Development of air transportation in the context of globalization in the World and Turkey

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 1, 25 - 54, 30.04.2019

Nazan Karakaş-özür

https://doi.org/10.33688/aucbd.544763

Cited By: 2

Öz

Air transportation stands out as a rapidly developing area and is essentially a projection of globalization. In this study, the World and Turkey in terms of the development of the air transport of passengers and amount of cargo have been examined. Accordingly, air transportation has been significantly affected by the post-1990 globalization events. Turkey, especially after the rise after the 2000s progressed up to 4th place among European countries. The technical and economic transport performance indicators were taken into account. In the study, the number of passengers and the amount of cargo were determined as an indicator of development. Basic data are World Bank air traffic statistics, TUIK and the State Airports Administration statistics. In addition, Development Plans, Ministry of Transport and DHMİ Plans were examined. At the end of study, it has been determined that there are parallels between the developments in globalization and the developments in airway transportation. 

Anahtar Kelimeler

Globalisation, Air Transport, Airline Passengers, Airline Cargo, Turkey

Küreselleşme Bağlamında Dünya’da ve Türkiye’de Hava Ulaşımının Gelişimi

Öz

Hava ulaşımı, hızla gelişen bir ulaşım biçimi olarak dikkat çeker ve esasen küreselleşmenin izdüşümü gibidir. Bu çalışmada, Dünya ve Türkiye hava ulaşımının yolcu ve yük miktarları bakımından gelişimi incelenmiştir. Buna göre 1990 sonrası yaşanan küreselleşme olaylarından hava ulaşımı önemli ölçüde etkilenmiştir. Türkiye, özellikle 2000’li yıllardan sonra görülen artış sonrası Avrupa ülkeleri arasında 4. sıraya kadar ilerlemiştir. Çalışmada teknik ve ekonomik ulaşım performans göstergeleri dikkate alınmıştır. Çalışmada yolcu sayısı ve yük miktarı, gelişimde bir gösterge olarak belirlenmiştir. Veriler, Dünya Bankası hava ulaşım istatistikleri; Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi istatistikleridir. Ayrıca, Kalkınma Planları, Ulaştırma Bakanlığı ve DHMİ Genel Müdürlüğü stratejik planları incelenmiştir. Çalışma sonunda, küreselleşmede yaşanan gelişmeler ile hava yolu ulaşımında yaşanan gelişmeler arasında paralellik olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Hava Ulaşımı, Hava Yolu Yolcusu, Havayolu Yükü, Türkiye

