Manager And Teacher Views About Manager Assignment Criteria Applied After 1980

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 46 - 54, 01.01.2019

Nurullah Aksel Cevat Elma

Öz

School management is not a usual task that anyone can easily do. Carefully choosing and educating these people who will carry out this job is one of the main condition for reaching the success in education. The aim of this work, determining the manager selection criteria in the direction of regulations from 1980 to present; revealing the views of middle school teachers and managers regarding these criteria. In this survey according to the criterion sampling method, from 1980 to present, manager assignment regulations were examined; manager assignmentselection criteria were examined with regards to general conditions, preference, evaluation forms and assignment situation and a draft questionnaire was developed. The prepared draft questionnaire was finalized by submitting them to experts view. Prepared questionnaire was applied to 380 school managers and teachers in 25 school determined by unbiased sample method in Ilkadım, Atakum, Canik and Tekkekoy province of Samsun. In the regulations that were changed 27 times since due to the political will and cancellation of the courts, it was seen that the most important assignment criteria of primary school and middle school managers were certificate of achievement, exam score, appreciation point and the interview. The participants in the survey gave importance of the managers to use Turkish well and effectively and their ability to use communication skills. According to the survey participants mostly desired the managers to be sorted as; selecting them between educated people in management field, to educate these people in management field, selecting them among the ones who have post graduate/doctorate degree in management field, choosing the managers among the teachers who have succeeded in the exams of OSYM, if there is an interview giving place to the associate professors or professors in education management field, giving word to the managed ones and doing manager selection in an objective way disregarding the debates. In this context, in the written examination, constitution of the committees from authorized people, the need to be treated objectively in the interviews and the requirement of manager education were emphasized.

Anahtar Kelimeler

School manager, manager assignment criteria, teacher

1980 SONRASI UYGULANAN YÖNETİCİ ATAMA ÖLÇÜTLERİNE YÖNELİK YÖNETİCİ VE ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Öz

Okul yöneticiliği
herkesin başarıyla yürütebileceği sıradan bir görev değildir. Bu görevi
yürütecek kişilerin özenle seçilmesi ve yetiştirilmesi eğitimde başarıya ulaşmanın
ana koşullarından biridir. Bu çalışmanın amacı, 1980’den günümüze uygulanan
yönetmelikler doğrultusunda yönetici seçme ölçütlerini belirlemek; bu ölçütlere
ilişkin ilköğretim okullarında görev yapan okul yönetici ve öğretmenlerinin
görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemine göre
1980’den günümüze uygulanan yönetici atama yönetmelikleri incelenmiş, yönetici
atama-seçme ölçütleri; genel koşullar, tercih sebepleri, özel koşullar,
değerlendirme formları ve atama durumları bakımından incelenerek bir taslak
anket formu oluşturulmuştur. Hazırlanan taslak form, uzman görüşüne sunularak
ankete son hali verilmiştir. Hazırlanan anket, Samsun ilinin Atakum, İlkadım,
Canik ve Tekkeköy ilçelerinden yansız örnekleme yöntemi ile belirlenen 25
okuldaki toplam 380 yönetici ve öğretmene uygulanmıştır. Araştırmada siyasi
irade ya da mahkemelerin iptal kararlarından ötürü 1980’den bugüne 27 kez değiştirilen
yönetmelikte ilköğretim okulları yöneticilerinin atanmasında kullanılan en
önemli ölçütlerin; başarı belgeleri, sınav puanı, takdir puanı ve mülakat
olduğu görülmüştür. Araştırmada katılımcılar; yöneticilerin Türkçeyi güzel ve
etkili kullanabilme ve iletişim becerilerine sahip olma durumlarına büyük önem
atfetmişlerdir. Araştırmaya göre katılımcıların yönetici seçiminde dikkate
alınmasını istedikleri hususlar: yönetim alanında eğitim almış kişilerin
seçilmesi ya da seçilen kişilere yönetim alanında eğitimler verilmesi, eğitim yönetimi
alanında yüksek lisans/doktora yapmış kişilerin yönetici olarak seçilmesi, ÖSYM
tarafından yapılacak olan sınavlarda başarı gösteren öğretmenler içerisinden
yönetici seçilmesi, mülakat yapılacak ise komisyonlarda eğitim yönetimi
alanında uzman doçent veya profesörlerin
yer alması, yönetici seçiminde yönetilenlerin de söz hakkı olması ve yönetici
seçimlerinin tartışmalara yer vermeyecek objektif bir şekilde yapılması olarak
sıralanmaktadır. Bu bağlamda araştırmada yazılı sınavların, mülakat
komisyonlarının yetkin kişilerden oluşturulmasının ve mülakatlarda objektif davranılmasının
gerekliliği ile yönetici eğitiminin zorunluluğu vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticisi, yönetici atama ölçütleri, öğretmen

