Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiksel Kavram Yanılgılarını Belirlemeye, Gidermeye ve Kavram Öğretimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 453 - 478, 28.06.2019

Davut Köğce Cemalettin Yıldız Mehmet Aydın

Öz

Bu çalışmada, matematik öğretmen adaylarının
matematiksel kavram yanılgılarını belirlemeye, gidermeye ve kavram öğretimine
ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma
yaklaşımı kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2017-2018 eğitim-öğretim yılı
güz döneminde bir üniversitenin İlköğretim Matematik Eğitimi Anabilim Dalında
öğrenim gören toplam 32 matematik öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı
olarak araştırmanın amacı doğrultusunda hazırlanmış 6 açık uçlu sorudan oluşan
bir form kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının açık uçlu sorulara verdikleri
cevaplar taranarak dijital ortama aktarılmıştır. Daha sonra veriler MAXQDA 12
nitel veri analiz programı kullanılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışma
sonucunda, öğretmen adaylarının matematiksel kavram yanılgılarının
belirlenmesi, giderilmesi ve kavram öğretiminde kavram haritası, kavram
karikatürü ve iki aşamalı teşhis testlerinin kullanılmasının daha uygun
olacağını düşündükleri ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda, matematiksel kavram
yanılgılarını belirlemede ve gidermede bu alternatif yöntem veya tekniklerin
kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Matematik öğretmen adayları, matematiksel kavram yanılgıları, kavram haritası, kavram karikatürü, iki aşamalı teşhis testi

