Eğitim Programları ve Öğretim Alan Uzmanlarının Görüşlerine göre Alanın Sorunları ve Sorunlara Yönelik Çözüm Önerileri

Yıl 2019, Cilt: 48 Sayı: 1, 419 - 451, 21.04.2019

Demet Sever Dilruba Kürüm Yapıcıoğlu Derya Atik Kara

Öz

Bu
çalışmanın amacı, Türkiye’de Eğitim Programları ve Öğretim (EPÖ) lisansüstü
programlarının sorunlarının belirlenmesi ve programların geliştirilmesine
ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmada EPÖ alanına yönelik sorunlar
ve programların geliştirilmesine ilişkin görüşler üzerinde durulmuştur.
Değerlendirme amaçlı durum çalışması desenine göre gerçekleştirilen
araştırmanın katılımcıları, 33 kurumda EPÖ alanında görev yapan 50 öğretim
elemanıdır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında uzman paneli modelinden
yararlanılmıştır. Model kapsamında katılımcılar beş gruba ayrılarak bir
moderatör ve moderatör yardımcısı eşliğinde görüşlerini paylaşmışlardır.
Raportörler tarafından sözlü ve yazılı olarak kayda alınan görüşler tümevarım
analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada ulaşılan bulgular, EPÖ alanın gelişimi,
öğretim elemanı ve öğrenci yetiştirme alanlarına yönelik çeşitli sorunların
olduğunu, programların düzeyi ve kapsamı açısından düzenlenmesi gerekliliğini
ortaya koymaktadır. Alanın gelişimi konusunda ileri sürülen sorunlar
çalışmaların niteliği, temel kavramlar, uzman tanınırlığı ve farklı kurumlarla
işbirliği temaları altında toplanmıştır. Programların geliştirilmesi kapsamında
yüksek lisans ve doktora programlarının yapısı üzerinde durularak, programların
kapsamının belirlenmesi ve bir standardizasyonun sağlanması görüşleri ön plana
çıkmıştır. Programdaki derslerin yapısına yönelik olarak da derslerin, ders
içeriklerinin ve işleniş biçimlerinin düzenlenmesi öne çıkan bulgular
arasındadır.  

Anahtar Kelimeler

Lisansüstü programlar, Uzman paneli, Program değerlendirme, Durum çalışması

Problems of Program in Curriculum Development and Instruction According to the Field Experts and Suggestions for the Problems

Öz

The purpose of the study is to examine Curriculum and Instruction (CI)
Postgraduate Program in Turkey based on field experts’ views. This study
focuses on problems of Curriculum and Instruction Program (CIP) field and
opinions on the organization of the programs. The participants of the study,
which is based on a case study for the purpose of evaluation, were 50
instructors working in the CIP field in 33 institutions. An expert panel model
was used to collect the data. Under the model, the participants shared their
views with a moderator and a moderator assistant in five groups. The views were
recorded verbally and written by the reporters and analyzed through inductive
analysis. The findings of the study revealed the necessity of the development
of CIP field, the existence of various problems at the field of training
instructors and students, and of developing the programs in terms of level and
content. The problems raised in the development of the field were gathered
under the themes of quality of the studies, basic terms, expert recognition and
cooperation with different institutions. By focusing on the structures of
Master’s and PhD programs, the views of determining the content of the programs
and the provision of standardization rise to prominence within the framework of
the organization of the programs. Regarding the structure of the courses in the
program, the arrangement of the courses, the course contents and the way of
processing them are among the outstanding findings.

