Mısırda Sap ve Koçan Çürüklüğü Etmeni Stenocarpella maydis (Berkeley) Sutton’ in TaqMan ® Probe Yöntemi ile Tanısı

Yıl 2018, Cilt: 55 Sayı: 2, 221 - 227, 27.06.2018

Asuman Sağlam Necip Tosun

https://doi.org/10.20289/zfdergi.372079

Öz

Mısırda fide
yanıklığı ve koçan çürüklüğüne sebep olan fungal etmen Stenocarpella maydis Afrika, Amerika, Asya ve İtalya, Fransa,
Portekiz gibi birçok Avrupa ülkesinde yayılım halinde olup ülkemizde henüz
varlığı bilinmemektedir (OEPP/EPPO, 2006) Diplodia sap ve koçan çürüklüğü
olarak da bilinen hastalığa sebep olan fungal etmenin 2013 yılı mısır hastalıkları
çalışma grubu toplantı raporunda ABD, Ontaria ve Kanada’da 200670.094-304816.595
ton (7.9 ve 12.0 milyon buşel) mısır kaybına yol açtığı bildirilmiştir (Grabow,
2017). Sağlıklı tohum kullanımının hastalıkla
mücadelede en önemli strateji olduğu etmen için tek zorluk tohumdan güvenilir
ve hızlı tanıyı sağlayacak bir metodun varlığıdır (Barrocas et. al, 2012). Bu
yıkıcı hastalığın tanısında hızlı, güvenilir ve doğru sonuca ulaşmamızı
sağlayan PCR (polimeraz zincir reaksiyon) temelli yöntemler etmenin ekim öncesi
tespitini sağlamakta fungisit ile mücadelesi mümkün olmayan etmenin yerleşim ve
yayılımını önlemektedir. Stenocarpella maydis’in PCR temelli tanısı dünyada yaygın uygulamaya sahip olup
yöntem ülkemizde henüz uygulamada değildir. Bu amaçla yürütülen bu çalışma ile
Bitki Karantinası Yönetmeliği EK2/A listesinde yeralan ülkemizde varlığı
bilinmeyen fungal patojen Stenocarpella maydis (Berkeley)
Sutton’e ait izolatın TaqMan ® probe yöntemi ile tanısına dair metot validasyonu
gerçekleştirilmiş olup hazırlanan protokol ile çeşitli özel ve resmi araştırma
kuruluşlarının çalışmalarına katkı sağlanması, böylece etmenin ülkemize giriş,
yerleşim ve yayılımının önlenmesi hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Stenocarpella maydis, , Bitki Karantinası Yönetmeliği, , Real-time PCR, mısır, sapçürüklüğü

Kaynakça

• Anonymous 2017a.http://www.biogene.com/Application notes/Amplification Erişim:Kasım 2017.
• Anonymous 2017 b. Plantwise technical factsheet.https://www.plantwise.org .Erişim 2017.
• Barrocas, E.N., Machado, JC., Almeida, MG., Botelho, LS and Pinho, EV. 2012. Sensibility of the PCR technique in the detection of Stenocarpella sp.associated with maize seeds. Revista Brasileira De Sementes, vol 34, no 2., p.218-224.
• Cervantes A.J., Dominguez EMH., Tellez MT., Gonzalez VM., Flores YM and Gerardo Godinez GD. 2016. Stenocarpella maydis and Sporisorium reilianum Two Pathogenic Fungi of Maize. ISBN 978-953-51-2393-4, Print ISBN 978-953-51-2394-1, DOI: 10.5772/62662.
• CIMMYT. 2004. Maize Diseases, A guide for Field Identification. 4th Edition. 4th Edition. Mexico, D.F.:CIMMYT.
• Grabow, B.2017.. Diplodia talk and ear rot. http://www.plantpath.k state.edu/extension/publications Erişim: Kasım 2017.
• KARAKÜTÜK, S. 2017.Biyolojik Analiz Yöntemleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü..Erişim: Haziran 2017.
• Külen, O., Keskin B., Yüksel B., Onarıcı S. ve Baykal A., 2011, Bitki Moleküler Genetiğinde Son Teknikler Uygulamalı Eğitimi, Marmara Araştırma Merkezi GenMühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü, TÜBİTAK, 24-46 s.
• OEPP/EPPO. 2006. Data sheets on quarantine pests No.67: Stenocarpella macrospora and Stenocarpella maydis. No.67-68.