TÜKETİCİLER SOSYAL MEDYAYI NASIL VE NİÇİN KULLANIRLAR?: KULLANICI TARAFINDAN OLUŞTURULMUŞ İÇERİK VE KULLANIMLAR & DOYUMLAR KURAMLARINA DAYALI NİTEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 1, 142 - 161, 22.04.2019

Eda Yaşa Özeltürkay Emel Yarımoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin sosyal medyayı nasıl ve
niçin kullandıklarını analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada
kullanıcı tarafından oluşturulmuş içerik ve kullanılar ve doyumlar kuramı
kullanılmıştır. Çalışma, nitel bir araştırma olarak tasarlanmış olup, otuz iki
sosyal medya kullanıcısıyla yarı-yapılandırılmış görüşmelerle tamamlanmıştır.
Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Kullanıcı
tarafından oluşturulmuş içerik ile ilgili bulgular; katılımcıların sosyal
medyayı bilgi tüketme, kendini gerçekleştirme amaçlı içerik yaratma ile
beğeniler ve yorumlar vasıtasıyla sosyal etkileşime geçme şeklinde
kullandıklarını göstermiştir. Kullanım ve doyumlar ile ilgili bulgularda;
tüketiciler için altı, işletmeler için beş farklı kullanım ve doyum elde
edildiği görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Kullanıcı Tarafından Oluşturulmuş İçerik, Kullanımlar Ve Doyumlar Kuramı, Yarı-Yapılandırılmış Görüşme, Nitel Araştırma

