Hakkâri İli Şemdinli Yöresi Alıç (Crataegus spp.) Meyvelerinin Biyokimyasal ve Pomolojik Özellikleri

Yıl 2016, Cilt: 26 Sayı: 4, 500 - 504, 31.12.2016

Adnan Yaviç Adnan Taylan Haydar Balcı Tarık Encu

https://doi.org/10.29133/yyutbd.282735

Cited By: 3

Öz

Bu
araştırma 2013- 2014 yılları arasında Hakkâri İlinin Şemdinli İlçesinde
yürütülmüştür. Bu çalışmada, farklı renklerdeki alıçların pomolojik ve kimyasal
özellikleri araştırılmıştır. Çalışmanın yapıldığı Şemdinli (Hakkâri) İlçesine
bağlı köylerde bir ön eleme ile belirlenen 39 alıç ağacı üzerinde iki yıl
numune alınarak çalışma yapılmıştır. Bu genotiplerin meyvelerinde pomolojik
analiz olarak meyve ağırlığı, meyve büyüklüğü, çekirdek sayısı, çekirdek
ağırlığı ve meyve eti oranı gibi değerler incelenmiştir. Bununla birlikte
kimyasal analizler olan pH, SÇKM, TA ve şeker içerikleri belirlenmiştir.
Yapılan analizler sonucunda meyve ağırlığı 2.16- 4.89g aralığında, meyve eti
oranı %77.86- %85.99 aralığında tespit edilmiştir. Netice olarak incelenen
tiplerden 16 genotipin ümitvar olduğu kanaatine varılmıştır. En yüksek meyve
ağırlığı Sarı renkli A-4 genotipinde 4.89 g, 
en düşük meyve ağırlığı ise kırmızı renkli L-9 genotipinde 2.16 g olarak
ölçülmüştür. Sarı renkli alıç meyvelerinde glikoz ve sakaroz hakim şeker iken
siyah ve kırmızı alıç meyvelerinde glikoz ve früktoz hakim şeker olarak tespit
edilmiştir. Ümitvar olarak tespit edilen 16 genotipin 7 tanesi “sarı”, 5 tanesi
“kırmızı”, 3 tanesi “siyah” ve 1 tanesi “beyaz” kabuk rengine sahiptir. Bu
araştırma alıç meyvesi üzerinde yapılacak çalışmalara basamak oluşturacak sonuç
ve değerlendirmeleri içermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Alıç, Islah, Meyve, Şemdinli

Biochemical and Pomological Characteristics of Hawthorn (Crataegus spp.) Fruits Grown in Şemdinli, Hakkari

Öz

The present study was conducted in Şemdinli town of Hakkari province in
2013-2014. The pomological and chemical characteristics of hawthorn (Crataegus spp.)  fruits with different colors
were investigated. Fruit samples were taken from 39 hawthorn trees selected
from the villages of Şemdinli.  In
pomological analyses, fruit weight, fruit height, fruit width, number of seeds,
seed weight and flesh ratio were determined. In chemical analyses, soluble
solids content, pH, titratable acidity and sugar contents were determined. The
evaluated accessions had average fruit weights of between 2.16-4.89g and flesh
ratios of between 77.86-85.99%. Of the investigated genotypes, 16 were
identified as promising genotypes. The greatest fruit weight was observed in
yellow A-4 genotype with 4.89 g and the least fruit weight was observed in red
L-9 genotype with 2.16 g. While glucose and sucrose were the dominant sugars in
yellow hawthorn fruits, glucose and fructose were dominant in black and red
hawthorn fruits. Of 16 promising hawthorn accessions, 7 had “yellow” skin
color, 5 had “red”, 3 had “black” and 1 had “white” skin color.  Current findings provide quite significant
outcomes for further breeding studies.

Anahtar Kelimeler

Breeding, Fruit, Hawthorn, Şemdinli

Kaynakça

• Ağaoğlu S, Çelik H, Çelik M, Fidan Y, Gülşen Y, Günay A, Halloran N, Köksel İ, Yanmaz R (1995). Genel Bahçe Bitkileri. A. Ü. Ziraat Fak. E.A.G. Vakfı Yayın No:4, 369 s, Ankara