Investigation of chemical and expertise characteristics of Akhisar region tobaccos and relations with the leaf yield

Yıl 2008, Cilt: 45 Sayı: 3, 165 - 173, 01.09.2008

Sıdıka Ekren Seval Sekin

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Akhisar Bölgesi Tütünlerinin Kimyasal ve Ekspertiz Özellikleri ve Verim ile Aralarındaki İlişkilerin Saptanması

Öz

A raştırma Ege Bölgesi tütüncülüğünde önemli bir yeri olan Akhisar yöresinde 2004-2005 yıllarında yürütülmüştür. Bu mıntıkada Hacıosmanlar, Arabacıbozköy, Dereköy, Mecidiye ve Süleymanlı köylerinde verim ve kalite açısından farklılık gösterdiği bilinen 9 üretici tarlası seçilmiştir. Kurutulmuş ve ekspertiz kalitesi belirlenmiş örneklerde kimyasal özellikler sonucunda incelenen tüm karakterlerle verim arasında korelasyon analizleri yapılarak birbirleri ile olan ilişkileri saptanmaya çalışılmıştır. İki yıllık çalışma sonucunda, toplam alkaloid (nikotin) %0.12-1.36, toplam indirgen şeker %12.73-33.60, toplam azot %0.40-3.14 ve ham kül %8.49-30.00 değerleri arasında bulunmuştur. Yapılan korelasyon analizi sonucunda ise verim ile ekspertiz ve kimyasal kalite arasında bir ilişki saptanmıştır. Verimi ile toplam alkaloid arasında pozitif yönde önemli, ekspertiz kalitesi (randıman) ile pozitif önemsiz bir ilişki bulunurken; toplam indirgen şeker, toplam azot ve ham kül arasında ise negatif yönde önemsiz bir ilişki saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Açıkgöz. N., E., İlker, A., Gökçöl, 2004, Biyolojik Araştırmaların Bilgisayarda Değerlendirilmeleri E.Ü. Tohum Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayın No:2 Bornova/İzmir.
• Akehurst. B. C., 1970, Tobacco. Lowe and Brydone Ltd. London.
• Aksu. S., 1967, Tütün Kimya ve Teknolojisi. Tekel Enst. Yayınları A Serisi No: 11. İstanbul.
• Anonim, 1971, TSE 1000 Türk Tütünleri Standardı UDK 633.71. Ankara.
• Anonim, 1969, Bestimmung Der Alkaloide in Tabakerzeugnissen. Deutschenormen. DK.663. 57. 543.062. 547. 94 DIN 1024.
• Anonim, 1986, Milli Tütün Komitesi Bilimsel Araştırma Alt Komitesi 6. Toplantısı. 19-20 Kasım 1986. İstanbul.
• Anonim, 2005, Akhisar Meteoroloji İstasyonu
• Collins, W.K., and S.N., Hawks. 1993, Principle of Flue-cured Tobacco Production. N.C. Bulletin No: 11. Bern. Switzerland.
• Dimitrieski, M., G., Miceska, 1998, Variability of Some Physical and Chemical Properties of the Oriental Tobacco Type Yaka Depending on the Variety. CORESTA Meet. Agro-Phyto Gropus. 1998. p. 105. abstr. Apost 4. Brighton UK.
• Ekren, S., 2007, Ege Bölgesi Tütünlerinde Verim ve Kalitenin Değişmesinde Etken Olan Faktörlerin Araştırılması. E.Ü. Fen Bil. Enst. Doktora Tezi. Bornova/İzmir
• Enercan, S., Ö., Eğilmez, 1971, Bölge Çeşit Denemelerine Ait Tütünlerde Kimyasal ve Teknolojik Özelliklerin Tesbiti. Yayın no: 38.
• Er, C., 1994, Tütün. İlaç ve Baharat Bitkileri. A.Ü.Z.F. Yayınları. Yayın No: 1359. Ankara.
• Darkis, F.R., 1947, Turkish Tobaccos. Characteristic and Chemical Composition of Imported Types. Ind. Eng. Chem. Idn. Edn. 39 1631-1. 642.