Anahtar Kelimeler

Postgraduate programs, Expert panel, Curriculum evaluation, Case study

Kaynakça

• Aktan, S. (2014). Curriculum research in Turkey: From Ottoman Empire to Republic. William F. Pinar (Ed.). International Handbook of Curriculum Research. New York: Routledge. (5002-510). Erişim adresi: file:///C:/Users/MacBookPro/Downloads/CURRICULUMRESEARCHINTURKEYKTAPBLM2014%20(2).pdf
• Bümen, N. ve Aktan, S. (2014). Yeniden kavramsallaştırma akımı ışığında Türkiye’de Eğitim Programları ve Öğretim alanı üzerine özeleştirel bir çözümleme. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (3), 1123-1144. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/209908. Erişim tarihi: 22.03.2015
• Çapuk, S. (2014). Türkiye ve ABD’de yürürlükte olan “eğitim programları ve öğretim” alanındaki yüksek lisans ve doktora programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Demirhan-İşcan, C. ve Hazır-Bıkmaz, F. (2012). Eğitim programları ve öğretim alanında lisansüstü eğitim programlarının analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 107-138.
• Erden, M. (1997). Eğitimde program değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Diker, Çoşkun, Y. (2017). Öğretim programları arka plan raporu. (Eğitim Reformu Girişimi), İstanbul.file:///C:/Users/MacBookPro/Downloads/Ogretim_Programlari_Arka_Plan_Raporu_201.pdf. Erişim tarihi: 12.01.2018
• Erişti, B. (2013). Profiles of university faculty members working at the curriculum and instruction department at universities in Turkey. Education and Science, 38(167): 312-326.
• Fazlıoğulları, O. ve Kurul, N. (2012). Türkiye’deki eğitim bilimleri doktora tezlerinin özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 43-75.
• Fidan, N. ve Erden, M. (1991). Eğitime giriş. Ankara.
• Gall, J. P., M.D. Gall ve W.R. Borg. (1999). Applying educational research (a practical guide). New York: Longman.
• Gökmenoğlu, T. (2014). Geniş açı: Modeller ve yaklaşımlar açısından Türkiye’de program değerlendirme çalışmaları. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4(7), 55-70.
• Gökmenoğlu, T. ve Eret, E. (2011). Eğitim programları ve öğretim anabilim dalı araştırma görevlilerinin bakış açısıyla Türkiye’de program geliştirme. İlköğretim Online, 10(2), 667-681.
• Gömleksiz, M. N. ve Bozpolat, E. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 457-472. https://www.jasstudies.com/Makaleler/557802640_25G%C3%B6mleksizMNuri-vd-457-472.pdf. Erişim tarihi: 21.04.2014
• Gözütok, D., Alkın, S. ve Ulubey, Ö. (2010). “Eğitim Programları ve Öğretim” alanının amaçlarının gerçekleştirilmesini etkileyen sorunların belirlenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi’nde sunulan bildiri. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Hazır Bıkmaz, F. Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Atak Altınyüzük, C. (2013). Eğitimde Program Geliştirme alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 288-303. file:///C:/Users/MacBookPro/Downloads/1627-25741-1-PB.pdf. Erişim tarihi: 24.02.2015.
• Kozikoğlu, İ. ve Senemoğlu, N. (2015). The content analysis of dissertations completed in the field of curriculum and instruction (2009-2014). Education and Science, 40(182): 29-41.
• Kürüm-Yapıcıoğlu, Atik-Kara, D. ve Sever, D. (2015). Eğitim programları ve öğretim lisansüstü programlarının değerlendirilmesi: belge incelemesi. 3. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi’nde sunulan bildiri. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• LaVelle, J. M. ve Donaldson, S. I. (2015). The state of preparing evaluators. In J. W. Altschuld & M. Engle (Eds.), Accreditation, certification, and credentialing: Relevant concerns for U.S. evaluators. New Directions for Evaluation, 145, 39–52.
• McMillan,J. H. (2004). Educational research (fundamentals for the consumer). Boston: Pearson education, Inc.
• Melrose, M. (1998). Exploring Paradigms of Curriculum Evaluation and Concepts of Quality. Quality in Higher Education, 4:1, 37-43.
• Merriam, B. S. (1998). Qualitative research and case study applications ın education. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Ozan, C. ve Köse, E. (2014). Eğitim Programları ve Öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (1), 116-136. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/192328. Erişim tarihi: 12.01.2015
• Özdemir, S. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, VI (II), 126-149.
• Özkan, U. B. ve Er, K. O. (2017). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk on beş yılında ve son on beş yılda eğitim programları alanında yaşanan sorunlar: Karşılaştırmalı bir analiz. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (20), 395-423.
• Özsoy, S. (2007). Türkiye’de eğitim bilimlerinin eğitimi sorun ve çözüm için bir çerçeve. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü III. Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde (s. 389-396). Eskişehir:Anadolu Üniversitesi.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. USA: Sage Publications.
• Pietarinen, J., Pyhaltö, K. ve Soini, T. (2016). Large-scale curriculum reform in Finland – exploring the interrelation between implementation strategy, the function of the reform, and curriculum coherence. The Curriculum Journal, 28 (1), 22-40. https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/09585176.2016.1179205. Erişim tarihi: 26.02.2017
• Saracaloğlu, A. S. ve Dursun, F. (2010). Türkiye’de eğitim programlari ve öğretimi alanindaki lisansüstü tezlerinin incelenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s. 86-93) Balıkesir :Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi.
• Sümer, A. (2014). Curriculum research in Turkey: From Ottoman Empire to republic. P.F. William (Yay. haz.) International handbook of curriculum research içinde (s.502-510). Routledge-Taylor & Francis.
• Yıldıran, G. (2012). Türkiye’de program geliştirmenin sorunları ve çözüm öneri: Sekiz üniversitemizdeki eğitim programları ve öğretim alanı lisansüstü programlarının genel ve alana özel dersler açısından karşılaştırılması: Farklı yönelimler, Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 29(2), 43-73.