Küresel Kriz, Sosyal Piyasa Ekonomisine Geçiş İçin Bir Fırsat Olabilir Mi?

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 2, 161 - 185, 10.09.2013

Cemil Eraslan Yüksel Bayraktar

Öz

Özet

2007 yılının ortalarında ABD finans piyasalarında yaşanmaya başlayan ve kısa sürede küresel bir hale dönüşen ekonomik kriz, dünya ekonomisinin ciddi bir durgunluğa girmesine yol açmıştır. Küresel ekonomik krizle mücadele etmek için birçok iktisadi tedbir alınmasına rağmen, krizin niteliği ve boyutları önceki krizlerden farklı olduğu için etkileri devam etmektedir. Bu nedenle 2008-2009 Krizi, negatif etkileri açısından kapitalist sistemin yaşadığı en büyük kriz olan Büyük Buhran ile karşılaştırılmakta ve küresel krizden çıkılabilmesi için kapitalist sistemin kapsamlı bir reforma tâbi tutulması gerektiği üzerinde durulmaktadır. Küresel ekonomik kriz, devletin iktisadi yaşamda sosyal politikalar aracılığıyla daha fazla rol alması ve sosyal politikalarda dönüşüm ve standartizasyon sağlanması gerektiği tartışmalarını yeniden gündeme getirmiştir. Bu çerçevede çalışmanın amacı, küresel krizlere karşı sosyal piyasa ekonomisinin alternatif bir çözüm yolu olup olmadığını tartışmaktır. Bu amaca ulaşmak için öncelikle kapitalizmin tarihsel süreç içerisinde oluşturduğu eşitsizliklerden hareketle sosyal piyasa ekonomisinin ortaya çıkışı ele alınacaktır. Sosyal piyasa ekonomisinin altın çağı olan Keynesyen dönem ile düşüşe geçtiği Petrol Krizi sonrası dönem ele alındıktan sonra ise, küresel ekonomik kriz üzerinde durulacak ve sosyal piyasa ekonomisinin çeşitli ülke uygulamalarından hareketle, liberal kapitalist sistemin nasıl bir sosyal piyasa reformuna tâbi tutulması gerektiği değerlendirilecektir. Çalışmanın sonuçları şu şekilde ifade edilebilir: i) Küresel kriz, liberal kapitalizmin eksiklerini ortaya koyması açısından önemlidir. ii) Liberal kapitalizm, sosyal piyasa ekonomisi ile reforme edilebilir. iii) Sosyal piyasa ekonomisini benimseyen ülkeler görece krizden daha az etkilenmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: Küresel Kriz, Sosyal Piyasa Ekonomisi, Refah Devleti, Ordoliberalizm

Anahtar Kelimeler

Küresel Kriz, Sosyal Piyasa Ekonomisi, Refah Devleti, Ordoliberalizm

Kaynakça

• AHN, Sang-hoon and Sven E. Olsson-Hort (2003). “The Welfare State in Sweden”, Casa Verde Publishing, A Divison of the Research Center on Societal and Social Policy, Taiwan, 2003, (pp.87-112).
• ASPALTER, Christian (2003). “Introduction to Welfare Capitalism Around The World”, Casa Verde Publishing, A Divison of the Research Center on Societal and Social Policy, Taiwan, 2003, (pp.1-8).
• BDDK (2008). “ABD Mortgage Krizi”, BDDK Çalışma Tebliği, Sayı.3, Ağustos2008, (ss.1-106).
• BOCUTOĞLU, Ersan ve Aykut Ekinci (2009). “Genel Teori, Küresel Krizler ve Yeniden Maliye Politikası”, Maliye Dergisi, Sayı.156, Ocak-Haziran 2009, (ss.66-82).
• BRODIE, Janine (2003). “The Welfare State in Canada”, Casa Verde Publishing, A Divison of the Research Center on Societal and Social Policy, Taiwan, 2003, (pp.9-26).
• ÇETİN, Halis (2002). “Liberalizmin Tarihsel Kökenleri”, Cumhuriyet Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt.3, Sayı.1, 2002, (ss.79-96).
• DEDECCA, Claudio Salvadori (2011). “Capitalist Development and The Recurring Nature of Inequality”, http://actuelmarx.uparisfr/cm6/com/MI6_Eco_Dedecca_Claudio.pdf, Erişim Tarihi: 02011, (pp.1-25).
• IVERSEN, Torben (2006). “Capitalism and Democracy”, (in) Democracy and Capitalism Handbook of Political Science, New Delhi, March-2006, (pp.601-623).
• KENWORTHY, Lane (2010). Egalitarian Capitalizm – Jobs, Incomes and Growth in Affluent Countries, New York: Russell Sage Foundation, Erişim Tarihi: 03.12.2010, (pp.1-13).
• LAKIN, Matthew (2009). “David Owen, New Labour and the Social Market Economy: The Renewal of Social Democratic Politics”, Social Market Foundation (SMF) in London, May-2009, (pp.3-40).
• LOŠONC, Alpar (2006). “Is There an Opportunity to Establish the SocialCapitalism in the Post Socialist Transition?”, Panoeconomicus, Vol.4, 2006, (pp.407-425).
• ÖZTÜRK, Serdar ve Bekir Gövdere (2010). “Küresel Finansal Kriz ve Türkiye Ekonomisine Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt.15, Sayı.1, Yıl.2010, (ss.377-397).
• SCHEURELL, Robert P. (2003). “The Welfare State in the United States”, Casa Verde Publishing, A Divison of the Research Center on Societal and Social Policy, Taiwan, 2003, (pp.27-44).
• TAYLOR, John B. (2009). “The Financial Crisis and The Policy Responses: An Empirical Analysis of What Went Wrong”, NBER Working Paper Series, No.14631, January-2009, (pp.1-30).
• WALTON, Michael (2010). “Capitalism, The State and The Underlying Drivers of Human Development”, United Nations Development Programme, Human Development Research Paper, June 2010/09, (pp.1-69).