POLITICAL JUSTICE FOR MARXIST AND LIBERAL IDEOLOGIES

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 18, 61 - 73, 03.05.2019

Balash Babayeva

https://doi.org/10.31126/akrajournal.521719

Öz

Justice, which is one of the most discussed concepts throughout human history, also has been the subject of many philosophers and scientists work. The concept of justice, which was defined in different ways in different societies during the course of historical development, gained a different dimension with the book “Theory of Justice” written by John Rawls and became a focus of discussions as a subject of political liberalism. Based on the studies on the concept of justice can be assumed two types of approaches. The first approach is the thought that connects justice to the principle of benefit and interest, and the other thought evaluates justice from the perspective of morality and connects it with good will. This study comprises the analyze of development process of the concept of political justice the philosopher, the thinker and the economist's approaches to the subject. 

Anahtar Kelimeler

utilitarianizm, justice principle, equality principle, surplus value, social justice

MARKSİST VE LİBERAL İDEOLOJİLER AÇISINDAN SİYASAL ADALET

Öz

İnsanlık tarihi boyunca
üzerinde en çok tartışılan kavramlardan biri olan adalet, aynı zamanda birçok
düşünür ve filozofun da çalışmalarına konu edilmiştir. Tarihsel gelişim
süresince farklı toplumlarda farklı şekillerde tanımlanan adalet kavramı John
Rawls tarafından kaleme alınan “Adalet Teorisi” kitabı ile farklı bir boyut
kazanarak gündeme oturmuş ve siyasal liberalizm konusu olarak tartışmaların
odak noktası olmuştur. Adalet kavramı ile ilgili yapılan çalışmalara
istinaden iki tür düşünce akımının olduğu varsayılabilir. Bunlardan ilki,
adaleti fayda ve çıkar ilkesine bağlayan düşünce akımı, bir diğeri ise
adaleti iyi niyete bağlayarak, ahlaki açıdan değerlendirmeye alan bir
düşünce akımıdır. Çalışmada siyasal adalet kavramının gelişim süreci
incelenerek, filozof, düşünür ve iktisatçının konu ile ilgili yaklaşımlarına
yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

