Evaluation of United Nations Documents Related to Climate Change in the Context of Deep Ecology

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 2, 325 - 359, 30.12.2018

Çiğdem Tuğaç

Öz

With the Industrial Revolution, significant transformations have taken place on the natural environment due to industrial
production, urbanization, fossil fuel consumption for energy, waste production and increase in population. This transformation
process has brought negative consequences for the world. Today, climate change is one of the most important global problems.
As proved scientifically by the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) Assessment Reports, the problem of climate
change arises from the greenhouse gases released into the atmosphere as a result of human activities. Climate change shows its
negative consequences in several ways, such as increasing temperature, increasing the number and frequency of extreme
weather events such as droughts, floods and storms, the emergence of risks to water and food safety, and the melting of
glaciers. The search for solutions to environmental problems from past to present continues in a wide scale ranging from
environmental protection approaches based on sustainable development to ecological movements that propose radical changes
in existing structure of production and consumption. One of the most important radical ecological movements is ‘deep ecology’
of Arne Naess. In deep ecology approach, main reason of the ecological issues is seen as the perception of nature as a tool and
an eco-centric proposition is presented as a solution. Within the scope of this study, the spiritual roots of deep ecology approach
are examined, current United Nations documents on climate change have been addressed with deep ecology approach and the
contribution of the approach to combating climate change has been evaluated.

Anahtar Kelimeler

Deep Ecology, Climate Change, Shallow Ecology, Biospherical Egalitarianism

İklim Değişikliğiyle İlgili Birleşmiş Milletler Belgelerinin Derin Ekoloji Bağlamında Değerlendirilmesi

Öz

Sanayi Devrimiyle
birlikte endüstriyel ürün üretimi, kentleşme, enerji için fosil yakıt tüketimi
ve atık üretimi gibi eylemlerdeki ve nüfustaki artış nedeniyle doğal çevre
üzerinde önemli dönüşümler gerçekleşmiştir. Bu dönüşüm süreci bütün dünya için
olumsuz sonuçları beraberinde getirmiştir. Günümüzde küresel çapta yaşanan sorunların
başında iklim değişikliği gelmektedir. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli
(IPCC) Değerlendirme Raporlarıyla da bilimsel olarak ortaya konulduğu üzere, iklim
değişikliği probleminin temelinde insan faaliyetleri sonucunda atmosfere salınan
sera gazları vardır. İklim değişikliği olumsuz sonuçlarını sıcaklık artışı,
kuraklık, seller, taşkınlar ve fırtınalar gibi aşırı hava olaylarının sayı ve
sıklığındaki artış, su ve gıda güvenliğinde risklerin ortaya çıkması ve
buzulların erimesi gibi sayıları arttırılabilecek pek çok biçimde
göstermektedir. Geçmişten günümüze çevresel sorunlara çözüm arayışları
sürdürülebilir kalkınmayı temel alan çevre korumacı yaklaşımlardan, mevcut
üretim ve tüketim kalıplarında radikal değişiklikler öneren ekolojik hareketlere
dek uzanan geniş bir skalada devam etmektedir. Radikal ekolojik hareketlerin en
önemlilerinden biri Arne Naess’in ‘derin ekolojisi’dir. Derin ekoloji
yaklaşımında ekolojik sorunların temelinde insanın doğayı bir araç olarak
algılaması görülmekte ve çözüm olarak da eko-merkezci bir önerme sunulmaktadır.
Bu çalışma kapsamında derin ekolojik yaklaşımın düşünsel kökenleri incelenerek;
iklim değişikliğiyle ilgili güncel Birleşmiş Milletler dokümanlarıyla bir arada
ele alınmış ve yaklaşımın iklim değişikliğiyle mücadeleye katkısı
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İklim Değişikliği, Derin Ekoloji, Sığ Ekoloji, Biyosferik Eşitlik

