ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE GLOBAL TEDARİKÇİ SEÇİMİ: OTOMOTİV YAN SANAYİ’DE BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 5, 296 - 307, 31.05.2019

Tuerxunmaımaıtı Yılızatı Osman Yazıcıoğlu

Öz

Günümüzde işletmelerin müşteri isteklerine zamanında cevap verebilmesi, maliyetlerinin azalması ve verimliliğinin artması için hammadde, mamul yada hizmet üretimi yapan tedarikçilere ihtiyaç duymaktadırlar, tedarikçi seçin problemi, nicel ve nitel birçok seçme kriteri olmasından dolayı zor bir problemdir. Bu çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) ve İdeal Çözüme Dayalı Sıralama Tekniği (TOPSIS - Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemleri kullanılarak bir Otomotiv yan sanayi firmasında tedarikçi seçimi yapılmıştır. Literatür çalışması ve uzman görüşlerine dayanılarak tedarikçi seçiminde kullanılan beş kriter belirlenmiştir. Kriterlerin öncelik sırası ve ağırlıkları ikili karşılaştırma matrisleri kullanılarak bulunmuştur. Çalışmada, bütünleşik AHS-TOPSIS yöntemi kullanılarak tedarikçi seçimi probleminin modellenmesi ve en doğru alternatifin belirlenmesi sağlanmıştır. Bütünleşik AHS-TOPSIS yöntemi ile bulunan sonuç, Kriterlerin AHS yöntemi ile ağırlıklandırılması ve sonra TOPSIS yöntemi ile en uygun adayın seçilmesi ile ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

AHS, TOPSIS, Çok kriterli karar verme, Otomotiv yan sanayi, Tedarikçi seçimi

Kaynakça

• Erdal, M. (2018). Satınalma Ve Tedarik Zinciri Yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. Karaüzüm, A., & Atsan, N. (2001). Analitik Hiyerarşi Yöntemi Ve İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 83-105. Kerkhoff, E. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Tedarikçi Seçimi. Yüksek Lisans Tezi,İstanbul Ticaret Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ömürbek, V., & Kınay, B. (2013). Havayolu Taşımacılığı Sektöründe Topsıs Yöntemiyle Finansal Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,, 343-363. Özbek, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Ve Excel İle Problem Çözümü. Kırıkkale: Seçkin Yayıncılık. Saaty, T. L. (1994). Fundamentals Of Decision Making And Priority Theory With The Analytic Hierarchy Process. Pittsburgh: Rws Publications. Saaty, T. L. (2008). Decision Making With The Analytic Hierarchy Process. Int. J. Services Sciences, Vol. 1, No. 1,, 83-98. Saaty, T. L., & Tran, L. T. (2007). On The Invalidity Of Fuzzifying Numerical Judgments İn The Analytic Hierarchy Process. Mathematical And Computer Modelling An International Journal, 46(7-8), 962-975. Samut, K. S. (2014). İki Aşamalı Çok Kriterli Karar Verme İle Performans Değerlendirmesi:Ahp Ve Topsıs Yöntemlerinin Entegrasyonu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 57-68. Sofu, F. (2018). Bulanık Ortamda Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Personel Seçimi: Havacılık Sektöründe Bir Uygulama. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Şahin, Y., & Supçiller, A. (2015). Tedarikçi Seçimi İçin Bir Karar Destek Sistemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Ve Tasarım Dergisi, 91-92. Turanlı, M. (2005). Doğrusal Hedef Programlama Yönetimi İle Türkiye'deki Sigorta Şirketlerinin Performanslarının Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 19-39. Weber, C. A., Current, J. R., & Benton, W. C. (1991). Vendor Selection Criteria And Methods. European Journal Of Operational Research,, 2-3.