Öğretmen Adaylarının Net-Etik Davranışlarının Belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 749 - 769, 30.06.2017

Mehmet Kurt Necmettin Teker

https://doi.org/10.14686/buefad.315239

Öz

Bu çalışma, internet ve
sosyal ağların kullanımında öğretmen adaylarının net-etik davranış
özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma tarama modelinde
yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören 113’ü erkek 202’si kadın toplam 315
öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının yaşı, 18 ile 50 yaş
aralığındadır, yaş ortalaması ise 24.5’dir. Ölçekte yer alan maddeler 37
önermeden oluşmaktadır. Öğretmen adaylarının internet ve sosyal ağların
kullanımında net-etik davranışlarını değerlendirmek için t-Testi, doğrusal
regresyon ve varyans analizi kullanılarak test edilmiştir. Araştırmada elde
edilen bulgular sonucunda; Erkekler kadınlara göre internette daha fazla vakit
geçirmektedir. İnternet kullanma becerisine göre erkekler kendilerini uzman
derecesinde görürken kadınlar kendilerini orta derece görmektedirler. Yaş
arttıkça kendini uzman olarak nitelendirenler azalmaktadır. Öğretmen
adaylarının net-etik davranışları cinsiyete göre anlamlı bir farklılık
göstermezken yaş, bölüm ve sınıf düzeylerine göre anlamlı farklılık
göstermektedir. Kadın öğretmen adaylarının net-etik davranışları erkeklere göre
daha yüksektir. Bölüm değişkenine göre yabancı diller programına kayıtlı olan
öğretmen adaylarının net-etik davranışları; sırasıyla Fizik, BÖTE ve Türk Dili
ve Edebiyatı programına kayıtlı adaylara göre daha yüksektir. Öğretmen
adaylarının sınıf seviyesi yükseldikçe net-etik davranış puanlarının da arttığı
görülmüştür. Diğer taraftan öğretmen adaylarının internet kullanma becerisinin,
net-etik davranışlarının önemli bir yordayıcısı olduğu görülürken internet
kullanma yılı ve internet kullanmak için bir gün içerisinde ortalama ayrılan
sürenin anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

ethics, net etiquette, internet ethics, computer ethics

Identifying Preservice Teachers’ Netiquette Behaviors

Öz

The aim of this study was
trying to identify net etiquette behaviors of preservice teachers. Survey model
was used for the study. Participants of the study were 113 male, and 202 female
in total 315 Faculty of Educational Sciences students at Ankara University.
Participating preservice teachers’ ages were between 18 and 50 years old and
mean was 24.5. There were 37 Likert scale items. To identify the preservice
teachers’ net etiquette behaviors while using internet and social networks
independent group t-Test, linear regression and Variance Analysis were used.
Based on the findings male participants were spending more time online than
female. According to internet usage, male participants sow themselves at expert
level while female sow themselves moderately. As age increases, the number of
people who consider themselves experts decreases. While the netethical
behaviors of the teacher candidates do not show any meaningful difference
according to sex, they show significant differences according to age,
department and class levels. The netiquette behavior of female teacher
candidates was higher than that of male. Netiquette behaviors of teacher
candidates registered to foreign language program according to department
variable; were higher than candidates enrolled in Physics, BÖTE and Turkish
Language and Literature programs respectively. The netiquette behavior scores
also increased as the grade level of the teacher candidates increased. On the
other hand, it seems that teacher candidates have a significant predictor of
their net-ethical behavior, whereas the average number of years spent using the
internet and using the internet does not seem to have any significant effect.

