Mağrib’te Eş‘arîlik

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 331 - 358, 23.12.2018

Murat Akın

Öz

Değerli
okuyuculara sunduğum bu çalışma, Müslüman Mağrib ile ilgili önemli konulardan birisini
içermektedir. O konu, Eş’ariyye mezhebinin Mağrib’e girişi, orada yayılması ve
insanların bu ekolle ilgili tutumlarıdır. Çalışmada birinci aşamada
Muvahhidîn’in bölgeye gelişinden başlayarak onların bölgeye hâkim ve oradaki
insanları zorla Eş’ariyye mezhebine yönlendirmelerine kadar olacaktır. Bu
aşamayla ilgili bilgi alınabilecek kaynakların az olması hasebiyle size
bilgileri sıralamakta zorluk çekeceğimi ifade etmek isterim. Zira neredeyse bu
bağlamda kaynaklık teşkil eden eserler çevirilerden oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kelam, Eşarilik, Mağrib, İbn Tumert

Kaynakça

• Beyhakî. el-Esmâ ve’s-sıfat. thk. Zâhid el-Kevserî. Dârü İhyâi’t-Türasi’l-Arabî, ts.Cevziyye, İbn Kayyim. es-Sevâikü’l-mürsele. b.y. ts.Cüveynî. el-Burhân fî usuli’l-fıkh. b.y. ts.Ebû Zehrâ, Muhammed. İbn Hazm. b.y. ts.Ezherî. Tehzîbü’l-lüğa. b.y. ts.Dendes, İsmet Abdü’l-Latîf. Edvâün Cedîdedün ale’l-Murâbıtîn. Dârü’l-Ğarb’i’l-İslâmî, 1991.Dendes, İsmet Abdü’l-Latîf. el-Endülüs fî nihayeti’l-Mürâbıtîn ve müstehilli’l-Muvahhidîn. Dârü’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1408/1988.Hayle. Muhammed el-Hebîb. Şeceretü’n-nûri’z-zekiyye. Tunus: 1970.İbn Asâkir. Tebyînü kizbi’l-müfterî. b.y. ts.İbn Cevzî. Def’u şübehi’t-teşbîh. b.y. ts.İbn Ferhûn. ed-Dîbâcü’z-zeheb. b.y. ts.İbn Hacer. Fethü’l-Bârî. b.y. ts.İbn Hatîb el-Endülüsî. el-İhâtadü fî ahbâri Ğırtnâta. b.y. ts.İbn Hayr. Fihrist. b.y. ts.İbn Hazm. el-Fasl fi’l-milel ve’l-ehvâi ve’n-nihal. b.y. ts.İbn Haldûn. Abdurrahmân. Mukaddime. b.y. ts.İbn Huzeyme. Kitâbü’t-Tevhîd. b.y. ts.İbn Kesîr. el-Bidâye ve’n-Nihaye. b.y. ts.İbn Teymiye. Minhâcü’s-sünneti’n-Nebeviyye. thk. Muhammed Reşad Salim. b.y. 1986/1406.İbn Teymiye. Der’ü Teârüzi’l-akli ve’n-nakli. b.y. ts.İbn Şekvâl. es-Sılatü. b.y. ts.İbn Rüşd. Fetâva. b.y. ts.İbn Rüşd. el-Mukaddimâtü’l-Mümehhidât. b.y. ts.İbnü’l-Arabî. el-Avâsım mine’l-kavâsım. b.y. ts.İbnü’l-Âbâr. el-Mu‘cemü fi ashâbi’l-Kâdî el-İmam Ebî Ali. b.y. ts.İbnü’l-Âbâr. Tuhfetü’l-Kâdim. b.y. ts. İbnü’l-Abâr. Tekmiletü’s-sıle. Madrid: 1817.İbnü’l-Esîr. en-Nihâyetü fî ğarîbi’l-hadîs. b.y. ts.Îcî, Adudiddin. el-Mevâkıf fî ilmi'l-kelâm. b.y. ts.İsferâyînî. et-Tabsîr fi’d-dîn. b.y. ts.Kâdî İyâz. el-Ğunye. b.y. ts.Mâzirî, İmam Ebû Abdillah Muhammed b. Ali b. Ömer. el-Mü‘lim. b.y. ts.Merâkeşî. el-Mu‘cib. b.y.ts.Nâsırî, Ahmed b. Hâlid. el-İstiksâ li ahbâri düveli’l-Mağribi’l-Aksa. ts.Neccâr. İbn Tûmert. b.y. ts.Palencia, Angel Gonzales. Târîhül-fikri’l-Endülüsi. Ar. çev. Hüseyin Munis. b.y. ts.Rızâ Kehhâle. Mu’cemü’l-müellifîn. b.y. ts. Sübkî, Tâcüddîn Abdülvehhâb. Tabakâtü’ş-Şâfi‘iyyeti’l-Kübrâ. b.y. ts.Tâlibî, Ammâr. Ârâü İbnü’l-Arabî el-Kelâmiyye. b.y. ts.Tehânevî. Fî Keşşâfi ıstılhâti’l-fünûn. b.y. ts.Tilimsânî, el-Makrî. Nefhü’t-tayyîb min ğusni’l-Endülüsi’r-ratîb. b.y. ts.Zehebi, Şemsüddin Muhammed b. Ahmed b. Osman. Siyerü a‘lamü’n-nübela. b.y. ts.