Yapıcı Sapma Davranışlarının Öncülleri Üzerine Nitel Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 78 - 92, 12.01.2019

Osman Yalap Sema Polatcı

Öz

Bu çalışmada, yapıcı sapma davranışlarının
öncülleri nitel araştırma yöntem ile ele alınmıştır. Bu kapsamda otelcilik
sektöründe faaliyet gösteren çalışanlardan yarı yapılandırılmış görüşme formu
ile veriler toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler ile yapıcı sapma
davranışlarının öncülleri; bireysel ve örgütsel faktörler olmak üzere iki
boyutta sınıflandırılmıştır. Yapıcı sapmaya etki ettiği düşünülen öncüllerin; kişilik,
kontrol odağı, algılanan örgütsel destek ve örgütsel güven değişkenler olduğu ortaya
konmuştur. Bu çalışmanın, yapıcı sapma davranışlarıyla ilgili yerli yazında
oldukça az sayıda çalışma olması açısından özgünlüğe sahip olmakla birlikte, nitel
araştırma yönetimi sayesinde Türk kültüründe yapıcı sapmanın öncüllerini
ayrıntılı bir şekilde incelemesi açısından da yazına katkı sağlayacağı
düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Yapıcı Sapma Davranışları, Nitel Araştırma, Kişilik, Kontrol Odağı, Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Güven

Kaynakça

• Bektaş, B. R. & Bakacak, G. A. (2009). Modernitenin Sosyal Kontrol Söyleminin Değişen Görünümleri. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 26(1), 33-48.
• Bennett, J. R. & Robinson, L. S. (2003). The Past, Present, and Future of WorkplaceDeviance Research. İçinde: J.S. Greenberg (Editör). Organizational Behavior: State of The Science. USA: Lawrence Erlbaum Associate. (ss. 247-282).
• Cohen, M. Z., Kahn, D. L. & Steeves, D. L. (2000). Hermeneutic Phenomenological Research: A Practical Guide For Nurse Researchers. Thousand Oaks. CA: Sage Publish.
• Galperin, L. B. (2002). Determinants of Deviance in The Workplace: An Empirical Examination of Canada and Mexico, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Concordia University, Montreal, Canada.
• Gentles, S. J., Charles, C., Ploeg, J. & McKibbon, K. A. (2015). Sampling in Qualitative Research: Insights from an Overview of The Methods Literature. The Qualitative Report, 20(11), 1772-1789.
• Marshall, B., Cardon, P., Poddar, A. ve Fontenot, R. (2013). Does Sample Size Matter in Qualitative Research?: A Review of Qualitative İnterviews in IS Research. Journal of Computer Information Systems, 54(1), 11-22.
• Morrison, E. W. (2006). Doing The Job Well: An Investigation of Pro-Social Rule Breaking. Journal of Management, 32(1), 5-28.
• Ritchie, J., Lewis, J., Nicholls, C. M. N. & Ormston, R. (2013). Qualitative Research Practice: A Guide for Social Science Students and Researchers. C. M. ve Ormston, R. (Editörler.). Sage Publish.
• Robinson, L. D. & Galperin, L. B. (2010). Constructive Deviance: Striving Toward Organizational Change in Healthcare, Journal of Management and Marketing Research, 5(1), 1-11.
• Robinson, S. L. & Bennett, R. J. (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study, Academy of Management Journal, 38(2), 555-572.
• Spreitzer, G. M. & Sonenshein, S. (2004). Toward the Construct Definition of Positive Deviance. The American Behavioral Scientist, 47(6), 828-846.
• Vadera, K. A., Pratt, G. M. & Mishra, P. (2013). Constructive Deviance in Organizations: Integrating and Moving Forward. Journal of Management, 39(5), 1221-1276.
• Warren, D. E. (2003). Constructive and Destructive Deviance in Organizations, Academic and Management Rewiev, 28(4), 622-632.
• Yalap, O. (2017). Yapıcı Sapma. 21. Yüzyılda Örgütsel Davranış (syf. 95-112). Beta Yayınevi: İstanbul.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, B., Erat, S., Alpkan, L., Yıldız, H., & Sezen, B. (2015a). Drivers of Innovative Constructive Deviance: A Moderated Mediation Analysis. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 1407-1416.
• Yıldız, B., Alpkan, L., Ates, H. & Sezen, B. (2015b). Determinants of Constructive Deviance: The Mediator Role of Psychological Ownership. International Business Research, 8(4), 107-121.
• Yıldız, B., Yıldız, H., Erat, S. & Alpkan, L. (2015c). Risk Alma Eğilimi ile Yapıcı Sapkın Davranışlar Arasındaki İlişkide Ağ Kurma Kabiliyetinin Mediator Etkisi (syf.14-16), 23. Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.