The heritage of Azerbaijan People’s Republic – AzerTAc: necessity for the establishment and the challenges it passed through

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 3, 291 - 297, 24.06.2019

Namiq Ahmadov

https://doi.org/10.18506/anemon.466783

Cited By: 1

Öz

The topic of this article is the hard and glorious way passed through by
AzerTAc – the heritage of the Azerbaijan People’s Republic and one of the first
news agencies in the East. The period of formation of the agency can be divided
into 3 phases. The first phase is quite short in time. This two-month period is
even ten times smaller than the age of the Azerbaijan People’s Republic
covering the March-April of 1920. The second phase covers quite a long period
of time – the Soviet era. In fact, this period can be divided into several
phases given the turmoil in history of the Soviet state. Finally, the third
phase covers the period when we gained our second independence. During this
period – in 1992, AzerTAc restored its historical name, though the first years
of the independence were very challenging, and the agency experienced serious
economic difficulties due to abrupt transition to self-supporting basis. Heydar
Aliyev’s return to political power in Azerbaijan in 1993 marked a new
development stage in AzerTAc’s activity. 

Anahtar Kelimeler

Azerbaijan People’s Republic, AzerTAc, the Soviet-era, TASS, Information

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: “AZƏRTAC”ın yaranma zərurəti və keçdiyi yol

Öz

Makalenin konusu Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin yadigarı ve Doğu’da
ilk haber ajanslarından biri olan AzerTAc’ın geçtiği zor, ama şerefli yoldur.
Ajansın oluşum dönemini 3 aşamaya ayırabiliriz. Birinci aşama 1920 senesinin
Mart-Nisan aylarını kapsıyor. Milli haber ajansı ilk haberlerini bu dönemde
yayınlamaya başlamıştır. İkinci aşama zamansal açıdan uzun dönemi kapsıyor – tüm
Sovyet Dönemi’ni. Üçüncü aşamaysa ikinci özgürlüğümüze kavuştuğumuz dönemi
kapsıyor. Bu dönemde – 1992 senesinde AzerTAc tarihi ismine geri dönmüştür. Ama
özgürlüğün ilk yılları onun için çok zor olmuş, ajans birden bire kendi
bütçesinden yönetilmeye başlayınca, ciddi ekonomik sorunlar çıkmıştır. 1993
senesinde Haydar Aliyev’in Azerbaycan’da siyasi hakimiyete dönüşü AzerTAc’ın
faaliyetinde yeni gelişme çağı olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti, AzerTAc, sovyet dönemi, Bilgi

Kaynakça

• ARDA, Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxivi, f.51, siy.1, sax., vah. 33, vər.104
• Aslanov, A., (2005), Heydər Əliyev və AzərTAc. Bakı: Nurlan,2005,178 s.
• Aslanov, A., Musayev, V.,@İsmayılov, D. (2008), AzərTAc-dan AzərTAc-a: mürəkkəb və şərəfli yol. Bakı: Şərq-Qərb, , səh.184.
• Aslanov, A., (2010), AZƏRTAC-ın xarici əlaqələrinin yaranması və inkişafı (1991-2010-cu illər). Bakı Universitetinin Xəbərləri, Humanitar elmlər seriyası, №3,180-184
• Aslanov, A., (2011), Müasir dünyanın informasiya şəbəkəsində AzərTAcın yeri: təşəkkül tarixi və inkişaf mərhələləri, 2011, 232 səh.
• Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası: İki cilddə, I cild, Bakı, Lider Nəşriyyatı, 2004, 440 s.
• AzərTAc-ın xəbəri, (1920), “Azərbaycan” qəzeti, 2 mart
• AzərTAc-ın daxili xəbərləri, (1920), “Azərbaycan” qəzeti, 3 mart
• AZƏRTAC, (2018) Azərbaycanın 98 illik tarixinin günbəgün yazılan salnaməsi. 1 mart,https://azertag.az/xeber/ AZARTAC_Azerbaycanin_98_illik_tarixinin_gunbegun_yazilan_salnamesi_VIDEO-1141108
• Gürcüstana yardım, (1920), “Azərbaycan” qəzeti, 9 mart
• Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Asiya və Sakit Okean Ölkələri Xəbər Agentlikləri Təşkilatı (OANA) İcraiyyə Komitəsinin 30-cu iclasının iştirakçılarına məktubu, (2008), “Azərbaycan” qəzeti.,3 sentyabr
• Enserov, V., (2009), Azerilerin 90 yıllık sesi AZERTAC. Bizim Gazete. Turkiye, 26 Ekim.
• Əhmədov, N., (2018a), “Cümhuriyyətin AzərTAc yadigarı: yaranma zərurəti və keçdiyi yol” 525-ci qəzet,7 mart
• Əhmədov, N., (2018b), Cümhuriyyət dövrü milli mətbuatimiz və dövlətçilik. İpək yolu, No.1, 2018, səh.36-40
• Feyziyev C., (2011), AXC xalqımızın milli oyanışının məntiqi yekunu idi, Xalq qəzeti,27 may.
• Hilmi. B., (2009). Qloballaşan dünyada informasiya hamı üçün. Bakı: Şərq-Qərb, , 479 s.
• Məmmədov, S., (2013),“Azərbaycanın beynəlxalq media-kommunikasiya əlaqələrinin inkişafı”. Tarix və onun problemləri, № 3, s.117-121
• Şərifov, A., (2008), Bu bizim tariximizdir.AzərTAc-dan AzərTAc-a mürəkkəb və şərəfli yol.Bakı, Şərq-Qərb, s.10-13.
• Vəliyev, Ş., (2011),“AzərTAc-ın tarixi və müasir həqiqət axtarışı”.“Xalq qəzeti”, 2 noyabr
• Vəliyev, H., (2013), “Dövlət siyasətinin informasiya təminatı”, 525-ci qəzet, 2 may