AİLE İŞLETMELERİNDE YÖNETİMİN DEVRİ VE VARİSTE ARANILAN ÖZELLİKLER: ARDAHAN VE SİVAS ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 1, 75 - 90, 31.05.2019

Berrin Filizöz

Öz

Bu
çalışmanın amacıişletme sahiplerinin işi devredecekleri varislerinde ne gibi
özellikler aradıklarını belirlemektir. Bu amaçla Ardahan ve Sivas ili Ticaret
ve Sanayi odasına kayıtlı, toplam 57 işletme sahibi ile yapılandırılmış mülakat
gerçekleştirilmiştir. Çalışmada elde edilen verilerin önemli bir kısmı
istatistiksel analize uygun olmadığından veriler yüzdelik tablolar şeklinde
derlenmiştir. Bazı sorular için SPSS analiz programında Tanımlayıcı analiz ve
Çoklu Yanıt analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılandırılmış mülakat görüşmesine
Ardahan’dan 28, Sivas’tan 25 işletme sahibi katılmıştır. Katılımcıların
işletmelerini devredecekleri variste aradıkları özelliklerde ise “Dürüstlük,
İşletmeye Sadık Olmak, Girişimci ve Atak Olmak”gibi özellikler ön plana
çıkmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Aile İşletmeleri, Yetki Devri

