Kültürel Motiflerin Reklam Üzerinde Kullanımı: Türk Hava Yolları Lale Motifi Örneği

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 23, 59 - 69, 29.01.2019

Mithat Yılmaz Hakan Mazlum

Öz

Günümüzde küreselleşmeyle birlikte sınırların ortadan kalkması ve kurumların farklı pazarlarda yer alabilme çabaları, kültürün reklam ve tanıtım faaliyetlerinde odak nokta olarak konumlanmasını sağlamıştır. Bu bağlamda küresel boyuttaki markalar farklı bir ülke sınırının içinde faaliyet gösterirken güçlü bir reklam ve tanıtım stratejisi geliştirmekte, farklı alıcı düzeylerine seslenirken kültürel değerlerdeki motifleri reklam çalışmalarında sıklıkla kullanılmaktadır.

Türk Hava Yolları filosuna çok sayıda uçağın katılmaya başlamasıyla global pazarın rekabetşartlarında yaptığı, güçlü yeni marka imajı yatırımları ve stratejileri ile sadece Türkiye’de değil, yurt dışında da müşterilerinin aklında kalmayı hedeflemiştir. Türk Sanatında yüzlerce yıllık bir geçmişe dayanan lale motifini yeni marka yüzünde kullanan Türk Hava Yolları’nın, hedeflediği küreselleşmeyle birlikte, sınırlarını ortadan kaldırarak kusursuz hizmetini sınır ötesi ülkelerde farklı hedef kitlelerine sunabilmek için reklam iletilerinde lale motifi kullandığı görülmektedir.

Bu araştırma, motiflerin reklam üzerinde kullanımını, Türk Sanatında yüzlerce yıllık bir geçmişe dayanan lale motifini yeni marka yüzünde kullanan Türk Hava Yolları’nın kültürel motifleri reklamlarında kullanması örneği ile sınırlandırılmıştır. Araştırma uluslararası markalarda reklam ve tanıtım stratejilerinin belirlenmesinde kültürel mirasın bir parçası olan motiflerin, Türk Hava Yolları’nda kullanılan lale motifi örneği üzerinden önemini açıklamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Reklam, reklam stratejisi, kültür

Kaynakça

• Akat, Ö., (1996). Uluslararası Pazarlama Karması ve Yönetimi. Bursa: Ekin Basım Yayın.
• Aktuğlu, I. K. ve Eğinli A. T., (2010). Küresel Reklâm Stratejilerinin Belirlenmesinde Kültürel Farklılıkların Önemi. 6, 3, 2010, s. 167-183. Konya: Selçuk İletişim.
• Atcılar, T., (2006). Reklamda Yaratıcılık ve Konumlandırma Stratejileri Coca - Cola Örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Bir, A. A. ve Fermani, M., (1988). Dünyada ve Türkiye’de Reklamcılık, Reklamın Gücü, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Çekinmez, S., (2010). Türk Çini ve Seramik Sanatında Lale. Güzel Sanatlar Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Çubukcu, G. ve Sözneri G., (2016). Bir İletişim Şekli Olarak Reklam. International Multidisciplinary Conference 21 - 22 Nisan 2016, Antalya, s. 49 - 60.
• Deneçli, C., (2013). Küresel Markalar, Yerellik Ve Kültürel Göstergeler, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC Ocak 2013, Cilt 3 Sayı 1. Erişim Tarihi: 15.05.2018.
• Karpat, I., (1999). Bankacılık Sektöründen Örneklerle Kurumsal Reklam. İstanbul: Yayınevi Yayın- cılık.
• Korkmaz, D. F., (2008). Türkiye’de Ramazan Ayı Bağlamında Reklam Kültür İlişkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi).
• Ocak, H., (2011). Osmanlı Çini Motiflerinden Lale Motifinin Logolarda Kullanımı (Dpüsem Örneği). Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.
• Onurlu, Ö. ve Zulfugarova, N., (2016). Küresel Markaların Yerel Pazarlardaki Reklam Stratejileri ile Kültürel Farklılıklar Arasındaki İlgi Üzerine Bir Uygulama. İstanbul: Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Ocak 2016, Cilt 12, Sayı 45, s. 491-513.
• Özalp, M. (2015). THY’de Lale Devri. http://www.halklailiskiler.com.tr/THY_de_lale_ devri..php, Erişim Tarihi: 12.05.2018.
• Özkalp, E., (2011). Sosyolojiye Giriş. Bursa: Ekin Basım Yayın, 19. Baskı.
• Sanal 1 (2016). Lale Motifi Bolluk ve Hoşgörü Simgesi. https://circlelove.co/lale-bolluk-hosgoru-sim- gesi/, Erişim Tarihi: 12.05.2018.
• Saydan, R. ve Kanıbir, H., (2007). Global Pazarlamada Toplumsal Kültür Farklılıklarının Önemi (Ço- kuluslu Şirket Ve Yerel Kültür Örnekleri). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 22 s.74-89. Schiffman L. G. ve Kanuk L. L., (1983). Consumer Behaviour. (2st Edition). USA: Prentice-Hall Inc, Englewood Cliffs.
• Schultz, D. E. ve Tannenbaum S., (1991). Başarılı Reklamın İlkeleri. (Köroğlu, E. ve Serbest, C., çev.). İstanbul: Yayınevi Yayıncılık.
• Sili, A., (2009). Küreselleşme/Globalleşme ve Küyerelleşme/Globalleşme Süreçlerinde Kola Reklamları: Bir Göstergebilim Çalışması. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 6. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiri Kitabı, s. 22-23.
• THY. (2018). “Başarı Hikayemiz” https://www.turkishairlines.com/tr-tr/basin-odasi/hakkimiz- da/#tcm92-36323, Erişim Tarihi: 12.05.2018.
• Tikveş, Ö., (2005). Halkla İlişkiler & Reklamcılık (Temel İlkeler- Uygulamadan Örnekler). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.