Tek Diskli Gübre Dağıtma Makinalarında Farklı Debilerde Besleme Yarıçapının Dağılım Düzgünlüğüne Etkisi

Yıl 2007, Cilt: 38 Sayı: 1, 65 - 70, 10.01.2011

Yıldıran Yıldırım İsmail Öztürk

Öz

Tek diskli gübre dağıtma makinalarında istenen gübre normu depo tabanı ya da yan yüzeyinde bulunan orifislerden akan
gübre miktarının değiştirilmesiyle elde edilmektedir. Herhangi bir makina için belirli bir biçimde olan orifislerin alan
büyüklüklerinin büyütülmesi ya da küçültülmesiyle gübre debisi ve bununla birlikte, ortalama besleme yarıçapı da değişmektedir.
Dolayısıyla, değişen debi ile birlikte değişen ortalama besleme yarıçapı dağılım desenini etkilemektedir. Bu çalışmada, üç farklı
orifis çapıyla (30 mm, 40 mm ve 50 mm) birlikte, beş farklı gübre besleme yarıçapının (50 mm, 65 mm, 80 mm, 95 mm ve 110
mm) gübre dağılım düzgünlüğüne etkisini belirlemek için denemeler yürütülmüştür. Denemelerden elde edilen dağılım desenlerinin
analizleri sonucunda, hem gübre debisinin hem de besleme yarıçapının dağılım düzgünlüğüne etkisi olduğu belirlenmiştir. Besleme
yarıçapı ve debideki artışa bağlı olarak dağılım düzgünlüğü nisbi olarak bozulmuştur. Fakat dağılım düzgünlüğü değerleri, 110 mm
(besleme yarıçapı) x 50 mm (orifis çapı) kombinasyonu hariç, %20’den küçük bulunmuştur. Dağılım düzgünlüğü yönünden en
olumlu sonuçlar 50 mm besleme yarıçapı ile 30 mm orifis çapı arasındaki kombinasyondan elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gübre dağıtma makinası, besleme yarıçapı, debi, dağılım düzgünlüğü

Kaynakça

• ASAE Standards, 45th Ed., 1998. S341.2. Procedure for measuring distribution uniformity and calibrating granular broadcast spreaders. St. Joseph, Mich.: ASAE.
• Çarman, K., 1988. Santrifüjlü Kimyasal Gübre Dağıtma Makinalarında Bazı Yapısal Özelliklerin Dağılım Düzgünlüğüne Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Anabilim Dalı (Doktora Tezi), Konya
• Çarman, K., 1992. Diskli Gübre Dağıtma Makinalarında Besleme Ağzı Şeklinin Dağılım Desenine Etkilerinin Araştırılması. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt: 2, Sayı: 3, Konya.
• Glover, J. W., Baird, J. V., 1973. Performance of spinner type fertilizer spreaders. Transactions of the ASAE 16(1): 48-51.
• Grift, T. E., 2000. Spread pattern analysis tool (spat): I. Development and theoretical examples. Transactions of the ASAE 43(6): 1341–1350.
• Hofstee, J. W., Speelman, L., Scheufler, B.,1999. Fertilizer distributors. CIGR Handbook of Agricultural Engineering. Vol.III, Plant Production Engineering, 240-268. St. Joseph, Mich.: ASAE.
• Konak, M., Mengeş, H.O., Asma, S., 2000. Tek Diskli Gübre Dağıtma Makinalarında Bazı Yapısal Özelliklerin Dağılım Desenine Etkileri. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(22): 64-73, Konya.
• Olierslagers, R., Ramon, H., Baerdemaeker, J. De., 1996. Calculation of fertilizer distribution patterns from a spinning disc spreader by means of a simulation model. J. of Agriculture Engineering Research 63(2): 137-152.
• Önal, İ., 1995. Ekim, Bakım, Gübreleme Makinaları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No.: 490, Bölüm 4, S: 481-606, Bornova/İzmir.
• Özmerzi, A., 1974. Ülkemizde İmal Edilen Bazı Tek Diskli Gübre Dağıtma Makinaları Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 788, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 468, Ankara.
• Parish, R. L., Chaney, P. P., 1986. Pattern sensitivity to location of fertilizer drop point on a rotary spreader impeller. Transactions of the ASAE 29(2): 374-377.
• Parish, R. L., 1999. Granular Spreaders: Selection, Calibration, Testing, and Use. Louisiana Agricultural Experiment Station Bulletin No. 866. Baton Rouge, La.
• Parish, R. L., 2002. Rate setting effects on fertilizer spreader distribution patterns. Applied Engineering in Agriculture 18(3): 301-304.
• Taşer, Ö. F., 1988. Diskli Gübre Dağıtma Makinalarında Değişik Kanat Profillerinin Gübre Dağılımına Etkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Mekanizasyon Bölümü (Doktora Tezi), Ankara.
• Yıldırım, Y., 2002. Diskli Gübre Dağıtma Makinalarında Dağılım Düzgünlüklerinin İyileştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı (Doktora Tezi), Erzurum.
• Yıldırım, Y., Kara, M., 2003. Effect of vane height on distribution uniformity in rotary fertilizer spreaders with different flow rates. Applied Engineering in Agriculture 19(1): 19-23.