Açıköğretim Sisteminin görünen yüzü: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi bürolarının örgüt kültürü kapsamında değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 3, 96 - 116, 31.07.2018

Asu Altunoğlu Uğur Keskin Köksal Büyük Mustafa Altunoğlu Mahmut Sami İşlek Muhammet Nurullah Çakmak Seher Kaşıkara

Öz

Bir kültür olarak örgüt anlayışı, bize örgütlerle ilgili derinlemesine inceleme yaparken hikayelerden faydalanma fırsatı sunar. Anlatı desenini kullanan bu nitel çalışmada, yarı yapılandırılmış birebir görüşme tekniği uygulanarak, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sisteminde çok önemli bir yer tutan, Açıköğretim sistemi büro çalışanlarının değişen rolleri ve büroların tarihsel gelişimi içerisinde örgütsel kültürün dönüşümünü anlamak amacıyla veri toplanması hedeflenmiştir. Bu amaçla, AÖS büroları arasından bölgeye dayalı tabakalı örnekleme yoluyla seçilen bürolardaki çalışanlar ile yarı yapılandırılmış yüz yüze görüşmeler yapılmış, katılımcılardan deneyimlerini hikayeleştirmeleri istenmiştir. Görüşmelerde alınan ses kaydı yazıya dökülerek içerik analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda büroda günlük hayat, büro çalışanı olmanın güçlü yönleri, yaşanan zorluklar ve son olarak örgütsel doyum ya da aidiyet kaynakları şeklinde dört tema ortaya çıkmıştır. Buna göre, büro çalışanı olmanın merkezinde öğrenci ile iletişim ve problem çözmenin olduğu, büro hizmetinin üniversitenin kurum kimliğine ve imajına olumlu katkı sağladığı, daha çok öğrenci ve merkeze uzaklık kaynaklı zorluklara rağmen merkez yönetiminin desteği ve açık iletişiminin takdir edildiği ve toplumun eğitimine yapılan katkının oldukça önemsendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, Öğrenci Destek Hizmetleri, Örgüt Kültürü

Kaynakça

• Allaire, Y. & Firsirotu, M. E. (1984). Theories of Organizational Culture. Organization Studies, 5, 193-226).
• Alvesson, M. (2002). Understanding organizational culture. London: Sage.
• Barnabe, C. & Burns, M. (1994). Teachers’ job characteristics and motivation. Educational Research, 36, 171–185.
• Ashkanasy N. M. & Jackson, C. R. A. (2009). Örgüt Kültürü ve İklimi. (Ed. N. Anderson, D. Öneş, Sinangil, H. K. ve C. Viswesvaran). Endüstri, İş ve Örgüt Psikolojisi El Kitabı içinde. İstanbul: Literatür Yayıncılık, 465- 483.
• Callahan & Fleenor, C.P. (1988), Managing Human Relations, Columbus Merriz Company. Cameron, Kim (2004). The Handbook of Organizational Development: A Process For Changing Organizational Culture, Michigan.
• Cameron, K.S. & Quinn, R.E. (1999). Diagnosing and Changing Organizational Culture: Based on the Competing Values Framework. Addison-Wesley Publishin Company. Çelik, V. (2004). Örgütsel hikâyeler ve okul kültürünün analizi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9.
• Durak, G. (2018). Open and Distance Learning Administration: The Organizational Models, Cultures, and Structure and The Barriers and Trends in ODL Administration. In Administrative Leadership in Open and Distance Learning Programs Eds. Buyuk, Köksal; Kocdar, Serpil; Bozkurt, Aras. Hershey PA: IGI Global Pub.
• Geertz, C. (1973). The interpretation of culture. New York: Basic Books.
• Hannabuss, S. (2000). Narrative knowledge: eliciting organisational knowledge from storytelling. In ASLIB proceedings (Vol. 52, No. 10, pp. 402-413). MCB UP Ltd. Honeyman, M., Miller, G. (1993) "Agriculture distance education: A valid alternative for higher education?". Proceedings of the 20th Annual National Agricultural Education Research Meeting: 67–73.
• Hofstede G. (1991). Cultures and Organizations, London: McGraw-Hill Company.
• Hoy, W. K. (1990). Organizational climate and culture: A conceptual analysis of the School Workplace. Journal of Educational and Psychological Consultation, 12(2), 149- 168.
• Inglis, F. (2004). Culture. Polity Press: Cambridge.
• İşman, A. (2011). Uzaktan Eğitim. 4. Baskı, Nisan 2011, Ankara: Pegem Akademi.
• Klugman, J. (2011). Human Development Report 2011. Sustainability and Equity: A better future for all.
• LaPadula, M. (2003). A comprehensive look at online student support services for distance learners. The American Journal of Distance Education, 17(2), 119-128.
• Ott, J. S. (1989). The Organizational Culture Perspective. Chicago: Dorsey Press. (Chapter 3. Organizational Culture: Concepts, Definitions, and a Typology).
• Ouchi, W. G. (1981). Theory Z. Reading, MA: Free Press, Addison-Wesley. Pitman, T. (2000). Perceptions of academics and students as customers: A survey of administrative staff in higher education. Journal of Higher Education Policy and Management, 22(2), 165-175.
• Powar, K. B. (2003). Management of institutions. In S. Panda (Ed.), Planning and Management in Distance Education (pp. 22–49). London: Routledge.
• Riley, T., & Hawe, P. (2005). Researching practice: the methodological case for narrative inquiry. Health education research, 20(2), 226-236. Robbins, (1994). Örgütsel Davranışın Temelleri. (Çev.: Sevgi A. Öztürk), Eskişehir: ETAM A.Ş. Basım ve Yayım.
• Rumble, G. (2002). The management of distance learning systems. Paris: UNESCO. http://unesdoc.unesco.org/images/0009/000947/094701e.pdf Erişim Tarihi: 10.03.2018. Schein, H. E. (1976). Örgütsel Psikoloji, Eskişehir İ.T.İ.A.Yay., No:167, Eskişehir. Scholl, R. W. (2015). Organizational Culture-the Inducement System. http://www.uri.edu/research/lrc/scholl/webnotes/Culture.htm. Erişim Tarihi:13.03.2018.
• Sharma, H. (2002). Student Support Services In Distance Learning System A Case Of DDE, Maharshi Dayanand University. Turkish Online Journal of Distance Education, 3(4).
• Simpson, O. (2004). The impact on retention of interventions to support distance learning students. Open Learning: The Journal of Open, Distance and e-Learning, 19(1), 79-95.
• Smircich, L. ve Calas, M. B. (1987). Organizational Culture: A Critical Assessment. Jablin, F. M. ve Diğerleri (Eds). Handbook of Organizational Communication. Newbury Park: Sage.
• Şişman, Mehmet (2002). Örgütler ve Kültürler, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Tait, A. (2000). Planning student support for open and distance learning. Open learning, 15(3), 287-299.
• Unutkan, G.A. (1995), İşletmelerde Yönetimi ve Örgüt Kültürü, İstanbul Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005).Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.