TÜRK MEDENİ KANUNU’NA GÖRE KURULAN VAKIFLARIN EKONOMİK YAPISI VE GELİR KAYNAKLARI

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 17, 184 - 196, 11.05.2019

Oğuzhan Arslan

Öz

Vakıfların
ekonomik yapıları faaliyetlerini etkileyen en önemli unsurdur. Ekonomik
yapıları güçlü olan vakıflar uzun ömürlü olurken, ekonomik yapıları zayıf
sermayeye dayanan vakıflar ise yeterli gelir kaynaklarına sahip olamadıklarında
kısa süre içerisinde dağılma sürecine girmektedirler. Güçlü sermaye yapısına
sahip olan vakıfların gelir kaynakları da bu sermayenin nemalandırılması ile
devamlılık gösterir. Gelir kaynakları devamlı olan bir vakıf senedinde yazılı
amaçlarını yerine getirmede başarılı olacaktır. Bu çalışmanın amacı; Türk
Medeni Kanunu’na göre kurulan ve Türkiye’de faaliyet gösteren vakıfların
ekonomik yapılarını ve gelir kaynaklarını inceleyerek vakıfların ekonomik
yapıları ve gelir kaynakları hakkında bilgi vermektir. Çalışmada: Türk Medeni
Kanunu’na göre kurulan vakıfların ekonomik yapıları ve mevcut gelir kaynakları örnek
olarak seçilen vakıflar üzerinden incelenmiştir. Örnek olarak seçilen
vakıfların mali tablolarına dayanılarak onların ekonomik yapıları ve gelir
kaynakları ifade edilmiştir. Çalışma sonucunda; Türk Medeni Kanunu’na göre
kurulan vakıfların en önemli gelir kaynağının bağış ve yardımlar olduğu ortaya
çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vakıflar, vakıf ekonomisi

Kaynakça

• Barkan, Ö. L. (1963). Fatih İmareti 1489-90 Yılları Muhasebe Bilançoları, İktisat Fakültesi Mecmuası,C.XXIII,İstanbul,
• Akagündüz, A. (1996), İslam Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesi, 2.Baskı.OSAV, İstanbul,
• Sungurbey, İ. (2008), Eski Vakıfların Yeni Sorunları, İstanbul 2001,
• Uluç, Y. (2008), Vakıflar Hukuku ve Mevzuatı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara,
• Doğan, M. (2000), Vakıflarda Mal Varlığı, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi, Seçkin Yayınevi,
• Türkoğlu, İ. (2013), Osmanlı Devleti’nde Para Vakıflarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,
• Güran, T. (2006), Ekonomik ve Mali Yönleriyle Vakıflar Süleymaniye ve Şehzade Süleyman Paşa Vakıfları, Kitabevi Yayınları, İstanbul,
• Şensoy, F. Osmanlı İmparatorluğu’nda Vakıfların Ekonomik Boyutları, Marmara Üniversitesi,
• Yediyıldız ,B. “Vakıf”, İslam Ansiklopedisi, I-XIII, c.XIII., M.E.B., İstanbul, 1986, s. 159.;Tabakoğlu, Ahmet, “Klâsik Dönem Osmanlı Vakıf Sistemi”, Cumhuriyetin 80. yılında Uluslar Arası Vakıf Sempozyumu Kitabı, Vakıflar Genel Müdürlüğü,Ankara 2004,
• Akçay, C. (2016). Yeni Vakıfların İşlevselliği: Seçilmiş Vakıflar İçin Bir İnceleme, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
• Duman, Y. F. (2014). Yoksullukla Mücadele Konusunda Vakıfların Rolü: Türkiye Örneği, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Akarçay, A. (2001). Vakıflarda Mali Tablolar Analizi ve Bir Uygulama, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• Taşkır, H. (2000). Türk Sermaye Piyasasında Vakıf Kuruluşlarının Finansal Büyüklüğünün Tesbiti ve Finansal Büyüklüğünün Ölçülmesi bir Örnek Uygulama Meksa Vakfı Örneği: Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayii Destekleme Vakfı, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Akkoç, F. K. (2010). Mahkeme Sicillerine Göre 16.Yüzyılın İkinci Yarısında (1550-1565) Bursa Vakıfları, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları (1971), Süleymaniye Cami ve İmareti Tesislerine Ait Yıllık Bir Muhasebe Bilançosu 993/994 (1585/1586), Vakıflar Dergisi, Cilt 9,
• VGM (2017), Mazbut Vakıflar, Erişim:https://www.vgm.gov.tr/vak%C4%B1f-i%C5%9Flemleri/vak%C4%B1flar- hakk%C4%B1nda/mazbut-vak%C4%B1flar (08.10.2018).
• VGM (2017), Türk Medeni Kanununa Tabi Yeni Vakıflar, Erişim: https://www.vgm.gov.tr/vak%C4%B1f- i%C5%9Flemleri/vak%C4%B1flar-hakk%C4%B1nda/t%C3%BCrk-meden%C3%AE-kanununa-tab%C3%AE- vak%C4%B1flar (08.10.2018).
• VGM (2017), Yabancı Vakıflar, Erişim:https://www.vgm.gov.tr/vak%C4%B1f-i%C5%9Flemleri/vak%C4%B1f- istatistikleri/yabanc%C4%B1-vak%C4%B1flar (08.10.2018).
• VGM 2019 Asgari Kuruluş Malvarlığı, Erişim: https://www.vgm.gov.tr/vakıf-işlemleri/vakıf-nasıl-kurulur/asgarî-kuruluş- mal-varlığı-(2019) (22.02.2019).
• KAÇUV Vakıf Senedi. Erişim: https://www.kacuv.org/wp-content/uploads/2015/12/KACUV_vak_f_senedi.pdf (22.02.2019).
• KAÇUV 2016-2017 Bilanço. Erişim: https://www.kacuv.org/wp-content/uploads/2015/12/Kacuv_2017_bilanco.pdf (22.02.2019).
• TSCV Vakıf Senedi. Erişim: https://www.tscv.org.tr/PageContent/tr/vakif-senedi/1525 (22.02.2019).
• TSCV 2015-2016 Bilanço-Gelir Tabloları. Erişim:https://www.tscv.org.tr/Docs/2016%20Vak%C4%B1f%20Mali%20Tablolar.pdf (22.02.2019).
• SHV 2017 Yılı Mali Tabloları. Erişim: http://sivashizmetvakfi.org.tr/sivas-hizmet-vakfinin-2017-yili-mali-tablolari/ (22.02.2019).
• ERÇEV Vakıf Senedi. Erişim: https://www.ercevvakfi.com/ercev-vakif-senedi.html (22.02.2019).
• Sivas Hizmet Vakfı Bilgiler. Erişim: http://sivashizmetvakfi.org.tr/vakfimiz/ (22.02.2019).
• TEMA Vakfı Vakıf Senedi. Erişim: http://www.tema.org.tr/folders/14966/categorial1docs/25/TEMAVakifSenedi.pdf (24.02.2019).
• TEMA Vakfı 2017 Gelir Tablosu. Erişim: http://www.tema.org.tr/folders/14966/categorial1docs/22/gelirgider.pdf (24.02.2019).
• TEMA Vakfı 2017 Bilançosu. Erişim: http://www.tema.org.tr/folders/14966/categorial1docs/20/bilanco.pdf (24.02.2019).
• Yeni Vakıf İstatistikleri. Erişim: https://www.vgm.gov.tr/vak%C4%B1f-i%C5%9Flemleri/vak%C4%B1f-istatistikleri/yeni-vak%C4%B1flar (24.02.2019).