Competence under stress: Risk and protective factors. In J. Rolf, A. S. Masten, D. Cicchetti, K. H. Nuechterlein, & S. Weintraub (Eds.). Risk and protective factors in the development of psychopathology (236-256). New York: Cambridge University Press.
- Noorafshan, L., Jowkarb, B., & Hosseini F. S. (2013). Effect of family communication patterns of resilience among Iranian adolescents. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84, 900 – 904.
- Oral, G. (2004). Ergenlikte mizah ölçeği. Eğitim ve Bilim, 29(133), 20-27.
- Oral, T. (1998). Yaza çize. İstanbul: İris Yayıncılık.
- Sagone, E., & Caroli, M. E. D. (2013). Relationships between resilience, self-efficacy, and thinking styles in Italian middle adolescents. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 92, 838-845.
- Tusaie, K., & Dyer, J. (2004) Resilience: A historical review of the construct. Holist Nurs Pract, 18, 3-8.
- Türkçapar, M. H. (2012). Bilişsel terapi: Temel ilkeler ve uygulama. (6. basım). Ankara: HYB Basım Yayın.
- Türkçapar, M. H. ve Akkoyunlu, S. (2012). Bir teknik: Kanıt inceleme. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 184-190.
- Türkçapar, M. H. ve Akkoyunlu, S. (2013). Bir teknik: Alternatif düşünce oluşturulması. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2, 53-59.
- Türkçapar, M. H. ve Sargın, A. E. (2012). Bir teknik: Sokratik sorgulama-yönlendirilmiş keşif. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 15-20.
- Voegler, M.E. (2000). Risk and protective factors associated with social resilience in homeless youth. Unpublished Doctoral Dissertation, The University of North Coralina, North Coralina.
- Voltan-Acar, N. (2013). Grupla psikolojik danışmada alıştırmalar-deneyler (6. basım). İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Werner, E. E., & Smith, R. S. (2001). Journeys from childhood to midlife: Risk, resilience, and recovery. Cornell University Press.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Cilt:2, Sayı:3 Haziran |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 2 Sayı: 3 |
