PUBLIC ECONOMY AND INTERNALIZATON OF EXTERNALITIES

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 76 - 107, 08.08.2018

Mahmut İnan

Öz

The public economy is the economy
that deals with the issue of effectively eliminating the public needs of people
in order to increase social welfare. At the same time, the public economy also
includes the issue of directing the market in the direction of efficiency and
prosperity by giving incentives to individuals or firms to meet special needs
as well as public needs. Externalities are the positive or negative effects of
other persons and organizations on the production or consumption of real or
legal persons during the fulfillment of public and private needs. In other
words, externalities are the costs or benefits of market transactions that are
not reflected in prices. The internalization of externalities is the
continuation of the benefits that arise as a result of production or
consumption activities, and the elimination of negativity. The literature often
mentions negative externalities and suggests policy recommendations for their
elimination. There is state intervention due to the magnitude of the
foreignness and the positive-negative consequence that it causes and the
effectiveness in resource allocation. In this respect, the internalization of
externalities in the study is approached within the framework of the market and
especially public interventions.

Anahtar Kelimeler

Public Economy, Public Service, Externalities, Internalization of Externalities.

KAMU EKONOMİSİ VE DIŞSALLIKLARIN İÇSELLEŞTİRİLMESİ

Öz

Kamu ekonomisi, toplumsal refahın
artırılması amacıyla kişilerin kamusal ihtiyaçlarının etkin bir biçimde
giderilmesi konusuyla ilgilenen ekonomidir. Aynı zamanda kamu ekonomisi kamusal
ihtiyaçların yanında özel ihtiyaçların da karşılanması için devletin kişilere
ya da firmalara doğru teşvikler vererek piyasayı etkinlik ve refah amaçları
doğrultusunda yönlendirmesi konularını da kapsamaktadır.  Dışsallıklar, kamusal ve özel ihtiyaçların
karşılanması sırasında gerçek veya tüzel kişilerin üretim veya tüketiminden
diğer kişi ve kuruluşların olumlu ya da olumsuz etkilenmesidir. Diğer bir ifade
ile dışsallıklar, fiyatlara yansıtılmayan piyasa işlemlerinin maliyetleri veya
faydalarıdır. Dışsallıkların
içselleştirilmesi ise, üretim veya tüketim faaliyeti sonucunda ortaya çıkan
faydaların devamının sağlanması, olumsuzlukların ise giderilmesidir.
Literatürde genellikle olumsuz dışsallıklardan bahsedilmekte ve bunların
giderilmesine yönelik politika önerileri ileri sürülmektedir. Dışsallığın
büyüklüğüne ve neden olduğu olumlu-olumsuz sonucun yaygınlığına ve kaynak
dağılımında etkinliğin sağlanmasına bağlı olarak devlet müdahalede
bulunmaktadır. Bu açıdan çalışmada dışsallıkların içselleştirilmesi piyasa ve
özellikle kamu müdahaleleri çerçevesinde ele alınmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Kamu Ekonomisi, Kamu Hizmeti, Dışsallıklar, Dışsallıkların İçselleştirilmesi

