Google Gazeteciliği: Dijital Çağda Bir ‘Gerekli Kötü’ Olarak SEO Haberleri ve Haberin ‘Tık’ Uğruna Deformasyonu

Yıl 2018, Sayı: 55, 77 - 112, 28.12.2018

Şadiye Deniz Elif Korap Özel

Öz

SEO (Search Engine Optimization) editörü olarak adlandırılan gazetecilerin Google’da en fazla aranan konuları haberleştirmesi, Google odaklı bir gazetecilik pratiğinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Kısa sürede hem dünyada hem de Türkiye’de yaygın bir gazetecilik pratiği haline gelmesine karşın, arama motoru optimizasyonu ve SEO haberleri yeni bir konu olduğundan, literatürde gazetecilik açısından çok az ele alınmıştır. SEO haberlerinin yarattığı etik sorunlar ise literatürde eksik bir alandır ve bu çalışmanın bu konuda alan yazına katkı sunması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında bizzat konunun deneyimleyicileri olarak Hürriyet, Sabah, Habertürk, Sözcü, A Haber, T24 ve Diken’de görev yapan 15 profesyonel gazeteci ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre gazeteciler, olumsuz yönlerine karşın SEO içerik üretimini, dijital dünyada rekabet edebilmek için gazeteler açısından bir zorunluluk olarak görmektedir. Gazetecilere göre haber portalları ve gazete web sitelerinde yayımlanan SEO haberlerinin gazetecilik açısından yarattığı etik sorunlar; a) Google odaklı bir gazetecilik pratiği yaratması b) Çengel başlık kullanımı: Haberin içinde sorunun yanıtının olmaması, c) Spam içerik: Anahtar kelimelerin aşırı tekrarı, d) Sarsıcı durumların sömürülmesi, e) Gazetecilerin robotlaşması, f) Enformasyon kirliliği yaratması, g) Kamuoyunun beklentilerini yönlendirmesi, h) Etik ilkelerin gazetecilerin vicdanına kalmasıdır. Gazeteciler, SEO içeriklerinin haber faktörlerini taşımamasını ise etik bir sorun olarak görmemektedir. 

Anahtar Kelimeler

Arama motoru optimizasyonu, SEO, Google Gazeteciliği, haber, etik

Google Journalism: SEO News as a ‘Necessary Evil’ in the Digital Age and the Deformation of News for the Sake of ‘Clicks’

Öz

SEO (Search Engine Optimization) is one of the newest and most widespread journalistic practices in contemporary journalism. Making newsworthy the topics most searched for on Google, by journalists known as SEO editors, has given rise to a Google-focused journalistic practice. Although they are now widespread in Turkey and throughout the world, search engine optimization and SEO journalism are still new, and have yet to be considered in the literature as journalism per se. Analysis of the ethical problems created by SEO news remains lacking; this study aims to make a contribution to the field. 

Semi-structured interviews were held with 15 professional journalists employed by Hürriyet, Sabah, Habertürk, Sözcü, A Haber, T24 and Diken, all of whom had personal experience on the topic. According to the study results, journalists see the production of SEO content as a necessity for newspapers to be able to compete in the digital world, despite its negative aspects. According to the journalists, the ethical problems created by SEO news items published on news portals and newspaper web sites are: a) the creation of a Google-focused journalistic practice; b) the use of click bait headlines, with no answer in the news item to the question(s) posed; c) spam content and excessive repetition of keywords; d) exploitation of shocking events; e) the robotization of journalists; f) the creation of information pollution; g) the manipulation of public expectations; and h) ethical principles being left up to the conscience of the journalists On the other hand, although SEO news might not have the same news value as traditional journalism, it is not perceived as an ethical problem by journalists.