Kaynakça

• Aitchtey, R. (1993), A Polemic on Deep Ecology, Deep Ecology: Not Man Apart, Deep Ecology & Anarchism A Polemic, 12. http://theanarchistlibrary.org/library/various-authors-deep-ecology-anarchism (erişim 08/08/2018)
• Algan, N. (2017), Kentsel Gelişmede Ekolojik Sürdürülebilirlik, http://incup2017.emu.edu.tr/tr (erişim 06.10.2018)
• Bieder, R. E. (2011), From Thoreau to Muir: Changes in Nineteenth-Century American Conceptions of the Environment, E-Journal of American Studies in Hungary, VII: 2, http://americanaejournal.hu/vol7no2/bieder (erişim 09.05.2018)
• BM-Habitat III (2016), Outcome Document of the UN Conference on Housing and Sustainable Urban Development,https://www2.habitat3.org/bitcache/99d99fbd0824de50214e99f864459d8081a9be00?vid=591155&disposition=inline&op=view, (erişim 22.08.2018)
• Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (2004), http://iklim.cob.gov.tr/iklim/Files/Mevzuat/BM_iklimcerceve.pdf (22.08.2018)
• Bodian, S. (1995), Simple in Means Rich in Ends: An Interview with Arne Naess, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 26-36.
• Bulkeley, H., (2010), Cities and the Governing of Climate Change, Annual Review of Environment and Resources, 2010(35), 230.
• Capra, F. (1995), Deep Ecology: A New Paradigm, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 19-25.
• ÇŞB-Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, http://iklim.cob.gov.tr/iklim/AnaSayfa/BMIDCS.aspx?sflang=tr (erişim 22.08.2018)
• Çüçen, A.(2011), Derin Ekoloji, http://blog.aku.edu.tr/ometin/files/2011/12/derinekoloji.pdf (erişim 08.08.2018)
• Des Jardins, J. R. (2006), Çevre Etiği, Çev. Ruşen Keleş, Ankara: İmge.
• Drengson, A., Devall, B., and Schroll, M.,A. (2011), The Deep Ecology Movement: Origins, Development, and Future Prospects (Toward a Transpersonal Ecosophy), International Journal of Transpersonal Studies, 30(1-2), 102.
• EC EUROPA (2018), Indicators for Sustainable Cities Report http://ec.europa.eu/environment/integration/research/newsalert/pdf/indicators_for_sustainable_cities_IR12_en.pdf , (erişim 21.05.2018)
• Eco-compact city, http://www.ecocompactcity.org.html, (erişim 21.07.2018)
• Elkins, S. (1989), The Politics of Mystical Ecology, Telos 82, Winter, 52-70.
• FAO (2006), Livestock’s Long Shadow, http://www.fao.org/3/a-a0701e.pdf (erişim 08.08.2018)
• Foreman, D. (1995), The New Conservation Movement, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 50-58.
• Glendinning, C. (1995), Recovery from Western Civilization, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 37-40.
• Hokkacı, A. (Ekim 1998), Sürdürülebilir Planlama ve Bazı Planlama Stratejileri", Kent Planlama Çevre Koruma Semineri, s:39, İller Bankası Genel Müdürlüğü İmar Planlama Dairesi Başkanlığı 3. Bölge Müdürlüğü, İzmir.
• Harvey, D. (1996), Nature, Justice and the Geography of Differences, Blackwell Publishers, New York.
• Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği (2018), İklim Değişikliğinin Etli Tarafı, https://tr.boell.org/tr/2018/04/09/iklim-degisikliginin-etli-tarafi (erişim 21.07.2018)
• IDMC (2015),http://www.internal-displacement.org/publications/2015/global-estimates-2015people-displaced-by-disasters/, (erişim 12.05.2018)
• IPCC SR15 (2018)1,5 Degree Global Warming Report, http://www.ipcc.ch/report/sr15/ (erişim 12.11.2018)
