Öz
Bu makale, bazı Ortaçağ İslam coğrafyacıları ile Müslim ve gayr-i Müslim
batılı bazı seyyahların Erzurum hakkında vermiş oldukları bilgileri içermektedir.
Bu bilgiler ışığında aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.
Klasik İslam coğrafyacıları ile seyyahların, Erzurum hakkında verdikleri
malumat, genellikle birbirlerine yakındır ve diğer yandan yabancı diplomat ve
seyyahların verdikleri malumatla da yaklaşık olarak onlarla örtüşmektedir.
1. Müslüman coğrafyacılar Erzurum için, ‘Kâlîkalâ’ ve ‘Erzen-i
Rum/Erzenu’r-Rum’dan başka isim kullanmamaktadırlar. Doğru imla da bunlardır.
2. Kâlîkalâ’nın Ermenistan veya Rum bölgesinde olduğuna dair ifadeler,
Kâlîkalâ’nın bu beldelerin tam sınırında bulunduğunu, coğrafî veya yönetim
bakımından bazen Ermenistan bazen de Bizans’a tâbî kabul edildiğini
göstermektedir.
3. Bir sınır ve geçit bölgesi olarak Kâlîkalâ, birçok müellife göre
Müslümanlar için ‘suğur’dur, cihad bölgesidir. Ve Kâlîkalâ’daki mevcut kalede,
tüccarlar kadar savaşçılar da vardır.
4. Erzurum, bol sulu, yeşil, yaşama standardı son derece normal ve elverişli
olmakla birlikte, oldukça soğuk hatta dünyanın en soğuk yerlerinden biridir.
Şehirde ticarî bir canlılık vardır.
5. Şehrin Kâlîkalâ olarak adlandırılmasının sebebini, Ermenice ‘KarnoiKal(gh)ak’ın
veya Yunanca Qalonigala’nın Arapçalaştırılmış hâli olduğunu
düşünmek daha makbul görünmektedir. Ayrıca, Kâlîkalâ’da sanatkârane dokunan
yaygı (halı)ların çok meşhur olmasından dolayı bütün İslam ülkelerine
gönderilmesinin, bu şehre nisbetle ‘halı’ya, ‘kali’ adı verilmesini doğurmuş olması
daha makuldür.
6. Halkın arasında Fırat ve Ress/Aras nehirleriyle alakalı bazı inançlar
vardır.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr; en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2010 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Mart 2010 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2007 Sayı: 18 |
- Makale Dosyaları
Etik kurallarla ilgili maddelerin uygulanması konusunda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alınıp, izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi hususu kriterlere eklenmiştir. Bu doğrultuda dergimize gönderilen ve aşağıda belirtilen koşullara uyan makaleler için Etik Kurul İzni alınması gerekmektedir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.