Anahtar Kelimeler

Search engine optimization, SEO, Google Journalism, news, ethics

Kaynakça

• Atay, C., Alanyalı, M., Uyan, S. B., & Baş, C. (2010, February). Arama motoru optimizasyonu. Paper presented - Academic Information 10 - XII. Academic Informatics Conference, Muğla, Turkey.
• Bayraktutan, G. (2012). Yeni medyanın etik sorunları üzerine bir değerlendirme. In D. Yengin (Ed.), Yeni Medya ve…, (pp. 237-259). İstanbul, Turkey: Anahtar Kitaplar.
• Belsey, A., & Chadwick, R. (1998). Medya ve gazetecilikte etik sorunlar. (N. Türkoğlu, Trans.). İstanbul, Turkey: Ayrıntı Yayınları.
• Blom, J. N., & Hansen, K. R. (2015). Click bait: Forward-reference as lure in online news headlines. Journal of Pragmatics, 76, 87–100.
• Campo, J. D., & Boj, F. S. (2015). Journalism ethics in a digital environment: How journalistic codes of ethics have been adapted to the Internet and ICTs in countries around the world. Telematics and Informatics, 32(4), 735–744.
• Carroll, N. (2009). Search engine optimization. In M. J. Bates & M. N. Maack (Eds.), encyclopedia of library and ınformation sciences (3th ed., pp. 4613–4629). Abingdon, UK: Taylor & Francis.
• Chen, Y., Conroy, N. J., & Rubin, V. L. (2015). Misleading online content: Recognizing clickbait as false news. 17th ACM International Conference on Multimodal Interaction, Washington, DC.
• Dick, M. (2011). Search engine optimization in UK news production. Journalism Practice, 5(4), 462–477.
• Dönmez, İ. H. (2010). İnternet haberciliğinde tıklanma kaygısı ve kapan manşetler. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 14, 105–128.
• Duman, K. (2018). Arama motorları ve internet haberciliğine etkileri: Türk internet haber medyası örneği. Selçuk İletişim, 11(1), 257–287.
• Evers, H. (2010a). Medya etiği. In B. Çaplı & H. Tuncel (Eds.), Televizyon haberciliğinde etik (pp. 45–61). Ankara, Turkey: Fersa Matbaacılık.
• Evers, H. (2010b). İnternet haberciliği: Yeni etik sorunlar mı? In B. Çaplı & H. Tuncel (Eds,), Televizyon haberciliğinde etik (pp. 322–328). Ankara, Turkey: Fersa Matbaacılık.
• Geray, H., & Aydoğan, A. (2010). Yeni iletişim teknolojileri ve etik. In B. Çaplı & H. Tuncel (Eds.), Televizyon haberciliğinde etik (pp. 310–317). Ankara, Turkey: Fersa Matbaacılık.
• Güzel, M., & Özmen, K. (2018). Google tekelinde haberciliğin dönüşümü. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 29, 206–229.
• Giomelakis, D., & Veglis, A. (2016). Investigating search engine optimization factors in media websites. Digital Journalism, 4(3), 379–400.
• Işık, U., & Koz, K. A. (2014). Çöp yığınlarında haber aramak: İnternet gazeteciliği üzerine bir çalışma. Humanities Science, 9(2), 27–43.
• Ledford, J. L. (2009). Search engine optimization bible. (2nd ed). Indianapolis, IN: Wiley.
• Özyal, B. (2016). Tık odaklı habercilik: Tık odaklı haberciliğin Türk dijital gazetelerindeki kullanım biçimleri. Global Media Journal TR Edition, 6(12), 273–301.
• Pavlik, J. V. (2001). Journalism and new media. New York, NY: Columbia University Press.
• Pavlik, J. V. (2008). Media in the digital age. New York, NY: Columbia University Press.
• Plesner, U. (2009). An actor-network perspective on changing work practices: Communication technologies as actants in newswork. Journalism, 10(5), 604–626.
• Richmond, S. (2008). How SEO is changing journalism. British Journalism Review, 19(4), 51–55.
• Taş, O. (2010). Medya etiğinin tarihsel temelleri ve gelişimi. In B. Çaplı & H. Tuncel (Eds.), Televizyon haberciliğinde etik (pp. 3–27). Ankara, Turkey: Fersa Matbaacılık.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, Ankara, Turkey: Seçkin Yayınları.