TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NDE YAPILAN İDARİ REFORM ÇALIŞMALARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl 2016, Sayı: 48, 165 - 181, 28.04.2016

Fevzi Kaya

Öz

Türk kamu yönetiminde bulunan aksaklıkları
ortadan kaldırma adına geçmiş dönemlerden bu yana idari reform çalışmaları başvurulan
popüler bir uygulama haline gelmiştir. İdare sistemini düzenlemek için ortaya
konulan çabalar Osmanlı’dan Cumhuriyet’e miras kalmıştır. Bilhassa Tanzimat
Dönemi’nden başlayıp Cumhuriyet’in kurulması ile devam ederek günümüze kadar
gelmiştir. Önceleri yabancı uzmanlara hazırlatılan raporlar sonraları Türk
uzmanlar tarafından yaptırılmıştır. Kaleme alınan bütün çalışmaların ortak
amacı Türk idari mekanizmasını çağa uygun hale getirmek olmuştur. Bu çalışmada
öncelikle idari reform ele alınacaktır. Sonrasında ise Cumhuriyet Dönemi’nde
yabancı uzmanlarca kaleme alınan Neumark, Barker, Dorr, Thornburg ve
Martin-Cush raporları ile yerli kuruluşlarca planlı dönemde ortaya konulan Merkezi
Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi, İdari Reform Danışma Kurulu Raporu ve Kamu
Yönetimi Araştırma Projesi gibi kapsamlı raporların tespit ettikleri temel sorunlar
ve çözüm önerileri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

