Post Travmatik Stres Bozukluğu için Aktif EMDR Tedavi Cihazı Tasarımı

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 3, 938 - 945, 29.12.2017

Uğur Fidan Uçman Ergün Neşe Özkan

Öz

Psikiyatri kliniğine başvuran kişi sayısı modern yaşamın getirdiği olaylara veya beynin nöron aktivitesindeki fonksiyonel bozukluklara bağlı olarak gün geçtikçe artmaktadır. Psikolog ve psikiyatristler (uzman) post travmatik stres bozukluğu, takıntı, otizm, şizofreni vb. hastalığı olan bireylere çeşitli tedavi yöntemleri uygulamaktadır. Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) tekniği, bu yöntemlerden sadece biri olup uzmanlar tarafından sıklıkla travma geçirmiş hastalara uygulanan bir yöntemdir. Literatürdeki çalışmalar klinikte kullanılan EMDR yönteminin başarılı olduğunu gözlemsel çalışmalar ve istatiksel analizler ile ortaya koymaktadır. Ancak tedavi sırasında EMDR cihazının kullanımı yok denecek kadar azdır. Çeşitli uyaranlar ve paradigmalarla EMDR yöntemi uygulanmıştır. Bu çalışmanın amacı EMDR tekniğin uygulanması sırasında uzmanın uygulamasını kolaylaştıracak pasif EMDR tekniği yerine aktif olarak çalışan yardımcı tedavi cihazı geliştirmektir. Uzman gözetiminde kullanılacak aktif EMDR cihazı ile eş zamanlı görsel, işitsel ve duyusal uyaranlar vererek kişilerdeki travmatik durumu ortadan kaldırmaya yardımcı olmak hedeflenmektedir. Aktif EMDR cihazının etkinliğini belirlemek için deneğin dikkat ve meditasyon seviyeleri ölçülmüştür. Deneğin farklı uyaran gruplarına verdiği tepkileri belirlemek için deney farklı zaman dilimlerinde 10 defa tekrar edilmiştir. Odaklanma seviyesini tüm uyaran grupları artırmakla birlikte %23.50 değişim ile en çok görsel uyaran değiştirmiştir. Tüm uyaran grupları meditasyon seviyesini azaltmıştır. Görsel ve işitsel uyaranın eş zamanlı verilmesi meditasyon seviyesini dinlenme durumuna göre %-5.14 azaltmıştır. Sonuç olarak gerçekleştirilen aktif EMDR cihazı uyguladığı farklı uyaran grupları ile deneğin odaklanma ve meditasyon durumu kontrollü olarak değiştirilebilmektedir. Elde edilen sonuçlar psikolog ve psikiyatristler tarafından post travmatik stres bozukluğu olan hastalara uyguladıkları tedavi sırasında yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

EMDR, Post Travmatik Stres Bozukluğu, Görsel & İşitsel Uyaran, Tedavi Cihazı

Kaynakça

• Barker, R. T., Barker, S. B. 2007. The use of EMDR in reducing presentation anxiety: A case study. Journal of EMDR Practice and Research,1(2), 100-108.
• Balıbey, H., Balıkçı, A. 2013. Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tanılı Hastada Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) Tedavisi: Olgu Sunumu. Dusunen Adam: Journal of Psychiatry & Neurological Sciences, 26(1).
• Behnammoghadam, M., Alamdari, A. K., Behnammoghadam, A., Darban, F. 2015. Effect of Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) on Depression in Patients With Myocardial Infarction (MI). Global journal of health science, 7(6), 258.
• Çam, O., Büyükbayram, A., Turgut, E. Ö. 2016. Travma Sonrasında Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Yaklaşımı. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 19(3).
• Denizli, S. 2008. Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme: Yaklaşımın Etkililiği ve Bugünkü Durumu. Ege Eğitim Dergisi, 9(2).
• Gürel, D. 2004. Tıbbi Tedaviye Karşı Olumsuz Tutum Gösteren Fiziksel ve Ruhsal Travmalı Bir Hastanın İki Seanslık Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden Yapılandırma Tekniği İle İyileşme Süreci: Olgu Sunumu. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 24(6), 689-696.
• Herkt, D., Tumani, V., Grön, G., Kammer, T., Hofmann, A., Abler, B. 2014. Facilitating access to emotions: neural signature of EMDR stimulation. PloS one, 9(8), 1-8
• Larsen, E. A. 2011. Classification of EEG signals in a brain-computer interface system.
• Öztürk, B. 1999. Öğrenme ve öğretmede dikkat. Milli Eğitim Dergisi, 144.
• Power, K., McGoldrick, T., Brown, K., Buchanan, R., Sharp, D., Swanson, V., Karatzias, A. 2002. A controlled comparison of eye movement desensitization and reprocessing versus exposure plus cognitive restructuring versus waiting list in the treatment of post‐traumatic stress disorder. Clinical Psychology & Psychotherapy, 9(5), 299-318.
• Scheck, M. M., Schaeffer, J. A., Gillette, C. 1998. Brief psychological intervention with traumatized young women: The efficacy of eye movement desensitization and reprocessing. Journal of traumatic stress, 11(1), 25-44.
• Shapiro, F. 2001. Eye movement desensitization and reprocessing: Basic principles, protocols, and procedures (2). New York: Guilford.
• Şuer, T. 2005. Posttravmatik Stres Bozukluğu. Medikal Açıdan Stres ve Çareleri Sempozyum Dizisi, (47).
• 1-http://www.emdr-tr.org/tr TR/Content/EMDR/EMDR_Nedir.aspx (20.12.2016)
• 2-http://www.emdr.com/what-is-emdr/ (25.12.2016)
• 3-https://tr.wikipedia.org/wiki/Meditasyon (25.12.2016)