• IPCC, AR5 Report, Working Group II: Climate Change (2014): Impacts, Adaptation, and Vulnerability, Summary for Policy Makers.
• Jabareen, Y., R., (2006), “Sustainable Urban Forms”, Journal of Planning Education and Research, 26, 38-56.
• Keleş, R., Hamamcı, C., Çoban, A., N. (2012), Çevre Politikası, Ankara: İmge Kitabevi.
• Keleş, R. (2016), Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.
• Kim, B., Neff, R., Santo, R., Vigorito, J. (2015), The Importance of Reducing Animal Product Consumption and Wasted Food in Mitigating Catastrophic Climate Change, The Johns Hopkins Centre for a Liveable Future,https://www.jhsph.edu/research/centers-and-institutes/johns-hopkins-center-for-a-livable-future/_pdf/research/clf_reports/importance-of-reducing-animal-product-consumption-and-wasted-food-in-mitigating-catastrophic-climate-change.pdf (erişim 12.05.2018)
• Kuban B., Demir, E., Demir, C., Sürdürülebilir Kentler ve En İyi Uygulamalar, 3eelectrotech, http://www.3eelectrotech.com.tr/arsiv/yazi/129-surdurulebilir-kentler-veen-iyi-uygulamalar, (erişim 24.01.2018)
• Küresel Hedefler, http://www.kureselhedefler.org/hedefler/surdurulebilir-sehir-ve-yasam-alanlari/ (erişim 24.01.2018)
• Marry Robinson Foundation Climate Justice (MRFC) (2017), Human Rights and Climate Change. https://www.mrfcj.org/our-work/areas-of-work/human-rights-and-climate-change/ (erişim 15.09.2018)
• Marry Robinson Foundation Climate Justice (MRFC) (2015), Rights for Action Putting People at the Centre of Action on Climate Change, https://www.mrfcj.org/wp-content/uploads/2015/11/MRFCJ-Rights-for-Action-edition-2.pdf (erişim 15.09.2018)
• McLaughlin, A.(1995), The Hard of Deep Ecology, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 85-94.
• Mengi, A., Algan, N., (2003), Küreselleşme ve Yerelleşme Çağında Bölgesel Sürdürülebilir Gelişme, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Moore, T., T. (2011), Climate Change and Animal Migration, Journal of Environmental Law, 41(2), 393-405
• Naess, A.(1989), Ecology, Community and Life Style, D. Rothenberg (Trans.), Cambridge: Cambridge University Press.
• Naess, A.(1994), Derin Ekolojinin Temelleri, Günseli Tamkoç (edit.), Derin Ekoloji, İzmir: Ege Yayınları.
• Naess, A. (1995a), The Deep Ecological Movement: Some Philosophical Aspects, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 64-86.
• Naess, A. (1995b), Politics and the Ecological Crisis: An Introductory Note, George Sessions (edit.), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications, 445-453.
• NASA, Global Climate Change- Causes, http://climate.nasa.gov/causes/, (erişim 18.08.2018)
• Önder, T. (2003), Ekoloji, Toplum ve Siyaset, Ankara: Odak Yayınevi.
• Özer, M. A. (2001), Derin Ekoloji, Çağdaş Yerel Yönetimler, 10(4), 61-79.
• Öztürk, K., (2002), “Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 47-65.
• Sessions, G. (1995), Deep Ecology for the Twenty-First Century, Boston: Shambhala Publications.
• SKD Türkiye, http://www.skdturkiye.org/haber/SKDveUyelerdenHaberler-297 (erişim 18.08.2018)
• Tamkoç, G. (1994) “ Derin Ekolojinin Genel Çizgileri”, Derin Ekoloji, Ege Yayıncılık, İzmir.
• Tekeli, İ., Algan, N., Türkeş, M., Vaizoğlu, S., Güler, Ç., Tekbaş, F., Eralp, A.,T., Kaya Dündar, A., Arıkan, Y., Saygılı, A., Yerli, S., Çobanoğlu, Z., (2010), Türkiye Açısından Dünyada İklim Değişikliği, Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Raporları, Sayı:22, Ankara
