From The Viewpoint of Civilisation and Sufism Erol Akyavas and Hasan Aycin Sample in Painting and Caricature Art

Yıl 2019, Sayı: 6, 67 - 92, 25.06.2019

Birol Yıldırım İsa Çelik

Öz

In the period of the
Republic, the profession such as artist, philosopher, poet, architect was
affected by mysticism. Necip Fazılert burning the evil eye, Nurettin Topçu'da
maârif and Turgut Cansever'da architecture has grown. When the dream Erol
Akyavaş passed through the lively interpretation of Muzaffer Ozak Efendi, he
reflected the canvas as ir Miraçnâme Öz and reflected on the line in Hasan
Aycın. This deep thought has written to Yahya Kemal Beyatlı the G Bayram Sabahı
in Süleymaniye ’, Nâzım Hikmet to the’ Dergâh Kuyusu usu, to Sabahattin Ali to
’Breath to Abdülkâdir Geylânî His Holiness Bu. In this article, we focused on
the sufiyyane influences in the art of painting and caricature by Erol Akyavaş
and Hasan Aycın examples. we focused on living examples.

Anahtar Kelimeler

Sufism, civilization, painting, cartoon

Tasavvuf ve Medeniyet Perspektifinden Resim ve Karikatür Sanatında Erol Akyavaş ve Hasan Aycın Örneği

Öz

Geçmişte olduğu gibi Cumhuriyet döneminde de
sanatçı, filozof, şair, mimar gibi meslekler tasavvufî neşveden
etkilenmişlerdir. Necip Fazıl’ı yakan nazar, Nurettin Topçu’da maârif ve Turgut
Cansever’de mimariyi yeşertmiştir. Erol Akyavaş’ın gördüğü rüya Muzaffer Ozak
Efendi’nin irfanî yorumundan geçince “Miraçnâme” olarak tuvale aksetmiş, Hasan
Aycın’da ise çizgiye yansımıştır. Bu derin düşünce Yahya Kemal Beyatlı’ya
“Süleymaniye’de Bayram Sabahı”nı, Nâzım Hikmet’e “Dergâh Kuyusu”’nu, Sabahattin
Ali’ye “Abdülkâdir Geylânî Hazretleri’ne Nefes”i yazdırmıştır. Bu makalede Erol Akyavaş ve Hasan Aycın örnekleri
üzerinden resim ve karikatür sanatındaki tasavvufun tesirleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tasavvuf, medeniyet, resim