İdari Reform, Kamu Yönetimi, Yabancı Uzman Raporları

Kaynakça

• Ar, A. F. (1983). Türkiye ve Amerika Birleşik Devletlerinde Yapılan Bazı İdari Reform Çalışmaları. Amme İdaresi Dergisi, 16 (3), 65-88.
• Ar, F. (1984). Administrative Reform Efforts In Turkey. Turkish Public Administration Annual, TODAİE, 11(1), 149-181.
• Aykaç, B., Yayman, H., & Özer, M. A. (2003). Türkiye’de İdari Reform Hareketlerinin Eleştirel Bir Tahlili, G.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 2, 153-179.
• Başbakanlık DPB. 1963. Hükümete Sunulan Yabancı Uzman Raporları (1949-1959 Yılları Arasında), Ankara, 7, 1-168.
• Beh, L. (2007). Administrative Reform: Issues of Ethics and Governance in Malaysia and China. Asia Research Centre, CBS, Copenhagen Discussion Papers, 1-36.
• Caiden, G. E. (1991). Administrative Reform Comes of Age. Berlin: Walter de Gruyter & Co.
• Caiden, G. E. (2009). Administrative Reform. USA: Aldine Transaction.
• Çevik, H. H. (2007). Türkiye’de Kamu Yönetimi Sorunları. Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Demir, Ö., & Acar, M. (2005). Sosyal Bilimler Sözlüğü, Ankara: Adres Yayınları.
• Denhardt, J. V., & Denhardt, R. B. (2007). The Public Service: Serving, Not Steering. USA: M.E. Sharpe, Inc.
• DPT, Devlet Planlama Teşkilatı. 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı, http://ekutup.dpt.gov.tr/kamuyone/oik527.pdf (Erişim Tarihi: 12.12.2013).
• DPT, 1960 Öncesi Dönemde Planlama,
• http://www.dpt.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=83D5A6FF03C7B4FCA608B4A8502F95DC4B0813776FCA14B256788CDF49C1D36D (Erişim Tarihi:1.12.2013).
• DPT, 1960 Sonrası Dönemde Planlama,
• http://www.dpt.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=83D5A6FF03C7B4FCA5B0BB9C7A740968E31CF9AA8F449BFB16AFEA1F26CD6D79 (Erişim Tarihi: 13.12.2013).
• Emini, F. Tufan. (2009). Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformunun İç ve Dış Dinamikleri, Yönetim ve Ekonomi, 16(2), 31-48.
• Ergun, T. (1991). Yönetimin Yeniden Düzenlenmesi Gereksinmesi ve Kamu Yönetimi Araştırma Projesi, Amme İdaresi Dergisi, 24(4), 11-23.
• Ertürk, B. (1971). Bir Psikolojik Değişim Sorunu Olarak İdari Reform, Amme İdaresi Dergisi, 4(3), 72-89.
• İdarenin Yeniden Düzenlenmesi İlkeler ve Öneriler. (1972). İdari Reform Danışma Kurulu Raporu, Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, 123, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Kamu Yönetimi Araştırması Genel Rapor. (1991). Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, 238.
• Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı. (2003). Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: 2. Ankara: T.C. Başbakanlık.
• Kara, B. (2006). Türkiye’de Personel Reformu Çalışmalarının Altyapısı: 1930-60 Yılları Arasında Yabancı Uzmanların Kamu Yönetimine İlişkin Hazırladıkları Raporlar, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 30(2), 149-162.
• Karaer, T. (1987). Kamu Yönetimi Yeniden Düzenleme Girişimleri ve Sonuçları Üzerine Bir Deneme. Amme İdaresi Dergisi, 20(1), 25-46.
• Karaer, T. (1991). Kalkınma Planları ve İdari Reform. Amme İdaresi Dergisi, 24(2), 43-65.
• Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi Yönetim Kurulu Raporu. (1966). Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• Öktem, M. K. (1992). Türk Kamu Yönetiminin Gelişimi, Amme İdaresi Dergisi, 25(2), 85-105.
• Payaslıoğlu, A. (1971a). İdari Reformun Sınırlılıkları, Amme İdaresi Dergisi, 4(2), 14-23.
• Payaslıoğlu, A. (1971b). İdari Reformun Yönü ve Stratejisi, Amme İdaresi Dergisi, 4(2), 3-13.
• Sezen, S. (2009). Kamu Yönetimi Reformları: Küresel Bir Düzenleme mi? Amme İdaresi Dergisi, 42(1), 23-41.
• Sözen, S. (2005). Administrative Reforms in Turkey: Impratives, Efforts and Constraints. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60-3.
• Sürgit, K. (1972). Türkiye’de İdari Reform. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, 128, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Sürgit, K. (1969). İdari ve İktisadi Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yeniden Düzenlenmesi Ne Şekilde Ele Alınmalıdır? Amme İdaresi Dergisi, 2(2), 77-88.
• Sürgit, K. (1968). Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi (MEHTAP) Yönetim Kurulu Raporu ve Uygulanışı, Amme İdaresi Dergisi,1(2).
• Şaylan, G. (2000). Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş: Kritik ve Reform Önerileri, İstanbul: TESEV Yayınları.
• Şaylan, Gencay (1973). Üçüncü Beş Yıllık Plan ve İdari Reform. Amme İdaresi Dergisi, 6(2), 15-28.
• Şaylan, G. (1974). Administrative Reform as a Problem of Structural Change, Turkish Public Administration Annual, TODAİE,1(1), 119-142.
• Tortop, Nuri., İsbir, Eyüp G., & Aykaç, Burhan., Yayman, Hüseyin., & Özer, M. Akif (2007). Yönetim Bilimi. Ankara: Nobel Yayın.
• Tutum, C. (1971). İdari Reformda Başlıca Yaklaşımlar. Amme İdaresi Dergisi, 4(2), 32-45.
• Urhan, V. F. (2008). Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması. Sayıştay Dergisi, 70, 85-102.
• Yalçındağ, S. (1993). Bitmeyen Senfoni: Yerel Yönetimler Reformu… Amme İdaresi Dergisi, 26(1), 43-69.
• Yayman, Hüseyin. (2008). Türkiye’nin İdari Reform Tarihi. Ankara: Turhan Kitabevi.