Kaynakça

• Aydın İ. 2012. Eğitim ve öğretimde etik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bursalıoğlu Z. 2002. Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Can T. E. 2014. Eğitim kurumları yönetici atama - yer değiştirme usul ve kriterleri ile ilgili yönetici görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Çelik V. 2000. Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem A Yayınevi.
• Drucker P. 2009. Yönetim. (Çeviren, Gülfidan İ), İstanbul: Optimus Yayınları.
• Elçin Ergin A. 2016. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına yönetici seçme ve atamaya ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşlerinin değerlendirilmesi: bir durum çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Güçlü N, Şahin F, Tabak BY, Sönmez E. 2016. Türkiye’de okul yöneticisi görevlendirmeye ilişkin yönetici adayı görüşleri. GEFAD, 36(1): 51-71.
• Gül İ. 2010. Liderlik ve okul çevre ilişkisi. Samsun: Eser Ofset Matbacılık.
• Gülşen C, Dayıoğlu Ş. 2015. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullara yönetici atama kriterleri konusunda okul yöneticilerinin görüşleri. Inter J Soc Sci Educ Res, 1 (4): 1228-1238.
• Günay E. 2004. Eğitim kurumlarına yönetici seçme, yetiştirme ve atamaya ilişkin yönetici ve öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güven Hastürk D. 2017. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kamu okullarına yönetici atama sisteminin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Hodgkinson C. 2008. Yönetim felsefesi, örgütsel yaşamda değerler ve motivasyon. (Çeviren, Anıl İ, Doğan B). İstanbul: Beta Basım A. Ş.
• Karasar N. 1998. Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavalcılar M, Ünal Z. 2005. Uzman öğretmenlik, Ankara: Agon Bilgi Akademisi.
• Konan N, Çetin R B, Yılmaz S. 2017. Okul müdürü görevlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri. OMÜ Eğitim Fak Dergi, 36 (1): 147-160.
• Marşap A. 2009. Yönetsel sistem. Ankara: Gazi Kitabevi.
• MEB. 2014. http://www.mebpersonel.com/yonetici-atamalari/yönetici-atamalari-mecliste-tartisildi-iste-o-konusmalar-h153252.html, (erişim tarihi: 11.01.2018).
• MEB. 2018. Güçlü yarınlar için 2023 eğitim vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/, (erişim tarihi: 24.10.2018).
• Mintzberg H. 1999. Yöneticinin işi, inançlar ve olgular. Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler: Liderlik: 11-44 (Çeviren, Tüzel M). İstanbul: MESS Yayınları.
• Mucuk İ. 2008. Temel işletme bilgileri. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Özdemir S. 2009. Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özden Y. 2000. Eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Öztabak O. 2001. Okul yöneticisi seçme, atama ve yetiştirme sürecine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri: uşak ili örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Öztekin A. 2005. Yönetim bilimi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Sarpkaya R. 2008. Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Taymaz H. 2003. İlköğretim ve ortaöğretim müdürleri için okul yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Teal T. 1999. Yöneticiliğin insani yönü. Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler: Liderlik: 148-168 (Çeviren, Tüzel M). İstanbul: MESS Yayınları.
• Türkçelik Ö. 2017. Milli Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin görevlendirilmelerine ilişkin usul ve kriterler ile ilgili yönetici görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Türkmen İ. 1994. Yönetsel zaman ve yetki devri açısından yönetimde verimlilik. Ankara: MPM Yayınları.
• Türkoğlu D. 2016. Türkiye’de eğitim sisteminin yönetsel yapısı ve eğitim yöneticisi yetiştirme sürecinin tarihsel gelişimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• TTKB. 2010. Rapor, https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar/2017_09/291702 22_18 _sura.pdf, (erişim tarihi: 14.01.2018).
• Vergili Ö. 2015. Eğitim kurumlarına yönetici seçme, yetiştirme ve atamaya ilişkin okul yöneticilerinin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zirve Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Wu, B. 2013. New theory on leadership management science. Oxford, GBR: Biohealthcare Publishing.