Kaynakça

• Avcı, S. (2005). Ulaşım Coğrafyası Açısından Türkiye’nin Ulaşım Politikaları ve Coğrafi Sonuçları. Ulusal Coğrafya Kongresi 29-30 Eylül 2005 Bildiriler Kitabı. 87-96.
• Akbulut, G. (2010). Siyasi Coğrafya Açısından Türkiye’de Demiryolu Ulaşımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Atalay, İ. (2005). Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya (4. Baskı). İzmir: Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri.
• Bakırcı, M. (2012). Ulaşım Coğrafyası Bakımından Türkiye’de Hava Yolu Ulaşımının Tarihsel Gelişimi ve Mevcut Yapısı. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 340-377.
• Burghouwt, G., Wit, G.J. (2015). In the Wake of Liberalisation:Long-term Developments in the EU Air. Transport Policy, 43, 104-113. 24.10.2017 tarihinde www.elsevier.com/locate/tranpol adresinden edinilmiştir.
• Button, K. (2008). Economic Devolopment and Transport Hubs. Hessner, D.A., Button, K., Haynes, K. and Stopher P.R.(ed), in Handbook of Transport Geography and Spatial Systems (Third edition) (77-95). UK: Emerald Group Publishing.
• Deniz, T. (2016). Türkiye’de Ulaşım Sektöründe Yaşanan Değişimler ve Mevcut Durum. Doğu Coğrafya Dergisi, 21(36), 135-156.
• DEİK (2017). Birleşik Arap Emirlikleri Ülke Bülteni. 01.06.2017 tarihinde https://www.deik.org.tr adresinden edinilmiştir.
• Doğanay, H. ve Doğanay, S. (2014). Coğrafyaya Giriş (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğanay, S. ve Alım, M. (2016). Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• DHMİ (2015 ). 2015-2019 Stratejik Plan. 22.03.2018 tarihinde http://www.dhmi.gov.tr adresinden edinilmiştir.
• DHMİ (2018a). Uçak Yolcu ve Yük Serisi Tahminleri Ocak 2018 Sonu, 22.03.2018 tarihinde http://www.dhmi.gov.tr/istatistik.aspx adresinden edinilmiştir.
• DHMİ (2018b). İGA Hava Limanı İşletmesi. 24.03.2018 tarihinde http://www.igairport.com/tr/iga-hakkinda/hakkimizda, adresinden edinilmiştir.
• Hessner, D.A., Button, K.. Haynes, K. and Stopher P.R. (2008). Handbook of Transport Geography and Spatial Systems (Third edition). UK:Emerald Group Publishing.
• Jankiewicz, J., Huderek-Glapska, S. (2016). The Air Transport Market in Central and Eastern Europe After a Decade of Liberalisation-Different Paths of Growth. Journal of Transport Geography, 50, 45–56. 24.10.2017 tarihinde www.elsevier.com/locate/jtrangeo adresinden edinilmiştir.
• Kalkınma Bakanlığı (2018). Kalkınma Planları 1963-2018. 22.03.2018 tarihinde http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/KalkinmaPlanlari.aspx adresinden edinilmiştir.
• Kartal, Z. (2007). Kavramsal ve Tarihsel Yönleri ile Küreselleşme. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 251-264. 08.06.2018 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ogusbd/article/view/5000080888, adresinden edinilmiştir.
• Koo T., Halpern, N., Papatheodorou, A., Graham, A., Arvanitis, P. (2016). Air Transport Liberalisation and Airport Dependency: Developing a Composite Index. Journal of Transport Geography, 50, 83-93.
• Korul, V., Küçükönal, H. (2003). Türk Sivil Havacılık Sisteminin Yapısal Analizi. Ege Academic Review, 3(1), 24-38.
• Lieshout, R., Malighetti, P., Redondi, R. and Guillaume B. (2016). The Competitive Landscape of Air Transport in Europe, Journal of Transport Geography, 50, 68–82. 24.10.2017 tarihinde www.elsevier.com/locate/jtrangeo adresinden edinilmiştir.
• Malavolti, E., Marty, F. (2017). State Aids Granted by Regional Airports: A Two-Sided Market Analysis. Transportation Research Procedia, 25, 30–40. 24.10.2017 tarihinde www.elsevier.com/locate/jtrangeo adresinden edinilmiştir.
• NiYao. (2013). Empirical Sutudy of the Influence Urban Major Event on Land Use with Shanghai Airport Park As an Example. IERI Procedia, 5, 193-201. 24.10.2017 tarihinde www.elsevier.com/locate/jtrangeo adresinden edinilmiştir.
• Öz, S. (2007). Küresel Rekabette Yeni Bir Güç Hindistan. İstanbul: TÜSİAD-Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu Yayını, 16.05.2018 tarihinde https:///E:/PROJELER/kuresel-rekabette-yeni-bir-guc-hindistan.pdf adresinden edinilmiştir.
• Özcan, M. (2008). İrlanda Ekonomisi ve Küresel Ekonomik Kriz. Ekonomik Sorunlar Dergisi, 29, 2-10. 16.05.2018 tarihinde http://www.mfa.gov.tr/data/Kutuphane/yayinlar/pdf adresinden edinilmiştir.
• Özçağlar, A. (2014). Coğrafyaya Giriş (7.baskı). Ankara: Ümit Matbaacılık.
• Özekicioğlu, H., Kılıç, C. (2017). Küresel Ekonomi Çağında Çin ve Hindistan. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 19-34.
• Rodrigue, J.P., Comtois, C., Slack, B. (2013). The Geography of Transport Systems (Third edition). Newyork: Routledge Press.
• Rogier, L., Paolo, M., Renato, R., Guillaume, B. (2016). The Competitive Landscape of Air Transport in Europe. Journal of Transport Geography, 50, 68–82.
• Sertakan, İ.(2014). Devlet Hava Meydanları İşletmesinin (DHMİ) Kurumsal Yapısı ve Hizmetleri ile Hukuki Statüsü. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ulaştırma ve Lojistik Yönetimi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Şahinkaya, S.A. (2015). Assesment of Environmental Sustainabilty for an Existing Airport. Istanbul Tecnical University Graduate Scool of Science Engeneering and Technology Department of Environmental Engeneering, Unpublished Master’s Thesis. İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• TDK (2018). Büyük Türkçe Sözlük. 22.03.2018 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index adresinden edinilmiştir.
• TÜİK (2017). Hava Ulaşımı İstatistikleri. 24.03.2018 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1051 adresinden edinilmiştir.
• Tümertekin, E. (1987). Ulaşım Coğrafyası (2. Baskı). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Tümertekin E., Özgüç, N. (2016). Ekonomik Coğrafya Küreselleşme ve Kalkınma. İstanbul: Çantay Kitapevi.
• Ulaştırma Bakanlığı. (2017) Ulaşan ve Erişen Türkiye Havacılık ve Uzay Teknolojileri. 22.03.2018 tarihinde http://www.udhb.gov.tr adresinden edinilmiştir.
• World Bank. (2016). Airport Statistics. 24.03.2018 tarihinde https://data.worldbank.org/indicator/IS.AIR.PSGR adresinden edinilmiştir.