CHP’nin Logosu Altı Ok’un Siyasal ve Kültürel Temsillerinin Kemalizm’in Kültür ve Ekonomi Politikalarının Demokratik Eleştirileri Bağlamında İncelemesi

Yıl 2019, Sayı: 61, 19 - 37, 23.07.2019

Zeliha Ocak

Öz

Kültürün siyasetin kurulması konusunda
tartışmasız bir yeri vardır. Bu sebeple kitle iletişiminde önemli yeri olan
siyasal parti logoları, kültürel sembollerden beslenirken, toplumsal hafızadaki
alışkanlıklara vurgu yaparak geleceğe dair vaatler içerir. Türkiye Cumhuriyeti
Devleti’nin en köklü sembollerinden birisi olan CHP’nin logosu Altı Ok ve
temsil ettiği değerler, değişen gündeme göre sivil toplumu oluşturan siyasiler,
araştırmacılar ve gazeteciler tarafından tekrar açıklanmaya çalışılmaktadır.  Demokratikleşme adına logo kapsamında
çeşitlenen yaklaşımlar, Kemalizm kapsamında ekonomik ve kültürel temelli
tartışmaların sürekliliğini destekleyerek siyaseti demokratikleştirmekten
ziyade, demokrasi çıkmazına sebep olmaktadır. Kemalizm’e ekonomik açıdan korporatist, kültürel açıdan etnik milliyetçi
şeklinde getirilen eleştirilerin tarihsel kökleri ve nedenleri, Altı Ok’un
temsil ettiği kültürel ve siyasal değerler, sivil toplumun logoya getirdiği
açıklamalar Altı Ok kapsamında tatmin edici bir araştırma ve açıklama yapmak
için incelenecektir.  Altı Ok logosu,
okların birbirleri ile ilişkisi, bütünlüğü, kültürel bağları ve mesajları
açısından değerlendirilecektir. Kemalist ekonomi ve kültür politikalarına
demokrasi kapsamında getirilen eleştirilere yanıt aranacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Altı Ok Logosu, Kemalizm, Siyasal İletişim, Korporatist Devlet, Kültür Politikası

The Investigation of Political and Cultural Representations of CHP's Logo the Six Arrows in Context of Democratic Criticisms of the Economy and the Culture Politics of Kemalism

Öz

Culture has an indisputable place in the establishment of politics.
Thus, political party logos which has an important place in mass communication,
feed on cultural symbols and contain promises about the future by emphasizing
habits in social memory. In Turkey, Six Arrows logo of Republican People's
Party and the values ​​it represents, are tried to be explained per changing
political agenda by civil society. In the name of democratization, the
diversified approaches within the scope of the logo support the continuity of
economic and cultural debates within the scope of Kemalism and lead to a
democracy dilemma rather than democratisation of politics. The historical origins and the reasons of criticisms
towards Kemalism as ethnic nationalist in terms of cultural, as corporatist in
terms of economy policies and the explanations brought to the logo by the civil
society will be examined in context of political and cultural representations
of the logo to bring a satisfactory research and clarification within
the context of the logo. The logo will be evaluated in terms formality,
relations, integrity its cultural ties and messages. The answers will be sought
to the criticisms, which are towards economy and culture policies of Kemalism
in context of democracy. 

