Jacques Callot’un Sanatsal Yaklaşımının Boya-Baskıresim Etkileşimdeki Rolü

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 21, 879 - 894, 12.12.2018

Abdulsemet Aydın

Öz

Sanat serüveninin başlangıcından günümüze her sanatçının ilk önceliği, yaratmak durumunda oldukları artistik yaklaşımlarıyla tutarlı pratik plastik çözümler bulmak ve bu çözümleri somutlamak olmuştur. Sanatçı olmanın kaçınılmaz gereği adına olmazsa olmaz koşul olan bu teori-pratik tutarlılığı sağlam için ihtiyaç duydukları çözüm adına sürekli çaba ve arayış içinde olmak da sanatçı olmanın kaçınılmaz gereği kabul edilmiştir. Bu çaba ve arayışlar, sanatçıları zaman zaman öncülerinin kullandığı bazı yöntem, teknik ve materyalleri nevi şahıslarına münhasır sanat anlayışlarının gerektirdiği doğrultuda veya sanatsal yaklaşımlarına uygun şekilde bazen olduğu gibi ama çoğunlukla eklemeler, modifikasyonlar, yenilik veya gerektiğinde icatlar gerektiren arayış ve çözümler üretmek durumuna sürüklemiştir. Özellikle Callot gibi multidisipliner üretim yapan sanatçılar söz konusu olduğunda, sanatçılar için hem sanatsal kaygıları ile tercih ettikleri disipliner uygulama arasında hem de ister bir arada ister bağımsız şekilde tercih ettikleri disiplinler arasında tutarlılık sağlamak en önemli mesele haline gelmiştir. Bu sanatçılar bakımından birinci öncelik sayılan sanatsal anlayış ile uygulama arasında sağlanması gereken tutarlılık meselesi, biraz tali görülmekle beraber, beraberinde önemli bir başka meseleyi de gündeme getirmiştir. Bu, tercih edilen disiplinlere atfedilen hali hazır materyal ve uygulama biçimi ile yeni sanat anlayışlarının kaygıları arasındaki sağlanmaya çalışılan tutarlılıktan kaynaklanan kaçınılmaz etkileşim meselesidir. Callot’un, çevresini kuşatan dünyayı ince, titiz detaylı bir şekilde inceleme ve işlemeye dayanan sanat anlayışıyla uyumlu boyaresim pratiğiyle tutarlı ve etkileşimli bir baskıresim pratiği oluşturma ve geliştirme çabası ve başarısı, netice itibariyle sanatçı bakımından bir dönüm noktasına tekabül ettiği anlaşılmıştır. Sanatçının, boyaresimlerindeki kazara veya rastlantıya imkan tanımayan, sıkı kontrol gerektiren, kılı kırk yaran titiz ve detaycı anlayışıyla tutarlı bir baskıresim pratiği yaratma meselesinin halli çabası bu dönüm noktasının yaratılmasında temel etken olmuştur. Sanatçının gerek boya ve baskıresim disiplinleri kapsamındaki pratikleri ile sanatsal anlayışı arasında sağlamak durumunda olduğu tutarlılığı elde etmede, gerekse boya ve baskıresimlerinde tercih etmek durumunda olduğu uygulamalara dair materyal ve teknikler arasında sağlamayı başardığı tutarlılıktan meydana getirdiği etkileşimlerden yarattığı plastik etkideki özgünlüğü adeta ona özgü alametifarikaya dönüşmüştür. Sanatçı, bir yandan sahip olduğu nevi şahsına münhasır sanat anlayışı ve bu anlayışın gerektirdiği artistik kaygı diğer yanda üretim yaptığı disiplinlerin gerektirdiği materyal ve tekniklerin hali hazırdaki görece potansiyel avantaj ve dezavantajları arasında kaldığında tercihini, her hal u şartta, sanatsal kaygılarını giderme yönünde kullandığı tespit edilmiştir. Sanatçı, nevi şahsına özgü sanatsal kaygılarını göz önünde bulundurarak yapmak durumunda olduğu üretimde tercih ettiği boya ve baskıresmine dair, zamanın ve şartların el verdiği haliyle, materyal ve teknikleri en azından yetersiz bulmuş ve sanatsal muradına elverişli hale getirmenin gereğini yapmıştır. Bu amaçla kimi mevcut materyal ve teknikleri sanatsal kaygılarını giderici yönde müdahalelerle, modifiye ederek kullanmıştır. Kaygılarını gidermede kullanılabilirlikle ilgili sundukları potansiyel imkanlarını tatmin edici bulmadığında bu materyal ve teknikleri kimi zaman modifiye ederek ama çoğunlukla güncel sanatsal kaygılarını karşılamadaki yeterlilik durumuna bağlı olarak gerektiğinde yenilemiş veya yenilerini yaratmıştır. Sanatçı bazen bir kimyacı bazen de bir kuyumcu gibi ama çoğunlukla geleceğe dair geniş bir öngörüye sahip olarak, özellikle baskıresim alanında önemli uyarlama, yenileme ve keşiflere imza atmıştır. Sanat pratiğinde özgün ve yeni sanatsal çıkışların önündeki en önemli müşkülatların ilk sırasında yer alan uygun ve tutarlı materyal veya teknoloji tedariği olduğu gerçeği düşünüldüğünde, Callot gibi sanatçıların doğrudan veya dolaylı katkılarının önemli olduğu aşikardır. Sanatçının, sanat dışı disiplinlere ait kullanımlarıyla bilinen bazı mekanik alet, kimyasal materyal ve teknikleri, sanatına dair artistik kaygılarını giderme ve istediği plastik etkiyi sağlama yolunda deneme ve kullanmaktan kaçınmayarak hem muasır sanatçılara hem de müteakip multidisipliner sanatçılara öncülük ettiği ortaya çıkmıştır. Amaca uygun araç ihtiyacının giderilmesinin sanatçı için, sanatta tutarlılık ve uygun plastik çözüm ve etki sağlama bakımından hayati önemde olduğu gerçeğinden ortaya çıktığı düşünülen modifikasyon, yenileme, ikame etme ve icat etme kabiliyetinin sanatçıya çok önemli katkılar sunduğunu düşünülmektedir. Jacques Callot’un, hem boya hem de baskıresimdeki tutarlı ve etkileşimli pratiği ve müessir plastik dilinin sanat kariyerindeki alametifarika rolünün temelinde nevi şahsına münhasır sanatsal yaklaşımından kaynaklanan kaygıları gidermede materyal ve teknikte başvurduğu oportünist, pragmatist, deneyci, yenilikçi ve kaşif yaklaşımı olduğu ortaya çıkmıştır. Jacques Callot’un, kendine özgü sanatsal yaklaşımının katalizörlüğünde terkip olan artistik anlayış-uygulama örneğinin araştırılarak ortaya konulmaya çalışıldığı JACQUES CALLOT’UN SANATSAL YAKLAŞIMININ BOYA-BASKIRESİM ETKİLEŞİMDEKİ ROLÜ adlı bu çalışmanın, münhasıran başta sanatsal tutarlılıkta ve daha geniş anlamda ise hem mono hem de multisiipliner çalışma yapan sanatçıların sanat pratiklerinde olması gereken amaç-hacet uyumluluğu zorunluluğunun önemini ortaya çıkardığı düşünülmektedir. Bu düşünceyi, gerek sanatçının sanat serüvenin genel seyri gerekse her iki disiplini hem nevi şahsına münhasır sanat anlayışıyla tutarlı ve etkileşimli bir şekilde icra ederek ürettiği eserlerinin analiz ve mukayeselerindeki tespitler güçlü bir şekilde desteklemiştir.

