5. Genişleme Süreci ve Sonrası AB’ye Üye Olan Ülkeler İle Türkiye'nin Ekonomik Etkinliklerinin Karşılaştırılması: Veri Zarflama Analizi (DEA)

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 12, 31.05.2019

Ömer Fazıl Emek

Öz

Bu çalışmanın amacı, AB’ye aday konumunda olan
Türkiye’nin, 5. Genişleme süreci ve sonrasında AB’ye üye olan ülkeler ile
karşılaştırmalı ekonomik etkinliğini tespit etmek ve etkin konumunu
belirlemektir. Ayrıca etkin olmayan ülkelerin, hangi noktalarda etkin veya
etkin olmadığı belirlendikten sonra bu ülkeler için önerilerde bulunmaktır.
Yapılacak ekonomik performansın ölçümünde yöntem olarak Veri Zarflama Analizi
(DEA) kullanılmıştır. Yapılan çalışmada Karar Verme Birimleri (DMUs), 5.
Genişleme süreci ve sonrasında AB’ye üye olan ülkelerle birlikte aday ülkeler,
potansiyel aday ülkeler ve adaylıktan geri çekilen İzlanda dahil olmak üzere
toplam sayısı 21’dir. Bu ülkelerin etkinlik sonuçları, girdi odaklı CCR ve BCC
metotları ile ölçülmüş olup etkin olmayan ülkeler için istatistiksel olarak
potansiyel iyileştirme oranları hesaplanmıştır. I. ve II. Model CCR-BCC
sonuçlarının tamamında etkin olan ülkelerin, Türkiye, Estonya ve İzlanda;
hiçbirinde etkin olmayan ülkelerin ise: Letonya,
Litvanya, Güney Kıbrıs, Bulgaristan, Hırvatistan, Makedonya, Sırbistan ve Bosna
Hersek olduğu tespit edilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, 5. Genişleme Süreci, Etkinlik, Ekonomik Performans, Veri Zarflama Analizi