faydacılık, adalet ilkesi, eşitlik ilkesi, artı-değer, sosyal adalet

Kaynakça

• KAYNAKÇAAkarsu, Bedia (1999); Immanuel Kant’ın Ahlak Felsefesi, 4. bs, İnkilap yayınevi, İstanbul Aristoteles (1953); Politika,(çev. Benjamim Jowett), Clerandon Press, Oxford.
• Aristoteles(1980); The Nicomachean Ethics, (çev. G. Apostle), D. Redial Publishing, London.
• Ataay, C. Kalfa (2016); “Hayek ve Friedman’ın Devlet Anlayışı,” Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 4, No:1, İstanbul.
• Aydın, Metin; “John Stuart Mill’in Faydacı Ahlakı,” Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XV, 2013, S. 28, Sakarya.
• Balı, Şafak (2016); Çok Kültürlülük ve Sosyal Adalet, 1. baskı, Çizgi Kitabevi, Konya.
• Balı, Şafak (2001); Çok kültürlülük ve Sosyal Adalet, Çizgi Kitabevi, Konya.
• Barker, Ernest (1953); Yunan Siyasi Teorileri- Plato ve His Öncülleri, London, 4. bs, London Methuen, London.
• Bell, Daniel (1960); The End of Ideology, The Free Press, Glencoe.
• Bhandari, Raj (2002); Reprint History of European Political Philosophy, The Bangalore Press, Bangalore.
• Borovalı, Murat (2006); John Rawls, Halkların Y asası ve Kamusaldaki Düşüncenin Yeniden Ele Alınması, 2. bs. (çev. Gül Evrin), Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Campbell, Tom (2010); Justice, 3. bs. Palgrave Macmillan, Newyork.
• Ceylan, Tuncay; “Siyaset Felsefesinin Temel Problemlerinden Biri ve Birlikte Yaşamanın Koşulu Olan Adalet (Platon),” Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2006, S.14, s.160-169.
• Çakır, Mehmet; “Geçmişten Günümüze Sosyal Adalet” Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırma Dergisi, c.3, 2007, S. 2, s. 565.
• Doğan, Aysel (2011); Küresel açlık Sorunu ve Sosyal Adalet, 2. bs. Dergah Yayınları, İstanbul.
• Doğan, Özlem (2015); Kant Üstüne Yazılar, Notos Kitap Yayınevi, İstanbul.
• Engels, Friedrich (1981); Zur Wohnungsfrage, 18. bs. Dietz Verlag, Berlin.
• Fesser, Edward (2003); On Nozick, Thomson Wadsworth, Belmont.
• Geras, Norman(1955); The Controversy About Marx and Justice, New Left Review, S.150, s. 48
• Giorgia, Agamben (2013); Kutsal İnsan, (çev. İsmail Türkmen), İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2. bs. İstanbul
• Göçmen, Doğan: “Karl Marx’ın Ahlak Teorisi ve Adalet Felsefesi ile Olan İlişkisi Üzerine,” Praksis Dergisi, S. 10, 2003, s. 268-269”
• Gözler, Kemal: “Tabii Hukuk ve Hukuki Pozitivizme Göre Adalet Kavramı,” Muhafazakar Düşünce Dergisi , c. IV, S. 15, 2008, s.77-90.
• Güriz, Adnan: “Adalet Kavramı,” Anayasa Yargısı Dergisi, S. 7, 1990, s. 8-14.
• Hamedi, Afifeh: “The Concept of Justice In Greek Philosophy (Plato and Aristotle),” Mediterranean Journal of Social Sciences, c.5, S. 27, 2014, s.1163.
• Hart (1982); Essahsa on Bentham, Jurisprudence and Political Theory, Clarandon Press, Oxford.
• Hayek, F. August (1996); Kanun, Yasama Faaliyeti ve Özgürlük: Sosyal Adalet Serabı, (çev. Mustafa Erdoğan), Ankara, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara
• Heimsoeth, Heinz (1986); Immanuel Kant’ın Felsefesi, (çev. Takiyettin Mengüşoğlu), Remzi Kitabevi, 2. bs. İstanbul.
• Hendricks, Scotty (2018; “The evolution of justice, from Socrates to today,” ttps://bigthink.com/scotty-hendricks/the-ever-changing-definition-of-justice, Erişim tarihi: 26.01.2019
• Husami, Ziyad (1980); Marx on Distributive Justice: Marx, Justice, and History, edit. M. Cohen, Th. Nagel, Th. Scanlon, Prineton University Press, New Jersey, Johnson, David (‘011); The Brief History of Justice, Wiley-Blackwell, 1.bs. Malden.
• Kant, Immanuel (1994); Etik Üzerine Dersler 1, haz. Gerd Gerhardt), (çev. Oğuz Özügül), Kabalcı Y ayınevi, İstanbul.
• Kant, Immanuel (2002); Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, (çev. İoanna Kuçuradi), Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara.
• Kant, Immanuel: Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Çev.İoanna Kuçuradi, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara,2013, s. 8-9.
• Keyman, Selahattin; Hukuki Pozitivizm, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 35, S.1, s. 32. 1978. Ankara.
• Kocaoğlu, Mehmet (2014); John Rawls: Adalet Teorisi ve Temel Kavramları, İmaj Yayınevi, 1.bs. İstanbul.
• Kocaoğlu, Mehmet (2014); Robert Nozick: Adalet Teorisi ve Temel Kavramları,İmaj Yayınevi,1. bs. İstanbul.
• Marx, Karl (1985); Politik Ekonomi Üzerine Eleştiri, Dietz Verlag, 13.bs., Berlin.
• Marx, Karl (2003); Kapital, (çev. Alaattin Bilgi), Ankara, Eriş Yayınları, 3. bs., Ankara.
• Mill, J.Stuart (1986); Faydacılık, (çev. Nazmi Coşkunlar), MEB Yayın, İstanbul.
• Morison, S.Taylor; “A Hayekian Theory of Social Justice.” Nyu Journal of Law&Liberty, S.1, 2008, s. 225-226.
• Nozick, Robert (1974); Anarchy, State and Utopia, Basic Books, New York.
• Platon (2008); Devlet, (çev. Neval Akbıyık), İstanbul, Lacivert Yayıncılık, İstanbul.
• Raphael, David (2001); Concepts of Justice,1.bs., Oxford University Press, Oxford.
• Sağlam,Rabia: “Liberal Adaletin İki Farklı Görünümü,” Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakultesi Dergisi, c. 11, S. 182, 2007, s.182, Erzincan.
• Sağlam,Rabia (2018); Liberalizm Adalet ve Ütopya
• https://www.hukukpolitik.com.tr/2016/08/09/li beralizm-adalet-ve-utopya-rabia-saglam/ Erişim tarihi:25.11.2018
• Schmidtz, David (2007); When Justice Matters, Ethics: An International Journal of Social, Political, and Legal Philosophy, S. 3, s. 433
• Sharif, M. Mohammad (2001); History of Muslim Philosophy, Adam Publishers, 1. bs, Delhi
• Solomon, Robert (2004); Adalet Tutkusu, (çev: E. Altınay), Ayrıntı Yayınları,1. bs. İstanbul.
• Taş, Beyazıt (2009); Faydalı Etik, Kanguru Yayınları, 1.bs. Ankara,
• Topakkaya Arslan (2008); Adalet Kavramı Bağlamında Aristoteles-Platon Karşılaştırması, Felsefe Bilim Dergisi, c. 6, S. 6, 2008, s. 28
• Urmson, J. Opie (1968); The Interpretation of The Moral Philosophy, ed. Michael D. Bayles, Anchor Books, New York.
• Yayla, Atilla (1999); Adalet Teorilerine Bir Bakış, 2. bs., Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Yönen, H.Tahsin (2015); Genel Olarak Adalet T eorileri ve Türkiye’ de Gelir Dağılımı (1980’den Günümüze), (Yüksek Lisans), Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.