Anahtar Sözcükler: Jacques Callot, Kombinasyon, Modifikasyon, Yenilik, Boyaresim, Baskıresim, Etkileşim

Abstract: From the very beginning of art adventure to present, the primary concern of every artist has been to find practical plastic solutions that are consistent with their artistic approach. It is an inevitable reality and a must have for an artist to be in aconstant search to preserve such consistency of theory and practice. In the efforts to preserve their artistic approach, artists not only used methods, techniques and materials that pioneers have used in the past but they also modified them through addition, innovation and invention. Especially when it comes to multidisciplinary artists like Callot, the most important issue has been to keep the consistency between their artistic approach and preferred discipline, whether together or independently from one another. This has revived another important issue regarding the interaction between the materials, application methods and preserving the artistic approach-practice consistency. discipline-specific materials and techniques, he made his choice towards relieving the artistic concerns regardless of the circumstances. When production conditions were not favorable and in line with his artistic concerns, the artist has made every effort in order to make the materials and techniques conducive to artistic fruition while bring it up to his standards. For this purpose, some of the existing materials and techniques have been updated in order to achieve a satisfactory result. When found inadequate, such materials and techniques have not only been innovated and modified but also, new ones have been created in order to relieve the contemporary artistic concerns. Sometimes a chemist and sometimes a jeweler, having a broad foresight for the future especially in printmaking, the artist has made significant adaptations, renovations and discoveries in the field. In the up and coming art world, considering the obstacles one faces regarding finding appropriate/consistent materials and technology, Callot has indeed made significant contributions both intentionally and unintentionally. He has pioneered the artists following him as well as the modern ones by using mechanical devices, chemical materials and techniques in order to relieve his artistic concerns and create the optimal plastic effect necessary. In an effort to create the consistency, interaction and plastic effect; necessary modifications, substitutions and innovations have been considered to be significant contributions to an artist. Both in his paintings and printmaking, Jacques Callot’s opportunist, pragmatist, experimental, innovative and explorative approach to his materials and techniques has not only relieved his artistic concerns but also created his unique trademark providing such consistency and interaction regarding his plastic language. While analyzing Callot’s artistic approach catalyzed by his unique way and ways of executing it, this study titled, ROLE OF JACQUES CALLOT’S ARTISTIC APPROACH IN PAINTING-PRINTMAKING INTERACTION, examines the importance of intention-practicality compliance of artistic consistency in both mono and multidisciplinary works of artists. This examination has been supported by both the observation of his art journey as a whole and by analyzing-comparing his multidisciplinary works that are not only consistent with his artistic approach but also interactive with one another.

Keywords: Jacques Callot, Kombination, Modification, İnnovation, Painting, Printmaking, Interaction 

Anahtar Kelimeler

Jacques Callot, Kombinasyon, Modifikasyon, Yenilik, Boyaresim, Baskıresim, Etkileşim

Kaynakça

• SARI, Emre, İlk Çağ (Antik Çağ) Felsefesi Tarihi, Net Medya Yayıncılık, 1. Baskı, 2016, Antalya
• Famous Pablo Picasso Quotes: https://www.pablopicasso.org/quotes.jsp
• Jacques Callot: http://global.britannica.com/EBchecked/topic/90069/Jacques- Callot
• Monson, James Paul, Jacques Callot : an examination of his techniques and innovations in reference to La Grande Foire de L’Impruneta. Master’s thesis, University of Iowa, 1968, http://ir.uiowa.edu/etd/3427