Anahtar Kelimeler

The Six Arrows Logo, Kemalism, Political Communication

Kaynakça

• Aktan , O. H. (1998). Atatürk'ün ekonomi politikası: Ulusal bağımsızlık ve ekonomik bağımsızlık. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 29-36.
• Arı, K. (1992). Taha Parla, Türkiye’de siyasal kültürün resmi kaynakları Atatürk’ün Nutuk’u. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 377-388.
• Atatürk, M. K. (1964). Söylev (Cilt 2). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Avcı, C. (2003). Atatürk'ün milliyetçilik anlayışı. G. A. Başkanlığı içinde, Atatürk ve Atatürkçü Düşünce (s. 69-78). Ankara: Genel Kurmay Basım Evi . Aydoğan, M. (2016, Şubat 15). Osmanlı'da çöküşün başlangıcı: Tanzimat Fermanı . Ekim 06, 2017 tarihinde kuramsalaktarim.blogspot.com.tr: http://kuramsalaktarim.blogspot.com.tr/2016/02/osmanlida-cokusun-baslangici-tanzimat.html#more adresinden alındı
• Bıçakçı, D., & Sobacı, M. Z. (2011). Yerel yönetimden yerel yönetişime: Post-fordizm bağlamında yerel yönetimleri anlamak. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 218-233.
• Bir , A., Kaçar, M., & Acar, Ş. (2006). Türk menzil okçuluğu ve yay okları. Osmanlı Bilimi Araştırmaları , 8(1), 39-67.
• Bourdieu, P. (1985). The field of cultural production: Essays on art and literature. New York: Columbia University Press.
• Bourdieu, P., & Wacquant, L. J. (2003). Düşünümsel bir antropoloji için cevaplar. (N. Ökten, Çev.) istanbul: İletişim Yayınları.
• Bozatay, Ş. A., & Güler, Y. (2017). Siyasal kültür ve siyasal simge/sembol ilişkisi: Çanakkale ilçe siyasal partiler gençlik kolları örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 24-45.
• Burçak, R. S. (1946). Türk Rus İngiliz münasebetleri 1791 - 1941 İkinci Cihan Harbi'nde Türkiye'nin durumu. İstanbul: Aydınlık Matbaası.
• CHP altı (6) ok anlamı nedir? Devletçilikteki çentik ne anlama geliyor? (2018, Mayıs 31). Haziran 21, 2018 tarihinde posta.com.tr: http://www.posta.com.tr/chp-alti-6-ok-anlami-nedir-devletcilikteki-centik-ne-anlama-geliyor-2007376 adresinden alındı
• Cohen, A. (1989). Political symbolism. Annual Review of Anthropology, 8, 87-113.
• Deschner, K. (2013). God and the fascists: The Vatican alliance with Mussolini, Franco, Hitler, and Pavelic. New York: Prometheus Books.
• Fattorini, E. (2011). Hitler, Mussolini and the Vatican: Pope Pius XI and the speech that was never made. (C. Ipsen, Çev.) Cambridge: Polity Press.
• Fors (Haziran 18, 2018) Haziran 18, 2018 tarihinde tccb.gov.tr: https://www.tccb.gov.tr/cumhurbaskanligi/resmi-simgeler/fors/ adresinden alındı
• Gökalp, Z. (2015). Türk medeniyeti tarihi . İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Gündüz, G., Özden, S., & Tekçe, S. M. (2010). Türklerde ahşap ok yapımı. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 12(17), 111-122.
• Güngör , Ö. (2013). Sosyolojik bir teori olarak sembolik etkileşimciliğin ontolojik temeli ve din olgusu. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Bahar 2013,, 13(1), 57-91.
• Güven, S. (1998). 1950'li yıllarda Türk ekonomisi üzerine Amerikan kalkınma reçeteleri. Bursa: Ezgi Kitapevi Yayınları .
• Giddens, A. (2010). Sosyoloji başlangıç okumaları. (G. Atalar, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• Hatipoğlu, O. G. (2015). Amerikan yönetim düşüncesinin doğuşu (1776-1920). Ankara: T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı Yönetim Bilimleri Bilim Dalı.
• Hirsch, E. E. (2000). Anılarım - Kayzer dönemi Weimar cumhuriyeti Atatürk ülkesi. (F. Suphi, Çev.) İstanbul: Tübitak Yayınları.
• Hobbes, T. (2007). Leviathan. (S. Lim, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• İmamoğlu, O., Taşmektepligil, T., & Türkmen, M. (1997). Türk kültüründe spor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 129-144.
• Jenks, C. (1995). Visual culture. London & Newyork: Routledge Taylor &Francis Group.
• Köker, L. (2007). Modernleşme, Kemalizm ve demokrasi . İstanbul : İletişim Yayınları.