Kaynakça

• KAYNAKÇAAk, B.G. (2008), “Aile İşletmelerinin Kurumsallaşmasında Gelecek Nesillerin Eğitiminin Rolü”, III. Aile İşletmeleri Kongresi-AİK’08, Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Ün. Yayını, No:78, ISBN: 978-975-6957-79-0, 18-19 Nisan.Ateş Özgür; (2005), Aile Şirketleri: Değişim ve Süreklilik, Ankara, Birinci baskı, Ankara Sanayi Odası .Aydemir, B., Seymen A., Taşçı A.D.A., (2004), “Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma Süreci ve Sektörel Bir Uygulama”, Aile İşletmeleri Kongresi Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları No: 40 İstanbul.Bowman, N.,(1991), “Transferring Management in theFamily-Owned Business”, U.S. Small Business AdministrationBracci, E.,&Vagnoni, E. (2011). Understandingsmallfamilybusinesssuccession in a knowledgemanagementperspective. Journal of Knowledge Management, 9(1), 7–37.Brun de Pontet, S.,Wrosch, C., &Gagne, M. (2007). An exploration of thegenerationaldifferences in levels of controlheldamongfamilybusinessesapproachingsuccession. Family Business Review, 20(4), 337–354.http://dx.doi.org/10.1111/j.1741-6248.2007.00103.xÇalışkan, M.(2011) “Aile İşletmelerinde Yönetimin Bir Sonraki Kuşağa Devrinde Karşılaşılan Sorunların Tespitine Ve Bu Sorunların Çözümüne İlişkin Bir Araştırma” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans tezi 2011Cater III, J. J.,&Justis, R. T. (2009). Thedevelopment of successorsfromfollowerstoleaders in smallfamilyfirms:Anexploratorystudy. Family Business Review, 22(2), 109–124. http://dx.doi.org/10.1177/0894486508327822Chrisman, J. J.,Chua, J. H., &Sharma, P. (1998). ImportantAttributes of Successors in FamilyBusinesses: An ExploratoryStudy. Family Business Review, 11(1), 19–34. http://dx.doi.org/10.1111/j.1741-6248.1998.00019.xChrisman, J. J.,Chua, J. H., Sharma, P., &Yoder, T. R. (2009). GuidingFamilyBusinesses Through theSuccessionProcess. CPA Journal, 79(6), 48–51.CHUA, J. H., CHRISMAN, J. J., SHARMA, P. (1999), “DefiningtheFamily Business byBehavior”. EntrepreneurshipTheoryandPractice, 23 (4), s. 19-39.Devany, C. (2006). All in thefamily: Successionplanning in a familybusiness is importantforkeepingfamilyandbusinessintact. Journal of Property Management, 71(5), 14–14.Dikmen, Ç.,Çakınberk, A., Aksel, İ., Çakır, A., (2006), “Aile İşletmelerinde Yönetimin Devredilmesi Sürecinde Vâristen Beklenen Özelliklerin Belirlenmesi”, 2. Aile İşletmeleri Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, İstanbulFındıkçı, İ; (2005), Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma, İstanbul, 1.Basım, Alfa Basım Yayım Dağıtım.Filizöz,B.,Kılıç,A.(2018) Girişimci Olmak yada Olmamak: Aile İşletmelerinde 2. Ve 3. Kuşağın İkilemi, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(7);186-202Gallo, M. A. (1995) “ The role of familybusinessanditsdistinctivecharacteristicbehavior in industrialactivity” Family Business Review. Vol 8, No 2: 83-97.Gomba,M. ve Kele,T (2016) “Successionplanning in Black-OwnedFamilyBusinesses: A South AfricanPerspective” İnternationalJournal of Bussiness Administration, Vol.7, No5p:9-21 https://www.researchgate.net/publication/307181229_Succession_Planning_in_Black-Owned_Family_Businesses_A_South_African_PerspectiveGriffeth, R. W.,Allen, D. G., &Barrett, R. (2006). Integration of family-ownedbusinesssuccessionwithturnoverand life cyclemodels: Development of a successorretentionprocess model. Human Resource Management Review,16(2), 490–507. http://dx.doi.org/10.1016/j.hrmr.2006.08.006Güller, S.(2010) “ Aile Şirketlerinin kurumsallaşmasında devir planlamasının rolü ve bir araştırma” İstanbul üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı yüksek lisans tezi Güney,S., (2007); " Aile İşletmelerinde İkinci Nesile Devir Sürecinde Başarı Koşullar?", Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Cilt: 2, Sayfa: 103-126Günver B.A., (2006). Aile İsletmeleri ve Gelecek Kuşak Aile Bireylerinin Eğitimi, 2. Aile İsletmeleri Kongresi, Ist., s.89-95Hoffman, J.,Hoelscher, M., Sorenson, R. (2006), “AchievingSustainedCompetitive Advantage: A FamilyCapitalTheory”, Family Business Review, 19(2), 135-145. Huck, S. W. (2012). Reading statisticsandresearch (6th ed).Boston: PearsonLe Breton-Miller, I.,Steier, L. P., & Miller, D. (2004). Toward an Integrative Model of Effective FOB Succession.EntrepreneurshipTheoryandPractice, 28(4), 305–328. http://dx.doi.org/10.1111/j.1540-6520.2004.00047.xMiller D.,Breton-Miller I., Lester R.H., Cannella A.A. Jr., (2007). AreFamilyFirmReallySuperior Performans, Journal of Corporate Finance, InPress, CorrectedProof, Available On Line 18 May 2007, s.3Morris M, Williams R, Nel D.,(1996), “FactorsInfluencingFamily Business Succession”, International Journal of Entrepreneurial Behaviour&Research,Vol:2, No:3Rosenblatt, Paul C.; (1996), TheFamily in Business: Human Dilemmas in theFamilyFirm , San Fransisco, JosseyBassPublishers,Sharma, P.,&Rao, A. S. (2000). SuccessorAttributes in IndianandCanadianFamilyFirms: A ComparativeStudy.Family Business Review, 13(4), 313–330. http://dx.doi.org/10.1111/j.1741-6248.2000.00313.xStavrou, E. T. (2003) ‘LeadershipSuccession in Owner-managedFirmsthroughthe Lens of Extraversion’, International Small Business Journal 21(3): 331–47Tabachnick, B.G.,Fidell. L.S. (2013). Using MultivariateStatistics (sixth ed.) Pearson, BostonTemel, E. K., Bulut, Z. A. (2008), “Kurumsallaşmadan Büyüme Olur mu? Bir Aile İşletmesinin İncelenmesi”, III. Aile İşletmeleri Kongresi-AİK’08, Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Ün. Yayını, Yayın No: 78, ISBN: 978-975-6957-79-0, 18-19 Nisan, İstanbul.Tikici M. ve Uluyol O., (2006). Aile Isletmelerinin Gelecek Kusaga DevrindeKarsilasilanLiderlkikSorunlarininAsilmasinda ‘Lider-Yönetici’ Önerisi, 2. AileIsletmeleri Kongresi, Ist.,459-468Van der Merwe, S. (2011). An investigationintothesuitability of youngergenerationsuccessors in smallandmedium-sizedfamilybusinesses. South AfricanJournal Of Business Management, 42(1), 31–44.Venter, E.,Boshoff,C. ve MAAS,G. ;(2005), “TheInfluence of Successor-RelatedFactors on theSuccessionProcess in Small andMedium-SizedFamily Business”, Family Business Review, Vol.XVIII, No.4, Aralık , 283-303Venter, E. ve Boshoff, C. (2007). Theinfluence of organisational-relatedfactors on thesuccessionprocess in a smallandmedium-sizedbusinesses. Management Dynamics. 16(1), 42-55.Vera,F.C ve Dean,A.M (2005), “ An Examination Of TheChallengesDaughterFaceInFamily Business Succession”, Family Business Review, 18(4), 321-345 https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1111/j.1741-6248.2005.00051.xWiklund, J.,Nordqvist, M., Hellerstedt, K., &Bird, M. (2013). InternalVersusExternalOwnershipTransition in FamilyFirms: An EmbeddednessPerspective. EntrepreneurshipTheoryandPractice, 37(6), 1319–1340.http://dx.doi.org/10.1111/etap.12068Yalçın A (1993) Türkiye’deki aile işletmelerinin karşılaştıkları yönetim ve organizasyon sorunlarının analiz, Çukurova Üniversitesi Soysal Bilimler enstitüsü ( yayımlanmamış yüksek lisans tezi)Yalçın,A.,Günel,R (2004), Aile işletmelerinde yönetimin bir sonraki kuşağa devrinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri, 1.Aile işletmeleri Kongersi, Kongre Kitabı,17-18 Nisan 2004,s;72-78Yelkikalan, N,. Aydın, E. (2010) Aile İşletmelerinin Yaşamlarını Sürdürebilmesinde Sonraki Kuşakların Duygusal Sahiplik Algılamasının Rolü Ve Önemi-Türkiye’deki Kıdemli İşletmeler Üzerinde Bir Araştırma, Yönetim Bilimleri Dergisi(Journal of AdministrativeSciences) 8: 2,s;82-120