Kaynakça

• Aktepe, V., Tahiroğlu, M., ve Acer, T. (2015). Matematik öğretiminde kullanılan öğretim yöntemlerine ilişkin öğrenci görüşleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,4, 127-143.
• Akyüz, G., ve Hangül, T. (2014). A study on overcoming misconceptions of 6th graders about equations. Journal of Theoretical Educational Science, 7(1), 16-43. https://doi.org/10.5578/keg.6176
• Alghazo, Y.M., ve Alghazo, R. (2017). Exploring Common Misconceptions and Errors about Fractions among College Students in Saudi Arabia. International Education Studies,10(4), 133-140. https://doi.org/10.5539/ies.v10n4p133
• Aykutlu, I., ve Şen, A. İ. (2012). Üç aşamalı test, kavram haritası ve analoji kullanılarak lise öğrencilerinin elektrik akımı konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(166), 275-288.
• Baki, A. (1998). Matematik öğretiminde işlemsel ve kavramsal bilginin dengelenmesi. Atatürk Üniversitesi 40. Kuruluş Yıldönümü Matematik Sempozyumu, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılık.
• Baki, A., ve Aydın-Güç, F. (2014). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin devirli ondalık gösterimle ilgili kavram yanılgıları. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 176-206.
• Baki, A., ve Kartal, T. (2002, Eylül). Lise öğrencilerinin cebir bilgilerinin kavramsal ve işlemsel bilgi bağlamında değerlendirilmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.
• Baralos, G. (2002, July). Concept mapping as evaluation tool in mathematics. 2nd International Conference on theTeaching of Mathematics. University of Crete, Greece.
• Baysen, E., Güneyli, A., ve Baysen, F. (2012). Teaching and learning concepts and misconceptions: Science and Turkish teaching cases. International Journal of New Trends in Arts, Sports and Science Education, 1(2), 108-117.
• Beydoğan, H.Ö. (1996). Çocuklarda kavram öğretimi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Bilen, K., ve Köse, C. (2012). Kavram öğretiminde etkili bir strateji TGA (Tahmin Et-Gözle-Açıkla): Bitkilerde madde taşınımı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 21-42.
• Bingölbali, E., ve Özmantar, M. F. (2015). İlköğretimde karşılaşılan matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Birgin, O., ve Gürbüz, R. (2009). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin rasyonel sayılar konusundaki işlemsel ve kavramsal bilgi düzeylerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 529-550.
• Boeha, B. B. (1990). Aristotle, alive and well in Papua New Guinea science classrooms. Physics Education, 25, 280-283. https://doi.org/10.1088/0031-9120/25/5/314
• Çıldır, I., ve Şen, A. İ. (2006). Lise öğrencilerinin elektrik akımı konusundaki kavram yanılgılarının kavram haritalarıyla belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 92-101.
• Cornu, B. (1991). Limits. In D. Tall(Ed.), Advanced mathematical thinking. Boston: KluwerAcademic Publishers.
• Çoştu, B., Ayas, A. P., ve Ünal, S. (2007). Kavram yanılgıları ve olası nedenleri: Kaynama kavramı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 5(1), 123-136.
• Dabell, J. (2008). Using concept cartoons. Mathematics Teaching Incorporating Micromath, 209, 34-36.
• Demirel, R., ve Aslan, O. (2014). The effect of science and technology teaching promoted with concept cartoons on students’ academic achievement and conceptual understanding. Journal of Theory and Practice in Education, 10(2), 368-392.
• Eggen, P., ve Kauchak, D. (2004). Educational psychology: Windows on classrooms (6th Ed.). Upper Saddle River, N.J. : Pearson/Merrill Prentice Hall.
• Ekiz, D. (2003). Eğitim araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erdoğan, A., ve Cerrah-Özsevgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Türk Eğitim Dergisi, 1(2), 1-13.
• Fisher, K. (1983). Amino acids and translation: A misconceptions in biology. In H. Helm and J. Novak (Eds.), Proceedings of the International Seminar on Misconceptions in Science and Mathematics (pp. 407-419). Ithaca, NY: Department of Education Cornell University.
• Gooding, J., ve Stacey, K. (1993). Characteristics of small group discussion reducing misconceptions. Mathematics Education Research Journal, 5(1), 60-73. https://doi.org/10.1007/BF03217255
• Gronlund, N. E.,and Linn, R. L. (1990). Measurement and evaluation in teaching (6th Ed.). New York: MacMillan.
• İşleyen, T., ve Işık, A. (2005). Alt vektör uzayı kavramının kavramsal öğrenilmesi üzerine. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 493-501.
• Kaplan, A., İşleyen, T., ve Öztürk, M. (2011). 6. sınıf oran orantı konusundaki kavram yanılgıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 953-968.
• Kaptan, F. (1998). Fen bilgisi öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (25. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Köğce, D. (2017). İlköğretim matematik öğretmen adaylarına göre ortaokul matematik öğretmenlerinin yeterlilik durumları. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Sempozyumu-3. 17-19 Mayıs 2017, Afyon.
• Köse, S., Çoştu, B., ve Keser Ö. F. (2003). Fen konularındaki kavram yanılgılarının belirlenmesi: TGA yöntemi ve örnek etkinlikler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 43-53.
• Miles, M., and Huberman, M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis (2nd Ed.), America: Person Education.
• Mohyuddin, G.R. and Khalil, U. (2016). Misconceptions of Students in Learning Mathematics at Primary Level. Bulletin of Education and Research, 38(1), 133-162.
• Moralı, S., Köroğlu, H., ve Çelik, A.(2004). Buca eğitim fakültesi matematik öğretmen adaylarının soyut matematik dersine yönelik tutumları ve rastlanan kavram yanılgıları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 161-175.
• Ormrod, J. E. (2006). Educational psychology: Developing learners. (5th ed), Pearson Prentice Hall.
• Özkaya, M., ve İşleyen, T. (2012). Fonksiyonlarla ilgili bazı kavram yanılgıları. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-32.
• Schnepper, L.C., and McCoy, L.P. (2013). Analysis of Misconceptions in High School Mathematics. An Online Journal for Teacher Research, 15(1), 6-10. https://doi.org/10.4148/2470-6353.1066
• Shenton, A. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22, 63-75. https://doi.org/10.3233/EFI-2004-22201
• Smith, J., diSessa, A., and Roschelle, J. (1993). Misconceptions reconceived: A constructivist analysis of knowledge in transition. The Journal of the Learning Sciences, 3, 115-163. https://doi.org/10.1207/s15327809jls0302_1
• Soylu, Y., ve Aydın, S. (2006). Matematik derslerinde kavramsal ve işlemsel öğrenmenin dengelenmesinin önemi üzerine bir çalışma. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-95.
• Soylu, Y., ve Aydın, S. (2006). Matematik derslerinde kavramsal ve işlemsel öğrenmenin dengelenmesinin önemi üzerine bir çalışma. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-95.
• Strauss, A., and Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage Publications, Inc.
• Türkdoğan, A., Güler, M., Bülbül, B. Ö., ve Danişman, Ş. (2015). Türkiye’de matematik eğitiminde kavram yanılgılarıyla ilgili çalışmalar: Tematik bir inceleme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 215-236. https://doi.org/10.17860/efd.26545
• Ülgen, G. (2004). Kavram Geliştirme Kuramlar ve Uygulamalar (4. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yenilmez, K., ve Avcu, T. (2009). İlköğretim öğrencilerinin mutlak değer konusunda karşılaştıkları zorluklar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 80-88.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zembat, I. O. (2008). Kavram yanılgısı nedir? M. Fatih Özmantar, Erhan Bingölbali ve Hatice Akkoç (Ed), Matematiksel kavram yanılgıları ve çözüm önerileri (ss. 1-8). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.