@article{article_1013928, title={Kentsel Planlamaya Bütüncül Yaklaşım Kazandırmada Kentsel Tasarım Çalışmalarının Önemi: “Beykoz-Karlıtepe Kentsel Tasarım Rehberi Örneği"}, journal={Kent Akademisi}, volume={15}, pages={1–22}, year={2022}, DOI={10.35674/kent.1013928}, author={Elmas, Eyüp Salih}, keywords={Urban planning, Urban design, Development plan, Holistic approach, Sustainability}, abstract={Kentler; yüksek yoğunluklu, içerisinde doğal ve yapay unsurları ihtiva eden, tarımsal faaliyetlerin yok denecek kadar az olduğu çok işlevli yaşam alanlarıdır. Kentlere çevre düzeni ve strateji planları ile konulan vizyonun fiziksel düzenleme boyutu ise imar planlama eylemidir. Yürürlükteki imar planı yapım mevzuatı, nazım ve uygulama imar planlarının şehir plancıları eliyle yapılmasını yeterli görmektedir. Uygulama imar planları, iki boyutlu planlamanın ötesinde kentlerin dokusunu ve mimari kimliklerini oluşturma, koruma ve yaşatma kararlarını ihtiva etmelidir; nazım imar planından gelen işlevlendirme ve nüfus hesapları planlamanın öne çıkan belirleyici unsurları olmamalıdır. Uygulama imar planı yapım süreci kentsel tasarlama eylemidir, 1/1000 ve alt ölçekteki kentsel tasarım kararları ve özel –genel uygulama hükümleri netleşmeyen uygulama imar planları sürekli aksayan ve telafisi mümkün olmayan hatalara zemin hazırlamaktadır. Uygulama imar planı yapım sürecinde, şehir plancısı ve mimarın birlikte yürüteceği ayrıca planlama alanının özelliğine göre de ilgili branştaki meslek insanları da çalışma grubunda yer almalıdır. Böylece planlama alanına ait doğal ve yapay eşikler, iklim özellikleri, bitki örtüsü, jeolojik yapısı, sosyoekonomik ve kültürel değerleri gibi birçok unsura, konusunda uzman meslek insanı tarafından kentsel tasarım çalışması sürecinde odaklanılacak, bütüncül yaklaşımla; sürdürülebilir, uygulanabilir ve kamuoyu tarafından desteklenir kentsel alanlar elde edilebilecektir. Son yıllarda etkisi hissedilmeye başlayan iklim değişikliği ve sonuçları, doğal afetlerde yanlış yerleşim seçiminden kaynaklanan can ve mal kayıpları, kimliksiz münferit binaların varlığı vb. kentsel olumsuzluklar, kentsel planlamaya bütüncül yaklaşılmadığını düşündürmektedir. Gelişmiş ülkelerdeki kentsel tasarım örnekleri incelendiğinde planlamaya bütüncül yaklaşım anlayışının hâkim olduğu tespit edilmektedir. Oysaki yurt içinden örnekler incelendiğinde, bazı kırsal alanda yapılan kentsel tasarım çalışmaları dışında; kentsel tasarım çalışmalarının bina cephelerinin iyileştirilmesi ve tabela düzeni getirilmesi düzeyinde kaldığı tespit edilmektedir. Bu çalışmayla, kentsel planlamaya bütüncül yaklaşılmada kentsel tasarım çalışmalarının önemi bir vaka incelemesi üzerinden ortaya konulmaktadır. Kentsel tasarım çalışmasının, kentsel alana özgün olduğu ve birçok disiplinin katılımıyla detaylı bir analiz sürecinin ürünü olduğunun paydaşlar tarafından kabullenilmesi ve yurt genelinde uygulanmasının sağlanması hedeflenmelidir. Bu sebeple kentsel planlamaya bütüncül yaklaşım bakış açısının kazandırılmasında kentsel tasarım çalışmalarının önemli bir kaynak ve dayanak oluşturduğunu göstermek bu çalışmanın en önemli amacı olmuştur. Çalışmanın, uygulama imar planı yapım sürecinde planlamaya bütüncül yaklaşmanın gerekli olduğu hususunda örnek olacağı ve yürürlükteki plan yapım mevzuatındaki eksikliğin giderilmesine fikir vereceği ve literatüre katkı koyacağı düşünülmektedir.}, number={D.Ü. 2. Uluslararası Mimarlık Sempozyumu Özel Sayısı}, publisher={Ahmet FİDAN}