GRAFİK TASARIMI BAĞLAMINDA SANATÇI KİTAPLARI

Yıl 2018, Sayı: 40, 187 - 206, 28.06.2018

Rahşan Fatma Akgül

Öz

20. yüzyıl sanat ortamının karakteristik özelliklerini tanımlayan

birçok öncü, deneysel ve bağımsız hareket içinde gelişmiş, bir sanat formu

haline gelen sanatçı kitapları, günümüz teknoloji ve sanat ortamında önemli

değişimlerin somut estetik ürünleri olmuştur. Çok sayıda edebiyat ve sanat

akımı, 1960 yıllardan sonra savlarını; yazının geleneksel anlatım yolunu

kullanmadan, doğrudan sanat ürünü üzerinden açıklamayı seçmiştir.

Araştırmanın amacı, çok tartışmalı bir alan olan sanatçıların

kitaplarının kesin bir şekilde tanımlanması ya da tarihsel dökümünü sunmak

değil; "sanatçıların kitapları" olarak kabul edilen estetik faaliyet alanının,

grafik tasarımı bağlamında sanat dünyasına sunduğu estetik yenilikleri analiz

etmektir. Çok sayıda örneğin ve tartışmanın yer aldığı, konu ile doğrudan

bağlantılı bilimsel ve sanatsal çalışmaların incelemesi sonucu elde edilen bilgi;

ortak savlar bağlamında rafine edilerek derlenmiştir. Sanatçıların kitaplarının

ülkemizde yeterince ilgi görüp tartışılmadığı gözlemiyle bu araştırma

gerçekleştirilmiştir.

Kültürel bir dönüşüm olarak, savaş sonrası dönemde sanatçı ve

tasarımcıların, geleneksel medya formlarından ve katmanlardan yavaş yavaş

uzaklaşıp değişimi arayan denemeleri; sanatla toplum arasında oluşmuş

mesafeyi daraltma açısından da önemli bir rol üstlendi. Böylece sanatçı

kitapları alanında görülen yeni tasarım olanakları, kitabın sanat nesnenin bir

örneği olarak, toplumun erişimine sunulmasını sağladı.

Anahtar Kelimeler

Sanatçı kitapları, Grafik tasarım, Somut kitap

Kaynakça

• Akdenizli, F. (2015). Kitabın Tarihsel Gelişimi ve Sanatçı Kitapları. Erişim Tarihi: 10.06.2018,http://www.aydin.edu.tr/trtr/ arastirma/universite-yayinlari/akademik-sureliyayinlar/ Documents/aydin_sanat_1.pdf Alaca, I.V., Karaoğlu, G., Önder, İ.B. (2013). Sanatçı Kitaplarında Metnin Manipülasyonu. Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi I. Uluslararası Sanat Sempozyumu Sanat Tasarım ve Manipülasyon Sempozyum Bildiri Kitabı, (s. 215-221). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları. Altıntaş, U. (2014). Kitap Tasarımında İçerik İnşası: Yazar Olarak Grafik Tasarımcı. Yüksek Lisans Tezi. İzmir. Ambrose, G., Harris P. (2012). Grafik Tasarımın Temelleri. (Çev. M.E. Uslu). İstanbul: Literatür Yay. Dalkıran, Ö. (2013). Kitabın Tarihi. Erişim Tarihi: 10.06.2018, http://www.bby.hacettepe.edu.tr/ebulten/ dosyalar/file/Mart%202013/dalkiran_2013.pdf Drucker, J. (2004). The Century of Artists' Books. New York: Granary Books. Dündar, B. (2011). Grafik Tasarım Bağlamında Kitap Nesnesi ve Nesne Olarak Kitap. Erişim Tarihi: 10.06.2018, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.j sp Febvre, L., Martin H. J. (2000). Kitabın Doğuşu. (Çev. G. Batuş), İstanbul: Avcıol. Heller, S., Mau, B. (2000). Reputations: Bruce Mau. Eye Magazine 38/10, UK: Quantum Publishing. Erişim Tarihi: 10.06.2018, http://www.eyemagazine.com/feature/article/reputationsbruce- mau Heller, S., Vienne, V. (2016). Grafik Tasarımı Değiştiren 100 Fikir. (Çev. B. Bayrak) İstanbul: Literatür. Labarre, A. (t. y.). Kitabın Tarihi. (Çev. G. Üstün,). İstanbul: İletişim Yayınları. Lissitzky, E. (1926). Kitabımız. Grafik Tasarım Kuramı Tasarım Alnından Okumalar, (Çev. M.E. Uslu), (s. 25-33). İstanbul: Espas Yayınları. Taşçıoğlu, M. (2013). Bir Görsel İletişim Platformu Olarak Kitap. İstanbul: Yem Yayınları. Twemlow, A. (2008). Grafik Tasarım Ne İçindir?, (Çev. D. Özgen,), İstanbul: Yem Yayınları. Yıldız, M. Ö. (2012). Kitabın Bir Sanat Formu Olarak Yeniden Keşfedilişi: Yirminci Yüzyıl Sanatçı Kitapları, Erişim Tarihi: 10.06.2018, http://dergipark.gov.tr/download/articlefile/ 50763