• Garner, W., 1951, The Production of Tobacco. The Mapple Pres. Comp. New york. P.A USA.
• Gencer, S., 2000, Anter Kültürü Tekniği Kullanarak Ege Bölgesi İçin Küllemeye (Erysiphe cichoracearum L.) Dayanıklı Tütün Hatlarının Geliştirilmesi. Türk J. Agric. For. 26 (2002). 63-69. TUBİTAK.
• Gencer, S., 2001, Türkiye Tütün Çeşitleri. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Yayınları. Yayın No: 101. Menemen / İzmir.
• İncekara, F., S., Sekin, F., İkiz, 1977, Değişik Gübre. Su ve Dikim Zamanlarının Ege 64 Çeşidinin Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri. E.Ü.Z.F. Dergisi 14 (1): 89-117.
• İrget, E., 1995, İzmir İlinde Yetiştirilen Karabağlar 6265 Tütün Grubunun Beslenme Durumu İle Kimi Kalite Özellikleri Arasındaki İlişkiler. (Doktora Tezi). E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı. Bornova/İzmir.
• Kaba. S., 1998, Farklı İki Tütün Çeşidinde Kırım Zamanı ve Kurutma Şeklinin Verim ve Kalite Etkisi Üzerinde Araştırmalar. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Doktora Tezi.
• Kaçar, B., 1972, Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. II Bitki Analizleri. A.Ü.Z.F. Yayınları. 453. Uygulama Kılavuzu: L55 Ankara.
• Kara, Ş.M., 1993, Tütünde Bazı Kantitatif Karakterlerin Kalıtımının Diallel Analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. Samsun.
• Korkmaz, A., 2006, Ege Bölgesi Geçit Koşullarında Bazı Tütün Çeşitlerinin Agronomik ve Kalite Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). Bornova/İzmir.
• Küçüközden, R., A., Peksüslü, S., Sekin, 2002, Yield and Quality Characters of Izmir Type Tobacco Cultivars in Izmir Region of Turkey. II. Balkan Scientific Conference Quality and Efficiency of the Tobacco Production. Treatment and Processing. September 2002. Plovdiv/Bulgaria.
• Lindsay, H., 1973, A Clorimetric Estimation of Reducing Sugars in Potatoes. Potato Res. 16: 176-179.
• Mc Cants, C.B., W.G., Woltz, 1967, Growth and Mineral Nutrition of Tobacco. Adv. In Agronomy 19. 211-265.
• Nelson, R.A., 1960, Potantiometric Determination of the Chloride Content of Tobacco. Journal of the A.O.C 43. 3 518.
• Otan, H., R., Apti, 1989, Tütün. T.C. T.O.K.İ.B. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Yayınları No: 83. Menemen-İzmir.
• Özçam, A., S., Sekin, 1983, Ege Bölgesinde Uygulanan Değişik Kırım Zamanı ve Kurutma İşlemlerinin Ege 64 Tütününün Kalitesinde Meydana Getirdiği Değişmeler. Tekel Enstitüleri Yayın No Tekel 277 EM/001. İstanbul.
• Özgüven, M., 1981, Adana. Adıyaman ve Hatay Koşullarında Yetiştirilen Tütün Çeşitlerinin Önemli Tarımsal Özellikleri ve Farklı Kurutma Şekillerinin Başlıca Kalite Öğelerine Etkisi Üzerine Araştırmalar. ÇÜZF Tarla Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Bölümü (Doç. Tezi). Adana.
• Papenfuz, H.D., F.M., Quinn, 1984, Tobacco in the Physiology of Field Crops.
