Çerçeve Türü Betonarme Binaların Periyod Hesaplarının Farklı Ampirik Bağıntılara Göre İrdelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 569 - 581, 28.06.2019

Ceyhun Aksoylu Musa Hakan Arslan

https://doi.org/10.17798/bitlisfen.476312

Cited By: 12

Öz

Deprem
etkisi altında bir yapının göstereceği davranış genel olarak yapının kütlesi ve
yatay rijitliğine bağlıdır. Yapının dinamik karakterinin elbette sadece iki
parametreye bağlı olmayacağı açıktır. Fakat diğer etmenlerle beraber periyod
hesabın zorlaşması nedeniyle literatürde yaklaşık yöntemler verilmiştir.
Bunlardan en çok kabul göreni ise Rayleigh’in önermiş olduğu birinci doğal
titreşim periyodu denklemidir. Bu çalışmada 1998, 2007 ve 2018 Türk Deprem
Yönetmelikleri başta olmak üzere 7 farklı ülkenin 16 farklı periyod formülleri
kullanılarak analitik bir çalışma ile periyod karşılaştırması yapılmıştır.
Karşılaştırmanın yorumlanabilir sonuçlar vermesi için bünyesinde herhangi bir
düzensizlik bulunmayan çerçeve türü bir model bina seçilmiştir. Seçilen model
için kat sayısı 2-3-5-7-9-11 olarak değiştirilmiştir. Çerçeveler ETABS
programında modellenmiş ve programdan elde edilen sonuçlara göre periyod
hesapları yapılmıştır. Karşılaştırmalarda deprem yönetmeliklerinde verilen
periyod bağıntıları ve Rayleigh yöntemi kullanılmıştır. Yapılan karşılaştırmaya
göre çatlamamış kesit kabulü ile 5 kata kadar Rayleigh formülüne göre elde
edilen sonuçların 2018 yönetmeliğinde verilen yaklaşık periyod formülüne
0.82-1.09 oranlarında yaklaştığı fakat yaklaşık formülün daha yüksek sonuçlar
verdiği görülmüştür. Bununla beraber kesitlerin çatlamış olduğu düşünülecek
olursa Rayleigh formülüne göre elde edilen sonuçların yaklaşık yönteme göre
1.16-1.62 kat daha fazla sonuç verdiği görülmektedir. 5 kattan sonra ise söz
konusu oranların sırasıyla 1.21-1.39 ve 1.82-2.10 oranlarında değiştiği
gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Betonarme Bina, Periyod, Dünya Yönetmelikleri, 2018 Türk Deprem Yönetmeliği, Çatlamış Kesit

Kaynakça

• Kose, M.M., Parameters affecting the fundamental period of RC buildings with infill walls. Engineering Structures, 2009. 31(1): p. 93-102.
• Crowley, H. and R. Pinho, Period-Height Relationship for Existing European Reinforced Concrete Buildings. Journal of Earthquake Engineering, 2004. 8: p. 93-119.
• Masi, A. and M. Vona. Estimation of the Period of Vibration of Existing RC Building Types Based on Experimental Data and Numerical Results. 2009. Dordrecht: Springer Netherlands.
• ABYYHY, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, in Deprem Afetinden Korunma. 1998: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. p. 1-92.
• DBYYHY, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, in Depreme Dayanıklı Binalar İçin Hesap Kuralları. 2007. p. 1-159.
• TBDY, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, in Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı için Esaslar. 2018: Ankara. p. 1-416.
• ASCE7-16, Minimum Design Loads and Associated Criteria for Buildings and Other Structures in Seismic Design Requirements for Building Structures 2017: Structural Engineering Institute. p. 89-121.
• UBC-1997, Structural Design Requirements in Earthquake Design. 1997. p. 9-22.
• ATC-3-06, Tentative Provisions for the Development of Seismic Regulations for Buildings 1982.
• NBCC, National Building Code of Canada. 2005.
• CEN, Design of concrete structures, Part 1-1: General rules and rules for buildings. 2004: Brussels.
• Hong, L.L. and W.L. Hwang, Empirical formula for fundamental vibration periods of reinforced concrete buildings in Taiwan. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 2000. 29(3): p. 327-337.
• Goel, R.K. and A.K. Chopra, Period Formulas for Moment-Resisting Frame Buildings. Journal of Structural Engineering, 1997. 123(11): p. 1454-1461.
• EC8, Design of structures for earthquake resistance in Part 1: General rules, seismic actions and rules for buildings. 2004.
• Leissa, A.W., The historical bases of the Rayleigh and Ritz methods. Journal of Sound and Vibration, 2005. 28(4): p. 961-978.
• ICPSRDB, Iranian Code of Practice for Seismic Resistant Design of Buildings. 2007, BHRC Publication: BHRC Publication. p. 1-94.
• EAK, Greek code for Seismic Resistant Structures in Organization for Earthquake Resistant Planning and Protection, Ministry of Environment Planning and Public Works, Greece (OASP). 2000: Greece. p. 1-111.
• SI-413, Design Provisions for Earthquake Resistance of Structures. 2009: The Standart Institution of Israel.
• Indian-Code, Criteria for Earthquake Resistant Design of Structures, in Design of Structures. 2002.