Kaynakça

• Aglargoz, F. and Ozata, Z., (2013), Uses and gratifications theory as a way of understanding college students’ use of social media. 8th International Academic conference, Naples, Italy, 16-19 September. Akçay, H. (2011). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Sosyal Medya Kullanımı: Gümüşhane Üniversitesi Üzerine Bir Araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Güz 2011, Sayı: 33. uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&utadi. Access date: 13.05.2016. Alikılıç, Ö. Gülay, G. Binbir, Sevtap. (2013). Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı Çerçevesinde Facebook Uygulamalarının İncelenmesi: Yaşar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. (37). Ayhan, B., and Balcı, Ş. (2009). Kırgızistan’da Üniversite Gençliği Ve İnternet: Bir Kullanımlar Ve Doyumlar Araştırması, Bilig Journal Of Social Sciences Of The Turkish World, 48:13-40 Balcı, Ş., Akar, H. ve Ayhan, B. (2011). Televizyon ve Seçmen İlişkisini Yeniden Düşünmek: 2009 Yerel Seçimleri’nde İzleyici Motivasyonları, Selçuk İletişim, C.6, S.4, s.48-63 Baran, S. and Davis, D. (2009). Mass Communication theory: Foundation, Ferment, and Future, 6th Edition, Pennsylvania State University, College bookstore. Biçer, S. (2015). Akademisyenlerin Sosyal Ağlarda Bulunma Motivasyonları: Facebook Örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (40):59-80 Blumler, J. G. and Katz, E. (1974). The Uses of Mass Communications: Current Perspectives on Gratifications Research. Sage Annual Reviews of Communication Research Volume III. Briggs, C. L. (1986). Learning How to Ask: A Sociolinguistic Appraisal of the Role of the Interview in Social Science Research. Cambridge University Press. Britten, N. (1995). Qualitative research: qualitative interviews in medical research. British Medical Journal, 311(6999): 251-253. Bruns, A. (2009). From Prosumer to Produser: Understanding User-Led Content Creation. Transforming Audiences, 3-4 Sep, 2009, London. Chaffey, D. (2016). Global social media research summary 2016, http://www.smartinsights.com/social-media-marketing/social-media-strategy/new-global-social-media-research/ , Access date: 25.01.2017. Cho, J. and A. Trent (2006). Validity in qualitative research revisited. Qualitative research, Volume 6, Number 3, 319-340. Correa, T., Hinsley, A. W. and Zuniga, H. G. (2010). Who interacts on the Web?: The intersection of users’ personality and social media use. Computers in Human Behavior, 27: 247-253. Çam, M. S., Çakmak, V., and Aktan, E. (2014). “Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımlarını etkileyen motivasyon faktörleri”, Digital Communication Impact, 377-388
• Daugherty, T., Eastin, M. S. and Bright, L. (2008). Exploring consumer motivations for creating user-generated content. Journal of Interactive Advertising, 8(2), 16-25. David L, (2016). Uses and Gratification Theory," in Learning Theories, January 26, 2016, https://www.learning-theories.com/uses-and-gratification-theory.html.
• Ezumah, B. A. (2013). College Students’ Use of Social Media: Site Preferences, Uses and Gratifications Theory Revisited. International Journal of Business and Social Science 4 (5): 27-34. May 2013. Froget, J R L., Baghestan A . G., and Asfaranjan, Y.S. (2013). A Uses and Gratification Perspective on Social Media Usage and Online Marketing Middle-East Journal of Scientific Research 15 (1): 134-145. Grohol, J. (1999). Too Much Time Online: Internet Addiction or Healthy Social Interactions? CyberPsychology & Behavior, 2(5):395-401. Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (1998). Multivariate data analysis. New York: Prentice Hall. Hanna, R., Rohm, A. and Crittenden, V. L. (2011). We’re all connected: The power of the social media ecosystem. Business Horizons, 881: 1-9. Hicks, A., Comp, S., Horovitz, J., Hovarter, M., Miki, M. and Bevan, J. L. (2012). Why people use Yelp.com: An exploration of uses and gratifications. Computers in Human Behavior, 28: 2274-2279. Kaplan, A. M. and Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons, 53: 59-68. Kara, T. (2016). Gençler Neden Snapchat Kullanıyor Kullanımlar ve Doyumlar Yaklasımı Üzerınden Bır Arastırma. International Journal Of Intermedia, 3(5):262-277. Karakoç, E. ve Gülsünler, M.E. (2012). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Facebook: Konya Üzerine Bir Araştırma, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Aralık 2012, 18: 42-57
• Kirk, J. and Miller, M. L. (1986). Reliability and validity in qualitative research. Sage Publications. Korgaonkar, P. K. and Wolin, L. D. (1999). A multivariate analysis of web usage. Journal of advertising research, 39: 53-68. Köseoğlu, Ö. (2012). Sosyal Ağ Sitesi Kullanıcılarının Motivasyonları: Facebook Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(2):58-81. Kurtulus, K., Kurtulus, S. and Bulut, D. (2016). Benefit Segmentation of Internet Users and Their Addictitive Behavior, Yıldız Social Science Review: 1:.21-30. Küçükkurt, M., Hazar, Ç. M., Çetin, M., and Topbaş, H. (2009). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Perspektifinden Üniversite Öğrencilerinin Medyaya Bakışı, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1):37-50.
• Leung, L. (2009). User-generated content on the Internet. An examination of gratifications, civic engagement and psychological empowerment. New Media & Society, 11: 1327–1347. Miles, M. B. and A. M. Huberman, A. M. (2002). The Qualitative Researcher's Companion. London: Sage. Özer, Ö. (2017). “Kullanımlar Ve Doyumlar Kuramı Çerçevesinde Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İi Bf Öğrencilerinin Twitter Kullanımı Üzerine Bir Analiz”, Intermedia International Peer-Reviewed E-Journal Of Communication Sciences, 4(6):40-58. Palinkas, L. A., Horwitz, S. M., Green, C. A., Wisdom, J. P., Duan, N. and Hoagwood, K. (2015). Purposeful sampling for qualitative data collection and analysis in mixed method implementation research. Administration and Policy in Mental Health and Mental Health Services Research, 42(5): 533-544. Palmgreen, P., & Rayburn, J. D. (1979). Uses and gratifications and exposure to public television: A discrepancy approach. Communication Research, 6(2): 155-179. Park, N., K.F. Kee and S. Valenzuela, 2009. Being immersed in social networking environment: Facebook groups, uses and gratifications, and social outcomes. Cyber Psychology and Behavior, 12(6): 729-733. Patton, M. (1990). Qualitative evaluation and research methods (pp. 169-186). Beverly Hills, CA: Sage. Raacke, J. and Bonds-Raacke, J. (2008). MySpace and Facebook: Applying the uses and gratifications theory to exploring friend-networking sites. Cyberpsychology & behavior, 11(2): 169-174. Ritzer, G. and Jurgenson, N. (2010). Production, Consumption, Prosumption The nature of capitalism in the age of the digital ‘prosumer’. Journal of consumer culture, 10(1), 13-36. Schumacher, J. and Feurstein, K. (2007, June). Living Labs-the user as co-creator. In Technology Management Conference (ICE), 2007 IEEE International (pp. 1-6). IEEE. Shao, G. (2009). Understanding the appeal of user-generated media: a uses and gratification perspective. Internet Research, 19(1): 7-25. Song, I., Larose, R., Eastin, M. E. and Lin, C. A. (2004). Internet Gratifications and Internet Addiction: On the Uses and Abuses of New Media. CyberPsychology & Behavior. 7(4): 384-394. Tanta, I, Mihovilović, M., Sablić, z. (2014) Uses and Gratification Theory – Why Adolescents Use Facebook? Medij. İstraž: 85-110. Urista, M. A., Dong, Q., and Day, K. D. (2009). Explaining Why Young Adults Use Myspace And Facebook Through Uses And Gratifications Theory, Human Communication, 12(2):215-229. Üçer, N. (2016). Kullanımlar Ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Gençlerin Sosyal Media Kullanımına Yönelik Niteliksel Bir Araştırma, Global Media Journal Turkish Edition, 6(12):1-26 Tomko, C, (2007). Growing Up Internet: A Qualitative Case Study Of A Long-Term Relationship Of A Teenage Girl Mentored By A Middle-Agaed Woman In The On-Line World he University of Akron In Master of Fine and Applied Arts December, 2007. Toruk, İ. (2008). “Üniversite Gençliğinin Medya Kullanma Alışkanlıkları Üzerine Bir Analiz. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi”, (19):475-488. Van Dijck, J. (2009). Users like you? Theorizing agency in user-generated content. Media, culture & society, 31(1): 41-58. Whiting, A., Williams, D. (2013). Why people use social media: a uses and gratifications approach. Qualitative Market Research, 16(4): 362-369.