• Peksüslü, A., ve S. Gencer, 2001, Ege Bölgesi Tütünlerinin Kimyasal Özelliklerinin Saptanması. Ege İhracatçı Birlikleri. 2000 Yılı Sonuç Raporu. E.T.A.E. Menemen/İzmir.
• Salman, R., A., Salman, S., Ekren, S., Sekin, 2005, Kırım Sonunda Oluşan Tütün Yapraklarının Teknolojik Özellikleri İle Kimyasal Bileşimlerinin İncelenmesi. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi 5-9 Eylül 2005. Antalya.
• Sekin, S., 1979, Tütünde Bazı Analiz Yöntemleri Üzerinde Araştırmalar. Ege Bölgesi Tütünlerinin Kimyasal Bileşimleri ve Fermantaston Sırasında Meydana Gelen Değişmeler. E.Ü.Z.F. Agronomi-Genetik Kürsüsü (Doçentlik Tezi) Bornova/İzmir.
• Sekin, S. ve A., Peksüslü, 1995, Ege Tütün Genotip ve Islah Hatlarının Performansları (1993-1995). I. Agronomik Özellikler. Milli Tütün Komitesi Bilimsel Araştırma Alt Komitesi 13. Toplantısında Sunulan Bildiriler ve Toplantı Tutanakları. 25-27 Ekim 1995. Cevizli/İstanbul.
• Şenbayram, M., 2006, Azotlu Gübrelemenin İki Oriental Tütün Çeşidinde Su Kullanım Randımanı. Karbon İzotop Kompozisyonu ve Bazı Fotosentez Parametreleri Üzerindeki Etkileri. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). Bornova/İzmir.
• Trajkosiki, J., K., Filiposki, V., Pelivanoska, M., Mitreski, 2003, The Effects of Mineral Fertilization on Yield and Quality of Some Oriental Tobacco Varieties of Type Prilep. CORESTA Meet. Agro-Phyto Gropus. 2003. abstr. Apost 24. Bucharest. Romania.
• Tso, T.C., 1972, Physiology and Biochemistry of Tobacco Plant. Dowden. Hutchinson and Ross. Inc. Stroudsburg. Pa.
• Tso, T.C., 1990, Production Physiology and Biochemistry of Tobacco Plant. Ideals Inc.
• Tuncay, H., S., Sekin, A., Özçam, 1985, Akhisar-Manisa Bölgesinde Tütün Yetiştirilen Toprakların Toprak Özellikleri ve Toprak Özellikleri ile Tütün Kalitesi Arasındaki İlişkiler. Araştırmalar. Doğa Tu. Tar. Or. D.C.10.S.3.
• URL, 1, www.akhisar.com Son güncelleme: 15.05.2008
• URL, 2, www.tapdk.gov.tr Son güncelleme: 15.05.2008
• Uslu, D. N., 2001, İzmir’in Gavurköy Yöresi Tütünlerinin Ekspertiz Değerleri İle Kimyasal Bileşimleri Arasındaki İlişkiler ve Benzer Çalışmalar İçin Örnek Sayısının Saptanması. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). Bornova/İzmir.
• Uslu, D.N., S., Ekren, S., Sekin, M., Şenbayram, 2005, İzmir-Gavurköy Tütünlerinin Kimyasal Bileşimi ve Verimlerinin Yaprak Randımanı İle İlişkileri Üzerine Bir Araştırma. Türkiye VI. Tarla Bitkileri kongresi. 5-9 Eylül 2005. Antalya.
• Uz, E., 1997, İki Ege Tütün Çeşidinde Farklı Dikim Zamanları ile Plastik Örtülü Yüksek Tünelde Kurutmanın Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. (Doktora Tezi). Bornova/İzmir.
• Yazan, G., 1989, Maviküfe Dayanıklı Ege Bölgesi Tütünleri İçin Geliştirilen Bazı Tütün Hatlarının Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı (Doktora Tezi). Bornova/İzmir.
• Yazan, G., R., Apti, R., Usturalı, T., Dizdaroğlu, H., Otan, 1993, Ege Bölgesi Tütünlerinin Plastik Örtü Altında Kurutulması. Anadolu. J. Of AARI 1 (1993). 73-97. MARA. ETAE Menemen/İzmir.