AMELÎ HİKMETİN YOZGATLI ÖNCÜSÜ: HALİL İPEK HOCAEFENDİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 55 - 83, 30.12.2017

Yaşar Türkben İrfan Görkaş

Öz

Halil
İpek Hocaefendi (1925- 2017) Yozgatlı’dır ve amelî hikmetin öncüsüdür. Bu yazı,
iki bölümden oluşmaktadır. Birincisi Halil İpek Hocaefendi’nin hayatı ve aldığı
eğitimi, ikincisi amelî hikmete dair görüşleridir. O, iki tür eğitim almıştır.
Birincisi modern eğitim, ikincisi klasik eğitim. Modern eğitim olarak ilkokul
mezunudur. Klasik eğitim olarak medrese dersleri eğitim almıştır. Amelî hikmet eğitimini
ise üç İslam entelektüel geleneğinden birisi olan tasavvuf geleneğinde
edinmiştir. Resmi görev olarak Müezzinlik, İmam-Hatiplik, Müsevvidlik, Müftü
yardımcılığı ile Müftü vekilliği görevleri yapmış. Hem resmî görevi esnasında
hem bireysel hayatında amelî hikmetin öncülerinden birisi olmuştur. O, birey
ahlakını ayetlere, hadislere, örnek tarihsel olaylara dayandırıp ‘sohbet’ ve ‘aşk’
ilkesiyle temellendirirken, sosyal ahlak olan şehir ahlakını hukema ile ‘meşveret’
ilkesine dayandırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Halil İpek, Yozgat, amelî hikmet, aşk, meşveret

Kaynakça

• Akseki, Ahmet Hamdi, Ahlak Dersleri Ahlak İlmi ve İslam Ahlakı, Yasin yayınevi, İstanbul 2006.
• Aristoteles, Politika, Çev. Ersin Uysal, Dergah Yayınları. İstanbul 2007.
• Halil İpek Hocaefendi, “Şiirler”, Ravza Sohbetleri (içinde), Yer ve Tarihsiz.
• Halil İpek Hocaefendi, Ravza Sohbetleri, Yer ve Tarihsiz.
• Hanbel, Ahmed, el-Müsned, Çağrı, I-VI, İstanbul, 1992.
• İbn Sina, eş-Şifa: el-Medhal, nşr. G. Anavati, M. el-Hudayrî ve F. el-Ehvânî, Matbaa-i Emiriyye, Kahire 1952.
• İstanbuli, İsmail Müfid Şerhu’l-Ahlaki’l-Adudiyye, Çev. Selime Çınar, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Yayınları, İstanbul 2014.
• Kınalızade Ali Efendi, Ahlak-i Alaî, Haz. Hüseyin Algül, Tercüman 1001 Temel Eser, tarihsiz.
• Kınalızade Ali Efendi, Şehir ve Devlet Ahlakı, Haz. Ahmet Kahraman, tercüman 1001 Temel Eser, Tarihsiz.
• Koşik, Halil Sercam, “Nûşirevân-I Âdil’in Hikmetlerini İçeren Mensur Bir Nasihat-Nâme”, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 6, ss.135-144. http://www.ktu.edu.tr/dosyalar/sbedergisi_98bdb.pdf Erişim 09.12.2017.
• Taşköprizade, Ahmet Efendi, Şerhu’l-Ahlaki’l-Adudiyye, Çev. Müstakim Arıcı, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Yayınları, İstanbul 2014.
• Tusi, Nasreddin, Ahlak-ı Nâsıri, Çev. A. Vahap Taştan-Habil Nazlıgül, Fecr Yayınları, Ankara 2005.
• Türkben, Yaşar, “E. M. Hamdi Yazır’ın Ölümsüzlüğe Dair Görüşleri”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, Sivas 2012, ss. 335-363.
• Türkben, Yaşar, İbn Sina ve Thomas Aquinas’ta Kötülük Problemi, Elis Yayınları, Ankara 2012.
• Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Ku’ran Dili, Eser Neşriyat ve Dağıtım, I.
• Yozgadi Keşfi Mustafa Efendi, Risale-i Keşfiyye, Haz. İrfan Görkaş, Büyüyenay Yayınları, İstanbul 2016.
• Yozgatlı Hacı Halil İpek Hocaefendinin Kendi Dilinden Biyografisi, http://www.yozgatgazetesi.com/haber.asp?haber=20753; Erişim 15.08.2017
• http://www.ilerigazetesi.com.tr/kaybettiklerimiz/ipek-hoca-hakk-a-yurudu-h42235.html
• http://www.milliyet.com.tr/basbakan-yardimcisi-bozdag-dan-ipek-yozgat-yerelhaber-2222884/; 14 Ağustos 2017
• Yozgat Çamlık, 15 Ağustos 2017, Yıl 3, Sayı 671, s.1, 4, 5, 6.
• Yozgat Yengiün, 14 Ağustos 2017 Pazartesi 18:45, http://www.yozgatyenigun.com/guncel/halil-ipek-hocaefendi-vefat-etti-h18021.html Erişim 15.08.2017
• Günaydın Yozgat, 15 Ağustos 2017, Yıl 2, Sayı 416.
• Merhaba Yozgat, 15 Ağustos 2017.
• Yeniufuk, 15 Ağustos 2017, Yıl 21, Sayı 4814. http://yeniufukgazetesi.com.tr/yozgat-manevi-degerini-kaybetti/ Erişim 15 Ağustos 2017 - 07:00:29
• Yozgat Haber, 15 Ağustos 2017, Yıl 15, Sayı 4944.
• Yozgat Yenigün, 15 Ağustos 2017, Yıl 5, Sayı 1619.