Kaynakça

• Akdoğan, A. (1999). Kamu Maliyesi. Ankara: Gazi Kitabevi, 7.Baskı.
• Aksoy, Ş. (1994). Kamu Maliyesi. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Anıl, H. (1982). Kamu Maliyesi ve Kaynak Kullanımında Etkinlik (Niteliksel Bir Yaklaşım). Ankara: A.İ.T.İ.A. Maliye Fakültesi Yayınları, No: 205/5.
• Armağan, R. (2003). “Kamu Ekonomisinde Dışsallıklar ve Dışsallıkların İçselleştirilmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 9, 159-178.
• Bakırtaş, İ. (2002). “Dışsallıklar Sorununun İçselleştirilmesinde Düzenleyici Vergiler ve Sübvansiyonların Etkinliği: Analitik Bir Yaklaşım” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:7, http://sbe.dpu.edu.tr/index/sayfa/2668/7sayi, (31.03.2018), 1-19.
• Bali, B. B. (1998). “Kamusal Karar Almada Kullanılan Oylama Yöntemleri”. Marmara Ün. Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi, Prof. Dr. Salih ŞANVER’ e Armağan, Yayın No: 10, İstanbul: 83-95.
• Baştürk, M. F. (2014). “Mülkiyet Problemi, Dışsallıklar ve Coasean Çözüm”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 21, Sayı: 1, 143-154.
• Batırel, Ö. F. (1988). “Kamu Maliyesindeki Yeni Eğilimler”, Marmara Ün. İ.İ.B.F. Dergisi Prof. Dr. Halil NADAROĞLU’na Armağan. Cilt XIV, Sayı 1, 93-97.
• Batırel, Ö. F. (1990). Kamu Maliyesi Teorisine Giriş. İstanbul: Marmara Ün. İ.İ.B.F. Yayın No: 492-388.
• Berberoğlu, N. (1996). Mikro Ekonomik Analiz. Eskişehir: Bizim Büro Basımevi.
• Bulutoğlu, K. (1997). Kamu Ekonomisine Giriş. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Dahlman, C. J. (1979). “The Problem of Externality”, Journal of Law and Economics, Vol. 22, No. 1. (Apr., 1979), 141-162.
• Demir, O. (1997). Ekonomide Devlet. Ankara: SPK Yayını, No: 71.
• Erginay, A. (1988). Kamu Maliyesi (Kamu Gelirleri, Kamu Giderleri, Devlet Bütçesi, Maliye Politikası, Kamu Borçları), Ankara: 11. Baskı, Turhan Kitabevi.
• Ersoy, A. (1988). Türkiye’de Çevre Kirlenmesinin Önlenmesinde Vergilendirme Sorunu, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Ün. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güner, A. (1988). “Başarısız Devlet ve Çözüm Önerileri”, Marmara Ün. İ.İ.B.F. Dergisi Prof. Dr. Halil NADAROĞLU’na Armağan, Cilt XIV, Sayı 1, 193-200.
• Herekman, A. (1986). Kamu Maliyesi. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Hyman, D. (2010). Public Finance, A Contemporary Application of Theory to Policy, 10th Edition.
• Kargı, V., Yüksel, C. (2010). “Çevresel Dışsallıklarda Kamu Ekonomisi Çözümleri”, Maliye Dergisi, Sayı: 159, Temmuz-Aralık, 183-202.
• Kesbiç, C. Y., Baldemir, E., İnci M. (2010). “Dışsallıkların Ekonomi Üzerindeki Etkileri ve İçselleştirilmesine İlişkin Teorik Yaklaşımlar-Çözüm Önerileri: Yatağan Termik Santrali Analizi”, Balıkesir: Küresel Kriz Sonrasında Ekonominin Yeniden Yapılanması Sempozyumu. 27-29 Mayıs, 123-138.
• Kirmanoğlu, H. (1989/1990). “Maliye Teorisi içinde Farklı Bir Yaklaşım, Kamusal Tercihler Ekolü” Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. 33. Seri, 105-116.
• Kirmanoğlu, H. (2009). Kamu Ekonomisi Analizi, İstanbul: Beta 2. Basım.
• Manisalıoğlu, E. (1971). Dışsal Ekonomiler ve İktisadi Gelişme. İstanbul: Sermet Matbaası.
• Mankiw, N.G. (2015). “Principles of Economics, Chapter 10, Externalities”, http://www.econ.itu.edu.tr/docs/librariesprovider132/default-document-library/chapter-10-externalities.pdf?sfvrsn=0 (Erişim: 16.04.2018), 1-41.
• Moss, C. B., Schmitz, A. (2013). “Positive and Negative Externalities in Agricultural Production: The Case of Adena Springs Ranch”, Journal of Agricultural and Applied Economics, 45,3(August 2013), 401–409
• Musgrave, R. A. (1987). Kamu Maliyesi Teorisi I. Çev. Orhan Şener, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayın No: 451, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayın No: 379, Fatih Yayınevi Matbaası.
• Mutlu (Çolakoğlu), A. (1989). Dışsal Ekonomiler ve Çevre Kirlenmesi. İstanbul: İstanbul Ün. İktisat fakültesi Maliye Araştırma Merkezi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Nadaroğlu, H. (1996). Kamu Maliyesi Teorisi. İstanbul: Beta Yayın.9. Baskı.
• Öncel, T. (1990/1991). “Çevre Koruma Önlemlerine Genel Bir Bakış”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. 34. Seri, 170-177.
• Önder, İ. (1981/1982). “Dışsal Maliyetler ve Dolaylı Vergilerde Aşırı Yük”, Maliye Enstitüsü Konferansları. Cilt XVIII, 97-102.
• Öz E., Buyrukoğlu, S. (2012). “Negatif Dışsallıkların Önlenmesinde Çevresel Vergiler: Türkiye ve OECD Ülkeleri Karşılaştırması”, TİSK Akademi, Sayı: 14, 1-26.
• Özel, Salih. (1999). “Tüketim, Çevre ve Vergi İlişkisi”, Yaklaşım, Sayı:76, Nisan, 7-15.
• Parlakay, O., Yavuz, A. (2016). “Negatif Dışsallıkların Çevreye Olumsuz Etkilerinin Önlenmesinde Kullanılan Çözüm Yolları”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 57 Eylül – Ekim, 210-220.
• Peker, H.S., Altınışık, İ. (2011). “Negatif Dışsallıkların İçselleştirilmesi Açısından Karbon Ticareti”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, Sayı:4, 65-76.
• Peston, M. (1979). Kamu Malları ve Kamu Kesimi. Çev. Nihat Falay. İstanbul: Akbank Kültür Yayınları, Batur Matbaası.
• Peter, A. Victor. (1978). İktisadi Açıdan Çevre Kirlenmesi. Çev. Ö.F. Batırel. İstanbul: Sermet Matbaası.
• Rezai, A., Foley, D. K., Taylor, L. (2009). “Global Warming and Economic Externalities”, Workıng Paper 2009-3, 1-22.
• Sankar, U. (2004). “Envıronmental Externalıtıes”, Some of the authors of this publication are also working on these related projects: Environment and Sustainable Development View Project, (https://www.researchgate.net/publication/228644662_Environmental_Externalities, (Erişim: 16.04.2018), 1-15.
• Sönmez, S. (1987). Kamu Ekonomisi. Ankara: Teori Yayınları.
• Stiglitz, J.E. (1994). Kamu Kesimi Ekonomisi. Çev. Ö.F. Batırel. İstanbul: Marmara Ün. Yayını.
• Şener, O. (1996). Kamu Ekonomisi. İstanbul: Beta yayın, 5. Baskı.
• Taş, M. (1989). Çevre Kirliliğinin Önlenmesinde vergi ve Sübvansiyon Politikası, Türkiye İçin Uygulama Önerileri, Bursa: Uludağ Ün. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Tullock, G. (2011). Kamusal Mallar, Yeniden Dağıtım ve Rant Kollama, Çev. Savaş Çevik, Konya: Palet Yayınları.
• Turhan, S. (1991/1992). “Maliye Politikası ve Çevre Kirliliği”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. 35. Seri, 125-136.