• Kaymakçı, Ö. B. (2012). Seküler bir alan olarak iktisat ve din ilişkisi. İnsan ve Toplum, 2(4), 119-127.
• Keyder, Ç. (1993). Ulusal kalkınmacılığın iflası. İstanbul: Metis Yayınları.
• Koç, C. (2000). İzmir İktisat Kongresinin Türk ekonomisinin oluşumuna etkileri. Atatürk Dergisi, 3(1), 145-167.
• Korporatizm. (2018). Haziran 19, 2018 tarihinde tdk.gov.tr: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori1=veritbn&kelimesec=204807 adresinden alındı
• Lewis, B. (1988). Modern Türkiye'nin doğuşu. (M. Kıratlı, Çev.)Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Lewis, B. (2001). The emergence of modern Turkey . Oxford and NewYork: Oxford University Press.
• Matin, K. (2013). Recasting Iranian modernity: International relations and rocial change. New York: Routledge.
• Morck, R., & Yeung, B. (2010). Corporatism and the ghost of the third way. Capitalism and Society, 5(2), 1-59.
• Mumcu, U. (1999). Kürt islam ayaklanması. (T. Baykent, Ed.) Ankara: Beykent Bilgisayar ve Danışmanlık.
• Özdemir , H. (2009). Atatürk'ün biyografisi nasıl yazıldı? . Ankara: TBMM Kütüphanesi.
• Öngel, H. B. (2001). Gelişim sürecinde erken iç Asya Türk okçuluğu. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 189-215.
• Özdil, Y. (2015, Aralık 18). CHP okları Osmanlı oku çıktı! Bazıları moraracak! Haziran 21, 2018 tarihinde https://www.sozcu.com.tr/2015/yazarlar/yilmaz-ozdil/ataturk-rozeti-osmanli-tugrasi-1011411/: sozcu.com.tr adresinden alındı
• Özsöz, C. (2017). Pierre Bourdieu'nun temel kavramlarına giriş. Sosyoloji Notları(1), 15-21.
• Parla, T., & Davison , A. (2004). Corporatist ideology in Kemalist Turkey: Progress or order? New York: Syracuse University Press.
• Schulze, T. (2012). Antikommunismus als politischer leitfaden des Vatikans? Affinitäten und konflikte zwischen heiligem stuhl und NS-Regime jahr 1933. Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte Das zentrale Forum der Zeitgeschichtsforschung, 60(3), 353–379.
• Sertel, S. (1945, Aralık 01). Zincirli hürriyet. Görüşler Mecmuası, 1, 6-7.
• Sherrill, C. H. (1937). Üç adam: Kemal Atatürk, Roosevelt, Mussolini. (C. Bükerman, Çev.) İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
• Sümer, F. (2016). Oğuzlar. İstanbul: Türk Dünyası Araştırma Vakfı.
• Şahinkaya, S. (2014, Nisan 19). Türkiye (İzmir) İktisat Kongresi (17 Şubat – 4 Mart 1923). Haziran 21, 2018 tarihinde inovasyon.org: http://www.inovasyon.org/pdf/Sahinkaya.%C4%B0zmir.%C4%B0kt.Kong.Sunum.19.04.2014.pdf adresinden alındı
• Temizkan, A., & Çoban, R. C. (2015). Dedem Korkut kitabındaki silah terminolojisi üzerine bir Iinceleme. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15(2), 15-28.
• Toktaş, Ş. (2009). 1950’ler İstanbul’unda gayrimüslim azınlıklar ve nüfus hareketleri: Türkiye Yahudi cemaati. A. Çarkoğlu, & M. Güvenç içinde, Eski İstanbullular, Yeni İstanbullular (s. 95-112). İstanbul: İstanbul: Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi.
• Toy, E. (2000). Türk gerilla tarihi . İstanbul: Yaz Yayınları.
• Uğurlu, N. (2008). Türklerin islamiyet girişleri. W. Barthold içinde, İlk Müslüman Türkler (s. 9-39). İstanbul: Örgün Yayınevi .
• Uzun, H. (2017). Cumhuriyet Halk Partisi kongrelerinde devletçilik tartışmaları (1931-1947). Avrasya İncelemeleri Dergisi, 273-305.
• Varlı, A., & Koraltürk, M. (2010). II. Meşruiyet'ten erken cumhuriyete milli iktisadın sürekliliği ve İzmir İktisat Kongresi. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 127-142.
• Wells, H. G. (2004). The outline of history: The Roman Empire to the Great War. New York: Barnes & Noble Publishing.
• Yönal, G., & Türkmen, M. (2017). Türk kültür yaşamında okçuluk. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(55), 523-533.
• Yerasimos, S. (2007). Azgelişmişlik sürecinde Türkiye: Tanzimattan 1. Dünya Savaşına. (B. Kuzucu , Ed.) İstanbul: Belge Uluslararası Yayınları.
• Zürcher, E. J. (2004). Turkey: A modern history, Revised Edition. New York: I.B.Tauris.