• Tuğaç, Ç . (2018). Türkiye İçin İklim Değişikliğine Dayanıklı Kentsel Planlama Modeli Önerisi: Eko-Kompakt Kentler. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32 (4), 1047-1068.
• Tutton, M. (2018), Donald Trump: Climate 'will change back again', https://edition.cnn.com/2018/10/15/politics/trump-climate-change-60-minutes/index.html (erişim 18.11.2018)
• UN (2017), Participants at UN conference examine human mobility in an era of climate change, https://www.un.org/sustainabledevelopment/blog/2017/11/participants-at-un-conference-examine-human-mobility-in-an-era-of-climate-change/(erişim 18.11.2018)
• UN-HABİTAT, Sustainable Urbanization in the Paris Agreement Report, (2017), https://unhabitat.org/books/sustainable-urbanization-in-the-paris-agreement/ (erişim 20.07.2018)
• UNFCCC-Essential Background, http://unfccc.int/essential_background/convention/items/6036.php (04.01.2018)
• UNFCCC-Noordwijk Ministerial Declaration on Climate Change, http://unfccc.int/resource/ccsites/senegal/fact/fs218.htm, (erişim 18.08.2018)
• UNFCCC- Paris Agreement, http://unfccc.int/files/essential_background/convention/application/pdf/english_paris_agreement.pdf, (erişim 01.02.2018)
• UNFCCC-Parties and Observers, http://unfccc.int/parties_and_observers/items/2704.php, (erişim 01.02.2018)
• Uzmen, R., Arar, A., (2001), 21. Yüzyılda Enerji Kullanımı ve İklim Değişikliği, Dışişleri Bakanlığı,http://www.mfa.gov.tr/21_-yuzyilda-enerji-kullanimi-ve-iklimdecisiklici.tr.mfa, (erişim 01.02.2018)
• Vidal, J. (2012), Rio+20: Earth Summit Dawns With Stormier Clouds Than in 1992, https://www.theguardian.com/environment/2012/jun/19/rio-20-earth-summit-1992-2012 (erişim 01.02.2018)
• Wallace-Wells, D. (2018), UN Says Climate Genocide is Coming. It’s Actually Worse Than That. http://nymag.com/intelligencer/amp/2018/10/un-says-climate-genocide-coming-but-its-worse-than-that.html?fbclid=IwAR1tkYaUW6Fb-JA5sXHhvy5eeoN-SdxtFobzSuizc6qId1FrSS9P4wx5R4s (erişim 21.11.2018)
• Welch, C. (2017), Half of All Species Are on the Move—And We're Feeling It, https://news.nationalgeographic.com/2017/04/climate-change-species-migration-disease/ (erişim 01.02.2018)
• Wilkins, E.T.. (1954). Air Pollution and the London Fog of December 1952. Journal. Royal Sanitary Institute (Great Britain). 74. 1-15; https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1002/qj.49708034420 (erişim 01.02.2018)
• Worldwatch Enstitüsü, (2016), Dünyanın Durumu 2016 Raporu: Bir Kent Sürdürülebilir Olabilir Mi?, Çeviri: Duygu Kutluay, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yardımcı, S. (2006), İnsan-Doğa İlişkisi Ekseninde Derin Ekoloji ve Toplumsal Ekoloji, (Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Alev Özkazanç), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi ABD, Ankara.
• Yaylı, H. ve Çelik, V. (2011), Çevre Sorunlarının Çözümü İçin Radikal Bir Öneri: Derin Ekoloji, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 369-377.
• Yıldırım, U ve Öner, Ş., (2003), Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımının Türkiye’ye Yansımaları: GAP’ta Sürdürülebilir Kalkınma ve Yerel Gündem 21, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 12(4).