Anahtar Kelimeler

ethics, netiquette, online communication, internet ethics, etiquette rules

Kaynakça

• Aggarwal, A. K. (2014). Netiquette in e-learning. Proceedings for the Northeast Region Decision Sciences Institute (NEDSI), 181-182.
• Akdeniz, Y. (2016). İnternette Irkçılık. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 543. İstanbul
• Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve Yeni Okuryazarlıklar. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Aranda, J. F. (2007). Netiquette and online communication. Journal of Instruction Delivery Systems, 21(4), 11-14.
• Arouri Y. M. ve Hamaidi D. A. (2017). Undergraduate Students’ Perspectives of the Extent of Practicing Netiquettes in a Jordanian Southern University. International Journal of Emerging Technologies in Learning (iJET) Vol. 12, No. 3 pp. 84-97. https://doi.org/10.3991/ijet.v12i03.6424
• Billington, R. (2011). Felsefeyi Yaşamak-Ahlak Düşüncesine Giriş. Çev. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Binark, M. ve Bayraktutan, G. (2013). Ayın Karanlık Yüzü : Yeni Medya ve Etik. Kalkedon Yayınları, İstanbul.
• Brusco, J. M. (2011). Know your netiquette. AORN Journal, 94(3), 279-286 8p. https://doi.org/10.1016/j.aorn.2011.07.003
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (11. baskı). Ankara: Pegem A yayıncılık.
• Bynum, T. W. and Rogerson, S. (2006). Computer Ethics and Professional Responsibility. Blackwell Publishing.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Pegem A yayıncılık.
• Deepa, S., & Ghatak, S. (2013). Netiquette: Exploratory study of actual usage and agreed upon norms in India. Scholars world-irmjcr, 1(3), 129-136.
• Farshad Nia, S., & Marandi, S. (2014). Digital literacy and Netiquette: Awareness and perception in EFL learning context. In S. Jager, L. Bradley, E. J. Meima, & S. Thouësny (Eds), CALL Design: Principles and Practice; Proceedings of the 2014 EUROCALL Conference, Groningen, The Netherlands (pp. 77-82). Dublin: Research-publishing.net. https://doi.org/10.14705/rpnet.2014.000198
• Field, A. (2000). Discovering statistics using SPSS for windows. London: Sage Publications.
• Flynn, N. (2009). Chapter 10: Netiquette Rules. In e-Policy Handbook: Rules & Best Practices to Safely Manage Your Company's E-Mail, Blogs, Social Networking, & Other Internet Communication
• Gürcan, H.İ. (2011). İnternette medya okuryazarlığı yaklaşımı XVI. Türkiyede İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Heron, T.W., Cavico, F., Mujtaba, B.G. and Pellet, P.F. (2007), “Ethics and information technology professionals: an examination of gender, age, career stage, education level and ethics training variables”, Proceedings of the EABR (Business) & ETLC (Teaching) Conference, pp. 1-13.
• Huck, S. W. (2000). Reading statistics and research. New York: Longman.
• International Society for Technology Education (ISTE), 2016. National Education Technology Standarts for Students. Permissions and Licensing - Permitted Educational Use
• ISTE Standards for Teachers, 2008 - Permissions and Licensing - Permitted Educational Use
• ISTE Standards for Administrators, 2009 - Permissions and Licensing - Permitted Educational Use
• Kalaycı, S. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Khan M. (2007). “Ethics in information systems”, Long Beach Business Journal, August 28-September 10.
• Kocadağ, T.(2012) Öğretmen Adaylarının Dijital Vatandaşlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Preece, J. (2004). Etiquette online: From nice to necessary. Communications of the ACM, 47(4), 56-61. https://doi.org/10.1145/975817.975845
• TBD. (2011). Bilişim Etiği. Kamu Bilgi İşlem Merkezleri Yöneticileri Birliği Kamu Bilişim Platformu XIII Bilişim Etiği 2. Çalışma Grubu Nihai Rapor, TBD/Kamu-B_B/2011-ÇG2.
• Uysal, Ö. (2006). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Etiğine İlişkin Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Uzun, R. (2011). İletişim Etiği: Sorunlar ve Sorumluluklar. Dipnot Yayınları, 2. Baskı. Ankara.
• Scheuermann, L. & Taylor, G. (1997). "Netiquette". Internet Research: Electronic Networking Applications and Policy, 7(4), 269-273. https://doi.org/10.1108/106622 49710187268
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlilik ve Geçerlilik. (Birinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. (Birinci Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• West, R. (2010). A student’s guide to strengthening an online community. TechTrends: Linking Research & Practice to Improve Learning, 54(5), 69-75. https://doi.org/10.1007/ s11528-010-0439-7
• Yarmohammadian, M. H., Iravani, H., & Abzari, M. (2012). Information and communications technology, culture, and medical universities; organizational culture and Netiquette among academic staff. Journal of Education and Health Promotion, 1, 1-6. https://doi.org/10.4103/2277-9531.94414