Kaynakça

• Aclûnî, İsmâil b. Muhammed, Keşfü’l-Hafâ ve Muzillü’l-İlbâs Ammâ İşteherâ mine’l-Ehâdis alâ Elsineti’n-Nâs, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1405. Ahmed b. Hanbel, Müsned, I-X, Beyrut 1991, İstanbul 1981. Akyavaş Erol, -Retrospektif- İstanbul Modern; www.istanbulmodern.org/tr/basin/.../erol-akyavas-retrospektif_1186.htm, erişim tarihi: 09.02.2018, Akyavaş, Erol, Yeniyüzyıl, (22 Nisan 1999). Alakuş, Ali Osman, Kaligrafinin Modern Türk Resmine Etkisi Sürecinde Erol Akyavaş, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 1997. Ali Aziz Efendi, Muhayyelat-ı Aziz Efendi, Der: Hüseyin Alacatlı, 1999. Ayşenur Kamal, Erol Akyavaş’ın “Vav” isimli eseri üzerine.-Serin Patika, serinpatika. blogspot.com› erişim tarihi: 08.10.2014. Aycın, Hasan, Müşahedat, Mayıs 2003. ______,“40-hadis-40cizgi”, https://www.google.com.tr/search?q=hasan+aycın+çizimleriyle+kırk+hadis&rlz=1C1VFKB_enTR690TR690&oq=aycın+kırk+hadis&aqs=chrome.2.69i57j0l2.8951j0j8&sourceid=, erişim tarihi: 05.07.2018. Bayramoğlu, Meher, “20. Yüzyıl Türk Resim Sanatında Geleneksel Türk Sanat Örneklerinin Etkisi”, Kalemişi, Cilt 1, Sayı 2, ss.1-40, s.16 Berksoy, Funda, “Çağdaş Türk Resminde Geleneksel Öğeler ve Erol Akyavaş”, Sanatsal Mozaik, s. 21, Mayıs 1997, ss. 63-69. Bir Garip Yolcu, Hasan Aycın, Panel, Bilim ve Sanat Vakfı, 29 Aralık 2007. Çetin, Nuran, “Necip Fazıl’ın Abdülhakim Arvâsî’yi Tanıması ve Tasavvufî Düşünceleri”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/11Fall 2014, ss.171-192. Descartes, Rene, Metod Üzerine Konuşma, çev. K.Sahir Sel, Sosyal Yayınları, İstanbul, 1994. Duralı, Ş. Teoman, Çağdaş Küresel Medeniyet Anlamı-Gelişimi-Konumu, 8. bsk., Dergah Yayınları, 2017. Erzen, Jale, Erol Akyavaş, Ankara: Enlem 80, 1995. “Erol Akyavaş'ın Rüyası ve Muzaffer Efendi Hazretlerinin Tabiri”, http://defter-i-ussak.blogspot.com.tr/2015/02/, erişim tarihi: 05.07.2018. Erol Akyavaş: Tuvalde zikreden derviş, http://www.star.com.tr/acik-gorus/erol-akyavas-tuvalde-zikreden-dervis-haber-764753/, erişim tarihi: 05.07.2018. 2015/02/. Işık, Mustafa, “Hadîslerin Öğretilmesinde Çizgilerden Yararlanma: “Kırk Hadîs Kırk Çizgi” Örneği, Turkish Studies, 9/5, Ankara 2014, ss. 1119-1140. Kara, Mustafa, “Nurettin Topçu’nun Tasavvuf Düşüncesi”, https://ismailhakkialtuntas.com/ 2011/07/20/nurettin-topcunun-tasavvuf-dusuncesi-mustafa-kara/, erişim tarihi: 02.06.2017. Kılıç, Erol, “Günümüz Türk Resminde İslâm Tasavvufunun Sembolik Yansımaları”, İslâm ve Sanat Tartışmalı İlmî Toplantı, 07-09 Kasım 2014, İstanbul 2015, ss. 523-551. ______, “Çağdaş Türk Resminde Geleneksel Etkileşim”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 25 Volume: 6 Issue: 25, ss. 327-340. Kısakürek, Necip Fazıl, Başbuğ Velîlerden 33 Altun Silsile, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1998 . ______, Çile, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2011, s. 77). ______, O ve Ben, İstanbul: Büyük Doğu Yay., 1997. ______, Tanrı Kulundan Dinlediklerim, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1997. Koçkuzu, Ali Osman, Mesnevî’de Hz. Peygamber: Hadis-i Şeriflere Atıflar, İstanbul 2006. Lekesiz, Ömer, Hasan Aycın Çizgilerinden Örneklerle Çizgi Sanatında Dil ve Mesaj, Hece Yay., Ankara Mayıs 2003. Öngören, R., “Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî”, TDV, XXIX, ss. 441-445. Öztürk, Yaşar Nuri, Hallac-ı Mansur ve Eseri, Yeni Boyut, İstanbul 2007. Ramehurmuzî, Kitabu Emsali’l-Hadis, Beyrut, 1988. Şakar, Cemal, İtibar, Haziran 2014, sayı: 34. Şatır, Betül, “Biz dünyaya cennetten geldik”, http://www.nihayet.com/roportaj/hasan-aycin-biz-dunyaya-cennetten-geldik/, Nisan 2016, erişim tarihi: 09.02.2018, Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi, Âmâk-ı Hayâl, Antin Yayınları, 2017. Şekûr, Muhyittin, Su Üstüne Yazı Yazmak, Sufi kitap Yayınları , 2017. Tansuğ, Sezer, Çağdaş Türk Sanatı, Remzi Kitapevi, ( 2.Basım), İstanbul 1986. Taş, Mutluhan, XIII. Yüzyılda Anadolu’da Hâkim Olan Tasavvuf Düşüncelerinin 1980 Sonrası Çağdaş Türk Resim Sanatına Yansımaları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Resim Bölümü / Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı / Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı, Konya 2010. Teber, Dilek, Geleneksel Türk Sanatlarımızdan, Tezhip, Hat ve Minyatürün Çağdaş Türk Resmine Yansıması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), S.B.E. Resim Ana Sanat Dalı Erzurum 2010. Tenekeci, İbrahim, “Hasan Aycın için”, https://www.yenisafak.com/yazarlar/ ibahimtenekeci/ hasan-aycin-icin-2025096. Uhri, Mehmet, “Anadolu’nun Van Gogh’u Erol Akyavaş” http://www.butundunya.com /pdfs/2018/02/143-146.pdf, ss. 143-146. Yazgıç, Suavi Kemal, “Attar’ın Torunu Hasan Aycın”, http://ismek.ist/blog/ icerik.aspx?p=1316, erişim tarihi: 01. 06. 2018. Yeşiltepe, Şadiye, Tasavvuf Düşüncesi Işığında Erol Akyavaş Resmi ve Anlam Çözümlemesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi, Mersin 2001. ______, Köstendilli Süleyman Şeyhi Efendi Hayatı Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri, Ertual Yayıncılık, Erzurum 2016. Yüksel, Bingöl, “İslâm ve Modern Sanat”, İslâm ve Sanat Tartışmalı İlmî Toplantı 07 – 09 Kasım 2014, Ensar Neşriyat, İstanbul 2015. http://www.sonpeygamber.info/roportajhasan-aycin-quotkomediye-gulunmez-ibrete-tebessum-edilir-quot, erişim tarihi: 05.07.2018.