Antalya Müzesi’nden Bir Grup Kandil Üzerine Gözlemler

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 1, 41 - 56, 10.04.2018

Akın Temür Sonay Yüksel

Öz

Tarihin tüm dönemlerinde
aydınlatma; günlük yaşamın vazgeçilmez bir unsuru olmuştur. Bunun sonucunda,
aydınlatma gereksinimini karşılamaya yönelik olarak da farklı çözüm yolları
aranmıştır. İnsanoğlu ateşi bulduktan sonra, onu kontrol altına alıp taşıyabilmek
için de farklı araç gereçler oluşturmuştur. Bu araçların en başında ise
şüphesiz küçük ve taşınabilir olmalarından dolayı kandiller yer alır. Taş,
pişmiş toprak ve metalden yapılmış olan bu kandiller, çağlar boyunca
aydınlatma, adak eşyası ve mezar hediyesi olarak kullanılmış gereçlerdir.
Bunların yapım tekniklerinin, biçim ve bezemelerinin incelenmesi ait oldukları
toplumun, sanatını, teknolojik ve sosyo-ekonomik yapısını anlamamız için önemli
enstrümanlardır. Bu çalışmayla Antalya Müzesi envanterinde bulunan bir grup
kandil değerlendirmeye alınmıştır. Farklı yollarla müzeye ulaşmış olan bu
eserler tasniflenip, tiplerine ayrılmış ve gerekli tarihlendirmeler yapılarak
katalog çalışması oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Antalya Müzesi, Antik Çağ, Aydınlatma Araçları, Kandil

Kaynakça

• BAILEY, M. Donald, (1980), A Catalogue of the Lamps In the British Museum II, Roman Lamps Made in İtaly, London.
• _______ ,(1988), A Catalogue of the Lamps In the British Museum III, Roman Provincial Lamps, London.
• BARIN, Gürol, (1995), Aydın ve Milet Müzesindeki Üzeri Kabartmalı Hellenistik - Roma Dönemi Kandiller, (Unpublished PhD Thesis) Ege University Social Sciences Institute, İzmir.
• BRONEER, Oscar, (1930), Terracotta Lamps, Corinth Vol IV, No. 2, Cambridge.
• BUSSIERE, Jean & Wohl B. Lindros, (2017), Ancient Lamps in The J. Paul Getty Museum, Los Angeles.
• CİVELEK, Aynur, (2001), Tralleis Nekropolisi Buluntuları Işığında Hellenistik ve Roma Dönemi Seramiği, (Unpublished PhD Thesis), Dokuz Eylül University Social Sciences Institute, İzmir.
• _______,(2008), “Phokaia’da Bir Volütlü Kandil Atölyesi”, Colloquium VII, pp.115-135.
• FIRAT, Murat, (2015), “Isparta Müzesi Volütlü Kandilleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 36, pp. 536-551.
• FITCH, C. Rickman & GOLDMAN N. Wynick, (1994), Cosa: The Lamps, The University of Michigan Press, Michigan
• GOETHERT, K. & POLASCHEK, (1985), Katalog der Römischen Lampen des Rheinischen Landesmuseums Trier, Mainz
• GOLDMAN, Hetty, (1950), Excavations at Gözlükule, Tarsus, Volüme I, The Hellenistic and Roman Periods, New Jersey.
• HAYES, W. John, (1980), Ancient Lamps Royal Ontario Museum I: Greek and Roman Clay Lamps, Toronto.
• HELLSTRÖM, Pontus, (1965), Labraunda II, Part I, Pottery of Classical and, Later Date Terrotta Lamps and Glass, Lund.
• HÜBINGER, Ulrich, (1993), Die Antiken Lampen Des Akademischen Kunstmuseums Der Universität Bonn, Bonn.
• KARA, Yasemin, (2014), Ephesos Yamaç Evler 1 ve 2’den Kalıp Yapımı Kandil Örnekleri, (Unpublished Master Thesis), Dokuz Eylül University Social Sciences Institute, İzmir.
• LOESCHCKE, Siegfried, (1919), Lampen Aus Vindonissa, Ein Beitrag zur Gesthiche von Vindonissa und des Antiken Beleuchtungswesens, Zürich.
• MENZEL, Heinz, (1969), Antike Lampen, Im Römisch- Germanischen Zentralmuseum Zu Mainz, Mainz
• PERLZWEIG, Judith, (1961), The Athenaian Agora Vol VII, Lamps Of The Roman Period, New Jersey.
• ROBINSON, Henry S., (1959), The Athenian Agora Vol. V, Pottery Of The Roman Period, New Jersey.
• SZENTLELEKY, Tihamer, (1969), Ancient Lamps, Budapeşt.
• VESSBERG, Olof & Welstholm Alfred, (1956), The Hellenistic And Roman Periods In Cyprus, The Swedish Cyprus Expedition Vol. IV, Stockhom.
• WALTERS, Henry, (1914), Catalogue of The Greek and Roman Lamps in the British Museum, Printed By Order of The Trustees, London.