Kaynakça

• ARCHICK, K. and V. L. MORELLI (2014), “European Union Enlargement”, Congressional Research Service, pp. 1-17.BOUSSOFIANE, A., R., DYSON and E., RHODES (1995). “Applied Data Envelopment Analysis”, European Journal of Operation Research, Vol. 2, No. 6, pp. 1-15.
• BOWLIN, W. F. (1998). “Measuring Performance: An Introduction to Data Envelopment Analysis (DEA)”, The Fournal of Cost Analysis, Vol. 15, No. 2, pp. 3-27.
• BROCKETT, P. L., B. GOLANY and S. LI (1999). “Analysis of Intertemporal Efficiency Trends Using Rank Statistics With an Application Evaluating the Macro-Economic Performance of OECD Nations”, Journal of Productivity Analysis, Vol. 11, No. 2, pp. 169-182.CHARNES, K., W.W. COOPER and E. L. RHODES (1978). “Measuring the Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operation Research, Vol. 2, No. 6, pp. 429-444.
• CHIU, Y. H., W. H. WENG and L. C. LU (2015). “The Analysis of Undesirable Output to Countries’ Productivity: The Example of the Asian Countries”, Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, Vol. 10, No. 1, pp. 21-30.COELLI, T. J. (1996). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis, 2. Baskı, Springer Science & Business Media, USA.
• COELLI, T. J., RAO, D. S. P., CHRISTOPHER, J. O. and BATTESE, G. E. (2005). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis, 2. Baskı, Springer Science & Business Media, USA.
• DELİKTAŞ, E. and G. G. GÜNAL (2015). “Economic Growth and Input Use Efficiency in Low, Upper-Middle and High Incomed Countries (1991-2011): A Data Envelopment Analysis”, Procedia Economics and Finance Vol. 38, pp. 308-317.
• DELİKTAS, E. and M. BALCILAR (2005). “A Comparative Analysis of Productivity Growth, Catch-Up, and Convergence in Transition Economies”, Emerging Markets Finance and Trade, Vol. 41, No. 1, pp. 6-28.DİNÇ, C. (2011). “Avrupa Birliğinin Beşinci Genişlemesi: Ana Temalar ve Faktörler”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol. 6, No.2, pp. 201- 233.
• ESCAITH, H. (2006). “Can Latin America Fly? Revising its Engines of Growth, United Nations Economic” Commission for Latin America and the Caribbean, Santiago of Chile, ISBN: 92-1-121608-7.
• FARREL, M. J. (1957). “The Measurement of Productive”, Journal of Royal Statisticai Society, Vol. 120, No. 3, pp. 253-281.
• FORSTNER, H. and A. ISAKSSON, (2002). “Productivity, Technology and Efficiency: An Analysis of the World Technology Frontier When Memory is Infinite”, SIN Working Paper No. 7, Statistics and Information Networks Branch of UNIDO.FÄRE, R., S., GROSSKOPF, M., Norris and Z., Zhang (1994). “Productivity Growth, Technical Progress, and Efficiency Change in Industrialized Countries”, American Economic Review, Vol. 84, No. 1, pp. 66-83.
• KARABULUT, G., Ş. M. ERSUNGUR ve Ö. POLAT (2008). “Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye’nin Ekonomik Performanslarının Karşılaştırılması: Veri Zarflama Analizi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol. 22, No.1, pp. 1- 11.
• KEREKES, M. (2007). “Analyzing Patterns of Economic Growth: A Production Frontier Approach”, Working Paper No. 3-938369-63-9, Institute for Eastern European Studies, Berlin.KACZYNSKI, P. M. (2008). “The Fifth Enlargement of the EU, Five Years On: The Case of Poland and the Czech Republic”, Europe Vision 2, ISBN : 978-2-86592-386-1.KOK, W. (2003), “Avrupa Birliği’nin Genişlemesi: Başarılar ve Zorluklar”, (Çevrimiçi) http://ec.europa.eu/enlargement/archives/pdf/enlargement_process/past_enlargements/communication_strategy/report_kok_tr.pdf, 02 Aralık 2016. KÖK, M. (1991), Endüstriyel Verimlilik ve Etkinlik (Türkiye Şeker Endüstrisinde Karşılaştırmalı Verimlilik ve Etkinlik Analizi). Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum.
• LÁBAJ, M., M. LUPTÁČİK and E. NEŽİNSKÝ (2014). “Data Envelopment Analysis for Measuring Economic Growth in Terms of Welfare Beyond GDP”, Empirica, Vol. 41, No. 3, pp. 407-424.LOVELL, C. A. K. and J. T. PASTOR, (1995). “Macroeconomic performance of sixteen Ibero-American countries over the period 1980-1991”, Instituto Valenciano de Investigaciones Económicas, ISBN: 84-482-1136-7.
• LOVELL, C. B., J. B. PASTOR and J. A. TURNER (1995). “Measuring Macroeconomic Performance in the OECD: A Comparison of European and non-European Countries”, European Journal of Operational Research Vol. 87, pp. 507-518.
• MOESEN, W. W. and L. CHERCHYE (1998). “The Macroeconomic Performance of Nations: Measurement and Perception”, Discussion Paper Series, No. 98.22, Centre for Economic Studies, Catholic University of Leuven.
• MOHAMAD, N. H. and F. B. SAID (2011). “Comparing Macroeconomic Performance of OIC Member Countries”, International Journal of Economics and Management Sciences, Vol. 1, No.3, pp. 90- 104.
• OKURSOY, A. ve D. TEZSÜRÜCÜ (2014). “Veri Zarflama Analizi ile Göreli Etkinliklerin Karşılaştırılması: Türkiye’deki İllerin Kültürel Göstergelerine İlişkin Bir Uygulama”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol. 21, No.2, pp. 1- 18.
• RAMANATHAN, R. (2006). “Evaluating the Comparative Performance of Countries of the Middle East and North Africa: A DEA Application”, Socio-Economic Planning Sciences, Vol. 40, pp. 156-167.
• RAO, D. S. P. and T. J. COELLI (1998). “A Cross-country Analysis of GDP Growth Catch-up and Convergence in Productivity and Inequality”, Working Paper, No. 5/98, Centre for Efficiency and Productivity Analysis (CEPA).
• ŠKARE, M. and D. RABAR (2015). “Measuring Economic Growth Using Data Envelopment Analysis”, Amfiteatru Economic, Vol. 18, No. 42, pp. 386-406.
• TALLURI, S. (2000). “Data Envelopment Analysis: Models and Extension”, Production/Operations Management Decision Line, pp. 8-11.
• YOLALAN, R. (1993), İşletmelerarası Göreli Etkinlik Ölçümü. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.